:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده قناتماهیان ← گونه ماهی کولی کورا
◄ در ردهبندیهای قدیمیتر، در خانوادهء کپورماهیان (Cyprinidae) بوده است.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Alburnus filippii Kessler, 1877j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی کولی کورا، مرواریدماهی
• اسامی محلی: کولی
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Leuciscidae (خانواده: قناتماهیان) (En: Minnows)
■ قبلا در خانواده کپورماهیان (Cyprinidae) و زیرخانوادهای با نام Leuciscinae قرار داشته است.
← Subfamily: Leuciscinae
← Genus: Alburnus(جنس: ماهی کولیهای ایرانی)
← Species: Alburnus filippii (گونه: ماهی کولی کورا)
:: نام انگلیسی: Kura bleak و نیز: filippi's bleak
• سایر زبانها: روسی » Kurinskaya ukleika
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: -
:: ریشه لغوی: Alburnus : از واژه Al Bura، نام شهری که این ماهی از آنجا شناخته شده است. / filippii از نام فیلیپو دِ فیلیپی، جانورشناس، پزشک و جهانگرد ایتالیایی قرن نوزده
■ کشورهای محل زندگی ماهی کولی کورا
• گزارششده از ایران و نیز:
ارمنستان، ترکیه، گرجستان و احتمالا آذربایجان
■ زیستگاههای گزارششده ماهی کولی کورا
• در ایران، حوضهء آبریز خزر، در غرب دریای خزر و رود کورا، از بالادست رود ارس و سفیدرود و نیز تالاب انزلی دیده شده است.
• سایر کشورها: حوضهء آبریز دریای خزر و رود کورا.
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی کولی کورا
ساکن آب شیرین، بستر و دور از بستر.
ساکن آبهای معتدل
گاهی در بخشهای لبشور تالاب انزلی هم مشاهده میشود.
در قسمتهای بالای رودخانهها با عمق 50-20 سانتیمتر و بستر قلوهسنگی (منطقهای پایینتر از زیست قزلآلا) مشاهده شده است.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی کولی کورا
• شکل بدن: باله پشتی دارای 3 شعاع سخت و 6-8 شعاع نرم | مباله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 9-13 شعاع نرم | باله سینهای دارای 12-16 شعاع نرم | باله شکمی دارای 6-8 شعاع نرم | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) برابر 12-17 عدد | خط جانبی دارای 46-63 فلس | تعداد مهرهها 38-42 عدد | بدن کشیده با یک نوار تیره به قطر چشم در نیمی از پهلو | فرمول دندان حلقی 2.5-5.2 یا 2.5-4.1 یا 1.5-4.2 و چندین نوع دیگر است که فرم آن قلابدار است. | کیل شکمی معمولا بیش از نیمه فاصلهء پاپیلای مخرج تا باله شکمی را در بر میگیرد و گاهی نیز فلس دارد. | کیسه شنا یک انتهای منحنی دارد. | مجرای گوارشی طولانی و s مانند با یک لوپ قدامی کوچک. | رنگ بدن در پشت قهوهای، پهلوها نقرهای و شکم سفید است و یک نوار ناقص جانبی نیز دارد. بالهها شفاف هستند. | بالای خط جانبی 9-11 ردیف و پایین آن 4-6 ردیف فلس دارد.
• اندازه: طول استاندارد حدود 16 سانتیمتر است.
• طول عمر: حداکثر 5 سال
• غذا: حشرات آبزی و سختپوستان
• ژنتیک: تعداد کروموزومها، 2n=50 عدد است.
یک دورگه از این ماهی و گونهء Alburnus hohenackeri مشاهده شده است.
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان
• سایر توضیحات: توسط ماهیان دیگر شکار میشود.
■ تولیدمثل ماهی کولی کورا
نرها در 1 سالگی و مادهها 2 سالگی بالغ هستند.
تخمریزی در فصل بهار، بویژه ماه مه (اردیبهشت/خرداد) در کشور آذربایجان، در ایران نرهای صیدشده در 6 ژوئن (نیمه خرداد) دارای برجستگیهای جفتگیری بودند. ماهیان مادهء زنجانرود در 8 ژوئن، تخمهای رسیده با قطر 1.2-1.3 میلیمتر داشتند.
نر و ماده هردو در فصل جفتگیری واجد برجستگیهای جنسی روی سر، پوزه و لبهء پایینی آرواره میشوند.
تخمریزی در ایران بر حسب مکان احتمالا در ماههای مه و ژوئن روی میدهد.
تعداد تخمها تا 14210 عدد گزارش شده است. قطر تخم 1.51 میلیمتر است.
■ صید ماهی کولی کورا
-
■ ارزشهای اقتصادی ماهی کولی کورا
اندازه آن کوچک بوده و ارزش صید اقتصادی و ورزشی ندارد.
■ وضعیت ذخایر ماهی کولی کورا
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت کمترین نگرانی (LC) است، تحت تاثیر مشکلاتی مثل آلودگی، تخریب زیستگاه و محدودیت پراکنش این گونه را تحت تاثیر قرار داده است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی کولی کورا
از ماهی کولی کورا، انگل Gyrodactylus elegans در رود بهشتآباد گزارش شده است.
در دریاچه سد ستارخان در آذربایجان شرقی، انگلهای Ligula intestinalis و نیز Bothriocephalus acheilognathi از این گونه گزارش شده است.
در آبهای استان زنجان، گونهء انگل Trichodina perforata از کولی کورا گزارش شده است.
انگل مونوژن Dactylogyrus vistulae و نیز Gyrodactylus نیز از این گونه در زنجان گزارش گردیده است.
○ تصاویر و فیلم از ماهی کولی کورا:
|