:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی برزم
◄ بعضی محققین این ماهی را با گونه Luciobarbus kersin یکسان دانستهاند.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Luciobarbus pectoralis (Heckel, 1843)
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی برزم، توئینی، بسان
• اسامی محلی » نبّاش، شیخ سان.
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Minnows or carps)
← Subfamily: Barbinae
← Genus: Luciobarbus
← Species: Luciobarbus pectoralis (گونه: ماهی برزم)
:: نام انگلیسی: Heckel’s Orontes barbell و نیز: Levantine barbel
• سایر زبانها: ترکی » Bıyıklı balık
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Barbus pectoralis, Barbus capito pectoralis, Barbus perniciosus, Labeobarbus orontis
:: ریشه لغوی: Luciobarbus از واژههای lucius، lykos (یونانی)= گرگ + barbus (لاتین)= سبیل، سبیلک
■ کشورهای محل زندگی ماهی برزم
:: بومی ایران و
عراق، سوریه و ترکیه.
■ زیستگاههای گزارششده ماهی برزم
• در ایران: حوضههای رودخانههای کُر، دجله، کارون و خلیج فارس.
• در سایر نقاط جهان حوضهء آبریز دجله و فرات و دریای مرمره.
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی برزم:
ساکن آبهای شیرین نواحی گرمسیری بوده و بنتوپلاژیک است. دارای مهاجرت.
ساکن آبهای نیمهگرمسیری
رودخانههایی که دارای بستر ماسهای توام با گل و لای و قلوهسنگ است. قسمتهای پایینی یا جلگهای رودخانهها.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی برزم
• شکل بدن: باله پشتی 3 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | خط جانبی دارای 54 فلس | موقعیت دهان از نوع نیمهانتهایی | طول کل بدن 5.2 - 4.5 برابر طول سر. | آخرین شعاع غیر منشعب بالهء پشتی سخت است. | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) برابر 15-17 عدد | فرمول دندان حلقی 2.3.4-4.3.2 | نیمرخ سر کم و بیش محدب | رنگ بدن در پشت قهوهای تا سبز-آبی و پهلوها زردفام تا نقرهای-سفید | لبها نازک تا متوسط و لوب میانی در لب پایینی ممکن است وجود داشته باشد | سبیلکها نازک تا متوسط و سبیلک جلویی به پشت حفرهء بینی نمیرسد.
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 22.9 سانتیمتر است. از عراق طولهای بیشتر نیز بنا به نقل قول برایان کد، وجود دارد. در ایران متوسط طول کل بدن 20 سانتیمتر است.
• طول عمر: ماهیهای 30 سانتیمتری، حدودا 4 ساله هستند.
• غذا: بیمهرگان آبزی
• ژنتیک:-
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان.
◄ سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل ماهی برزم
در فصل بهار تخمریزی میکند.
در کارون، زمان تولیدمثل بین ژانویه تا فوریه، در دمای 14.3 درجه سانتیگراد و pH حدود 7.75 است.
طول ماهی برزم در اولین بلوغ برای نر 35-40 و برای ماده 40-45 سانتمیتر است. ماهی برزم نر در 3 و ماده در 4 سالگی بالغ میشوند.
بیشتر نرها در فصل جفتگیری، برجستگیهای تولیدمثلی دارند
تخمها در آبهای کمعمق روی شن و قلوهسنگها و در یک مرحله رها میشوند.
هماوری مطلق 7144 تا 332196 عدد تخم است.
بیشترین قطر تخم 2 میلیمتر و در ماه فوریه بوده است.
نسبت جنسی 1:2 به نفع ماده است.
■ صید ماهی برزم
با قلاب، تور سليه (ماش) و تور گوشگير ثابت صید میشود.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی برزم
ارزش صید ورزشی دارد.
پرورش آن پیشنهاد شده است.
■ وضعیت ذخایر ماهی برزم
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی برزم
• در آبششهای این ماهی در رود کارون و کرخه و تالاب شادگان، میکسوسپورهای گونه Myxobolus karuni و M. persicus گزارش شده است.
مطالعهای در سال 1390 روی این ماهی در رود کارون، نشان داد که در کبد و عضلهء این ماهی فلزات سنگین سرب و کادمیوم وجود دارد که میزان کادمیوم بالاتر از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی (WHO) است.
○ تصاویر و فیلم از ماهی برزم:
|