:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی کالابانس

»» سیستماتیک:

:: نام علمی گونه: Bangana dero (Hamilton, 1822) j

■ نام فارسی و محلی ایران: ماهی کالابانس،
• اسامی محلی:

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهی‌سانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Minnows or carps)
← Subfamily: Labeoninae
← Genus: Bangana
← Species: Bangana dero (گونه: ماهی کالابانس)

:: نام انگلیسی : Kalabans
• سایر زبان‌ها: هندی-بنگالی» Arangi, Kharaya
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Cyprinus dero, Labeo dero, Sinilabeo dero, Chondrostoma semivelatus, Labeo rilli
:: ریشه لغوی:

■ کشورهای محل زندگی ماهی کالابانس

• گزارش‌شده از آب‌های ایران، و نیز:
افغانستان، پاکستان، هند، بنگلادش، بوتان، چین، میانمار، نپال

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی کالابانس

• در ایران، حوضهء آبریز ماشکید. فقط از رودخانه روتک در سیستان و بلوچستان گزارش شده است. برایان کُد معتقد به وجود این گونه در ایران نیست.
• سایر کشورها: رودخانه کابل، رودخانه سند، رودخانه کسی، رود ماناس، دریاچه ناینیتال، رود کارنالی، رود گندکی، رود براهما پوترا، باگماتی، رود بکزا و...

■ مشخصات زیستگاه ماهی کالابانس

ساکن آب شیرین، بستر و دور از بستر. مهاجر در آب شیرین. در زمستان به بخش‌های گرم‌تر رودها و دریاچه‌ها می‌روند.
در pH 8 به بالا دیده شده است.
ساکن آب‌های گرمسیری با دمای بیش از 22 درجه سانتیگراد.
بالغین ساکن رودهای مرتفع سیلابی و کم‌عمق.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی کالابانس

• شکل بدن: باله پشتی دارای 2-3 شعاع سخت و 9-12 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 2-3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 14-17 شعاع نرم | باله شکمی دارای 7-8 شعاع | تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 33-35 عدد | خط جانبی دارای 38-44 فلس | آرواره بالایی کاملا پوشیده با لب و بخ شبالایی لب بالا پوشیده از چین منقاری. |
• اندازه:حداکثر طول کل، 75 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: گیاهخوار.
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلوئید / گامتیک (n) معمولا 25 و گاه 27 گزارش شده است. تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید / زیگوتیک (2n)، برابر 50-50 و گاهی 54-54 عنوان می‌شود.
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات:

■ تولیدمثل ماهی کالابانس

تخمریزی بیشتر در ماه مه و ژوئن.
نر و ماده بویژه زمان تولیدمثل، ظاهر متفاوت دارند. ماده‌ها شکم برگ و صاف دارند و نرها دارای برجستگی‌های جنسی روی پوزه و باله سینه‌ای هستند.
هماوری نسبی حداکثر 17000 تخم.

■ صیدماهی ماهی کالابانس

-

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی کالابانس

دارای ارزش صید تجاری است و ماهی خوراکی محبوبی است. گاهی به عنوان طعمه صیادی استفاده می‌شود.
تکثیر مصنوعی آن با هورمون، با هدف کشت توام با کپورماهیان، در هند انجام شده است.

■ وضعیت ذخایر ماهی کالابانس

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی کالابانس
-

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی ماهی کالابانس: