■ مشخصات کلی خانواده یلیماهیان (Terapontidae):
خانواده یلیماهیان جزو راسته سوف‌ماهی‌سانان (Perciformes) هستند.
ریشه لغوی: یونانی> Tera, Teratos = عجیب الخلقه، هیولا، شگفتی+Pontios, Pontia=دریایی
نام انگلیسی: Grunters, Tigerperches
نام فارسی: یلیماهیان، زوزه‌کش ماهیان
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی یلّی‌ماهیان:
- با نامهای Theraponidae و یا Therapontidae هم شناخته می‌شود. گاهی هم به غلط Teraponidae نوشته می‌شود.
- تمرکز پراکنش در اقیانوس‌های هند و غرب آرام.
- در آب‌های جهان، 15 جنس و 59 گونه از آنها شناسایی شده است.
- ساکن آب‌های شور، لب‌شور و شیرین.
- جزو ماهیان مهاجرند.
- بعضی گونه‌ها منحصرا در آب شیرین زندگی می‌کنند.
- بدن دوکی شکل و تا حدی فشرده است.
- فلس‌ها کوچک و تا حدی شانه‌ای و چسبنده و برروی قسمت‌های زیر چشمی گونه‌ها و سرپوش آبششی گسترش می‌یابند.
- سرپوش آبششی دارای دو خار که پائینی بزرگتر است.
- باله پشتی دو قسمتی است که بخش خاردار قابل فشرده شدن در یک غلاف فلسی در پایه خود است.
- باله پشتی 11 تا 13 خار و 9 تا 11 شعاع نرم دارد.
- باله مخرجی 3 خار و 7 تا 10 شعاع نرم دارد.
- باله شکمی عقبتر از پایه باله سینه‌ای است و دارای یک خار و 5 شعاع نرم است.
- باله دمی گرد، دو شاخه و یا نامنظم و دارای 15 شعاع منشعب است.
- خط جانبی پیوسته است و تا باله دمی ادامه دارد. فلس‌های روی خط جانبی ریزتر است.
- فک‌ها دارای دندان‌های پرزی شکل و یا تیز و برنده هستند.
- استخوان‌های کامی و تیغه‌ای در اغلب گونه‌ها فاقد دندان هستند.
- 6 شعاع آبششی و 4 آبشش دارد که آخری داری یک شکاف است. پرده های آبششی جدا از هم و به قطعه رابط متصل نیست.
- دهان میانی کوچک تا متوسط و قابل ارتجاع است.
- بعضی گونه‌ها تولید صدا می‌کنند.
- دارای 25 تا 27 مهره هستند.
- حداکثر طول این خانواده به 80 سانتیمتر می‌رسد.
- تغذیه آنها بیشتر از ماهی‌ها، حشرات، جلبک‌ها و بی‌مهرگان شن‌زی صورت می‌پذیرد.
- گوشت آنها به گمان مصرف‌کنندگان، طعم لذیذی دارد.
- صید آنها عمدتا با تور گوشگیر، گرگور، قلاب دستی و ترال کف صورت می‌پذیرد
■ پراکنش یلیماهیان در ایران:
• جنس‌ها: دو جنس متعلق به خانواده یلیماهیان در آب‌های ایرانی خلیج فارس و دریای عمان گزارش شده است:
• گونه‌های یلیماهیان ایران: چهار گونه (گونه Terapon puta که مشکوک بود نیز اخیرا قطعی شده) از دو جنس فوق یلیماهیان در آب‌های ایرانی خلیج فارس و دریای عمان به شرح جدول زیر گزارش شده‌اند.
با کلیک روی نام گونه به صفحه اختصاصی آن بروید:↓
