:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده خارماهیان معتدله ← گونه ماهی باس نواری

■ وجود این ماهی غیربومی در ایران، در اواسط دهه 1990 توسط برایان کد ادعا شده و نیازمند بررسی بیشتری است.

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Morone saxatilis (Walbaum, 1792)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی باس نواری، خارماهی نواری، باس مخطط
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Moroniformes (راسته: خار‌ماهی‌سانان)
← Family: Moronidae (خانواده: خارماهیان معتدله) (En: Temperate basses )
← Genus: Morone (جنس: -)
← Species: Morone saxatilis (گونه: ماهی باس نواری)

:: نام انگلیسی: Striped bass و نیز: Rockfish, Linesider, Striper bass
• سایر زبان‌ها: روسی » Polosatyi lavrak
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Perca saxatilis, Roccus saxatilis, Morone lineatus, Roccus lineatus, Perca labrax
:: ریشه لغوی: از واژه‌ saxatilis به معنای ساکن صخره.

■ کشورهای محل زندگی ماهی باس نواری

• غیربومی در ایران (قطعی نیست، نیازمند بررسی بیشتر) و نیز:
• بومی در کانادا و ایالات متحده.
• غیر بومی در:
- آسیا: ایران
- اروپا: ترکیه، لتونی، روسیه، انگلستان، اوکراین.
- آمریکای شمالی و مرکزی: مکزیک
- آمریکای جنوبی: آرژانتین، اکوادور
- آفریقا: آفریقای جنوبی

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی باس نواری

• برایان کُد، مدعی حضور این ماهی در آب‌های مرزی در ایران است و در حوضه خزر نیز گزارش شده. نیاز به بررسی جهت اطمینان است. برای ماهیگیری ورزشی یا کنترل بیولوژیک گونه‌های مزاحم، به نقاط زیادی از دنیا معرفی شده است. همچنین:
بومی در: حوضه اقیانوس اطلس، جریان کالیفرنیا، خلیج مین، خلیج مکزیک، فلات قارهء شمالشرق آمریکا، حوضه رودهای میسی‌سیپی، میزوری، ریو گرانده، سنت لاورنس و...
معرفی شده به حوضه اقیانوس آرام، دریای سالیش، احتمالا رود کوبان

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی باس نواری
ساکن آب شیرین، لب‌شور و دریا. نزدیک بستر. مهاجر به آب شیرین.
از عمق 30 متری دیده شده است.
ساکن آب‌های معتدله با دمای 8 تا 25 درجه سانتیگراد.
مختصات جغرافیایی: از 49° شمالی تا 27°شمالی و 94°غربی تا 59°غربی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی باس نواری

• شکل بدن: باله پشتی دارای 9-11 شعاع سخت و 10-13 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 7-13 شعاع نرم |
• اندازه: حداکثر طول کل 200 سانتیمتر، و معمولا حدود 120 سانتیمتر. بیشترین وزن آن 57 کیلوگرم گزارش شده است.
• طول عمر: تا 30 سال
• غذا: لارو این ماهی از پلانکتون‌های جانوری، ماهیان جوان از میگوهای کوچک و سایر سخت‌پوستان، کرم‌های حلقوی و حشرات، و بالغین از دامنهء متنوعی از ماهیان و بی‌مهرگان تغذیه می‌کنند.
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلوئید/ گامتیک (n) برابر 24 و تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید/زیگوتیک (2n) برابر 48-48 عدد.
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان. یک شکارچی حریص و فرصت‌طلب است.
• سایر توضیحات: در طبیعت بوسیلهء شکارچیانی مثل ماهیان دهان‌گرد، همنوعان خود و نیز در نوزادی توسط سخت‌ پوستان شکار می‌شود.
سرعت شنای عادی یک نمونه 22 سانتیمتری، 0.41 متر بر ثانیه است.

■ تولید مثل ماهی باس نواری

از حدود سن 5 سالگی بالغین آنها دیده می‌شوند.
تخمریزی در فاصله ماه‌های آوریل تا ژوئن دیده می‌شود و یک اوج سالیانه دارد.
کمی قبل از تولید مثل تغذیه متوقف می‌شود.
ماده در یک فصل چند نوبت تخمریزی می‌کند، اما لزوما هرسال تخمریزی ندارند. وجود جامدات معلق در آب، به شدت از هماوری آنها کم می‌کند.
از تخم و نوزاد نگهداری نمی‌کنند.
هماوری مطلق بسته به اندازه مولد، بین 14هزار تا 3میلیون و 220هزار عدد تخم است.
تخم‌ها شناور هستند.
ماهی باس نواری می‌تواند با سایر ماهیان باس جفتگیری کرده و ماهی دورگه تولید کند.

■ صید ماهی باس نواری

صید ورزشی دارد

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی باس نواری

ماهی خوراکی باارزشی است. پرورش هم داده می‌شود

■ وضعیت ذخایر ماهی باس نواری

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت کمترین نگرانی (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی باس نواری

بیماری باکتریایی ادواردزیلا در این گونه دیده شده است.

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی باس نواری: