:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده کوسهماهیان درنده ← گونه کوسه بالهنقرهای
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Carcharhinus albimarginatus (Rüppell, 1837)j
:: نام فارسی و محلی ایران: کوسه بالهنقرهای
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: پِشک، نرمانی، مشک، پاگاس، پِیشو، پَرِی، وَروک. بوشهر: بمبک. هرمزگان: کولی
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروفماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرمآبششداران)
← Superorder: Galeomorphii
← Order: Carcharhiniformes (راسته: درندهکوسهسانان / زمینکوسهسانان)
← Family: Carcharhinidae (خانواده: کوسهماهیان درنده) (En: Requiem sharks)
← Genus: Carcharhinus
← Species: Carcharhinus albimarginatus (گونه: کوسه بالهنقرهای)
:: نام انگلیسی: Silvertip shark و نیز: Silver-tip reef shark, Oceanic whitetip shark, White fin
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: قرش فضي الطرف، جرجور
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Carcharias albimarginatus, Eulamia albimarginata, Eulamia platyrhynchus, Carcharhinus platyrhynchus
:: ریشه لغوی: Carcharhinus: از واژه karcharos (یونانی)= تیز+ rhinos (یونانی)= بینی
■ کشورهای محل زندگی کوسه بالهنقرهای
• گزارششده از آبهای ایران (عوفی، 1394) و کشورهای دیگر جهان از جمله:
آسیا: عمان، عربستان، هند، چین، اندونزی، فلسطین، ژاپن، اردن، مالزی، مالدیو، فیلیپین، تایوان و ...
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، اریتره، کنیا، سومالی، سودان، تانزانیا و...
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، السالوادور، گواتمالا، مکزیک، پاناما
آمریکای جنوبی:کلمبیا، اکوادور
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، فیجی، پلی نزی، کیریباتی، میکرونزی، نیو کالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو و...
■ زیستگاههای گزارششده کوسه بالهنقرهای
• بومی در دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، دریای شرق چین، دریای جنوبی چین، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لانوزا، خلیج میلنه، فلاتهای شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، اقیانوس آرام، آبهای پرو-گالاپاگوس، دریای سرخ، آبهای پلی نزی، آبهای ساحلی سومالی، دریای زرد، دریای سولو-سلبز و...
■ ویژگیهای زیستگاه کوسه بالهنقرهای
دریازی، نزدیک مرجانها. بنتوپلاژیک (ساکن بستر و دور از بستر)
در عمق 1 تا 800 متری و بیشتر از 20 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری با دمای میانگین 27.1 درجه سانتیگراد.
کوسهای ساحلی و دور از ساحل، از مناطق مجاور قاره و جزایر، تا دور از ساحل. مناطق دور از ساحل و آبسنگهای مرجانی را ترجیح میدهد.
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 31°جنوبی و 31°شرقی تا 77°غربی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک کوسه بالهنقرهای
• شکل بدن: دارای دو باله پشتی | باله دمی نامتجانس و غیرقرینه | اولین باله پشتی و باله سینهای مثلثی و غیرکشیده. | دندانهای بالایی مثلثی. | دارای شیار بین باله پشتی | رنگ بدن در بالا خاکستری تیره یا قهوهای-خاکستری و در پایین سفید است. تمام بالهها دارای یک نوک سفید و حاشیهء خلفی هستند. | فلسها از نوع صفحهای | بدن دوکیشکل
• اندازه: حداکثر طول کل 300 سانتیمتر و میانگین رایج آن 200 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارش شده 162.2 کیلوگرم است.
• طول عمر 21.5 سال
• غذا: تغذیه بیشتر از ماهیان کفزی و نیز میانهء آب مثل تونماهیان، و نیز سپرماهیان، سرپایان، کوسههای کوچک و سختپوستان. ماهیانی مثل هامور، ماکرل، تون، فانوسماهیان، چربگوشتان، زمردماهیان و ماهیان کفزی از ماهیان مورد تغذیه کوسه بالهنقرهای هستند. ماهیان بزرگتر تنبلتر بوده و بیشتر آبزیان کفزی را مصرف میکنند.
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: خطرناک برای انسان. بسیار کنجکاو بوده و معمولا بصورت گروهی به غواصانی که تازه وارد آب شدهاند نزدیک میشوند.
• سایر توضیحات: میزان سرعت رشد در نمونههای مختلف این گونه کاملا متفاوت است.
مشاهده شده که این کوسه، اطراف گلههای سایر کوسهها که در حال شکار هستند شنا میکنند تا در فرصت مناسب غذای آنها را بدزدند.
■ تولیدمثل کوسه بالهنقرهای
در اندازهء میانگین 200 سانتیمتری بالغ است.
زندهزا، دارای جفت
تولیدمثل با گازگرفتن ماهی ماده توسط نر و نگه داشتن آن شروع میشود. موارد کنده شدن باله پشتی ماده توسط نر حین این عمل دیده شده است.
بارداری 12 ماه به طول میانجامد معمولا یکسال در میان است.
در هر زایمان تا 11 نوزاد به دنیا میآورد.
در نیمکره جنوبی، جفتگیری و زایمان در تابستان رخ میدهد.
اندازه نوزادان 50 تا 81 سانتیمتر است. نوزادان بیشتر در آبهای کمعمق به سر میبرند.
■ صید کوسه بالهنقرهای
صید هدفمند ندارد، اما همراه سایر کوسهها و تونماهیان بوسیلهء رشتهقلاب و نیز تورهای گوشگیر صید میگردد همچنین صید ضمنی تور ترال نیز هست.
■ ارزشهای اقتصادی کوسه بالهنقرهای
ارزش صید تجاری دارد. برای بالههای ارزشمند، گوشت، پوست و ژلاتین صید میشود. بصورت تازه یا خشک-شور مصرف انسانی دارد.
صید ورزشی دارد.
■ وضعیت ذخایر کوسه بالهنقرهای
در سیاههء قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "گونه آسیبپذیر" (VU) است.
■ بهداشت و بیماریهای کوسه بالهنقرهای
-
○ تصاویر و ویدئوهایی از کوسه بالهنقرهای:
|