:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده تکخارماهیان ← گونه تک شاخ ماهی خاکستری
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Aluterus monoceros (Linnaeus, 1758)j
:: نام فارسی و محلی ایران: تکشاخماهی خاکستری،
• نام محلی: سیستان و بلوچستان: هَر
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Tetraodontiformes (راسته: چهاردندانماهیسانان)
← Family: Monacanthidae (خانواده: تکخارماهیان) (En: Filefishes)
← Genus: Aluterus (جنس: سوهانماهیها)
← Species: Aluterus monoceros (گونه: تکشاخماهی خاکستری)
:: نام انگلیسی: Unicorn leatherjacket filefish و نیز Rough leatherjacket, Unicorn filefish, Unicorn leatherjacket
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: اُم قرِن، -
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Balistes monoceros, Alutera monocera, Aluetera monocerus, Balistes serraticornis
:: ریشه لغوی: Aluterus: از واژه Aluterus (یونانی)= غیرآزاد، غیر منفصل، اشاره به شکل باله شکمی که به شکل شعاعی و بیرون زده نیست.
■ کشورهای محل زندگی تکشاخماهی خاکستری
• گزارششده از آبهای ایران و کشورهای دیگری مثل:
آسیا: بحرین، چین، هند، هنگ کنگ، اندونزی، ژاپن، اردن، کره جنوبی، کویت، مالزی، میانمار، عمان، فیلیپین، عربستان، تایوان، امارات، ویتنام، یمن
اروپا: پرتغال، اسپانیا
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، کوبا، دومینیکن، ال سالوادور، هندوراس، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما، ایالات متحده
آمریکای جنوبی: آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، پرو، اروگوئه
آفریقا: موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی
معرفی شده به: تونس، اسپانیا
■ زیستگاههای گزارششده تکشاخماهی خاکستری
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
اقیانوس اطلس، خلیج اتولایان، خلیج بنگال، دریای کارائیب، دیواره بزرگ مرجانی استرالیا، خلیج داوائو، فلات شرق برزیل، دریای شرق چین، خلیج عقبه، خلیج مکزیک، اقیانوس هند، دریای اندنوزی، خلیج لیتی، دریای مدیترانه، فلات نیوزلند، خلیج اوروموک، اقیانوس آرام، دریای سرخ، دریای سمر، دریای جنوب چین، دریای زرد، رودخانه تانشوئی و...
■ ویژگیهای زیستگاه تکشاخماهی خاکستری
دریازی و در مجاورت صخرهها. بنتوپلاژیک.
در عمق 1 تا 80 متری
بیشتر در آبهای کم عمق و شیبهای تند دیده میشود. بنتوپلاژیک است، بالغین و ماهیان جوان ندرتا نزدیک صخرهها دیده میشوند. ماهیان نوزاد و جوانترها ممکن است همراه عروسهای دریایی به صخرهها نزدیک شوند و بالغین ممکن است در مناطق شنی مسطح نزدیک صخرههای عمیق سکنی گزینند. ماهیان جوانتر گاهی زیر اشیاء شناور روی آب مشاهده میگردند.
مختصات جغرافیایی: 43 ° شمالی تا 39 ° جنوبی و 180 ° غربی تا 180 ° شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک تکشاخماهی خاکستری
• شکل بدن: باله پشتی مجموعا دارای 2 شعاع سخت و 45-52 شعاع نرم| باله مخرجی دارای 47-53 شعاع نرم | شعاعهای سخت باله سینهای در ماهیان بالغ درشت، ناپدید میشوند | پوزه در بالغین محدب است | رنگ خاکی تا خاکستری با نقاط قهوهای کوچک در قسمت بالا، رنگ شعاعهای نرم باله پشتی و مخرجی زرد کدر تا قهوهای و غشاء باله دمی قهوهای سوخته
• اندازه: حداکثر طول کل 76.2 سانتیمتر و طول کلّ رایج آن 40 سانتیمتر است. حداکثر وزن گزارش شده 2.7 کیلوگرم.
• طول عمر: -
• غذا: تکشاخماهی خاکستری از موجودات کفزی تغذیه میکند: مواد آواری و زئوبنتوزها. جلبکها و علفهای کفزی، بچهماهیان، سختپوستان پلانکتونی نظیر پاروپایان، انواع کرمها نظیر کرمهای حلقوی، خرچنگهای گرد مثل جنس Euphylax، کنیداریا، شکمپایان و...
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: معمولا بصورت تکی یا جفتی و گاه بصورت گروههای 5-6 تایی دیده میشود.
• سایر توضیحات: گزارش مسمومیت سیگوئارتا از این ماهی دیده شده است.
■ تولیدمثل تکشاخماهی خاکستری
جنسهای متمایز.
■ صید تکشاخماهی خاکستری
-
■ ارزشهای اقتصادی تکشاخماهی خاکستری
ارزش صید تجاری دارد.
■ وضعیت ذخایر تکشاخماهی خاکستری
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای تکشاخماهی خاکستری
از تکشاخماهی خاکستری مسمومیت سیگواترا گزارش شده است.
○ تصاویر و فیلم از تکشاخماهی خاکستری:
|