:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده سوزنماهیان ← گونه سوزنماهی خطآبی
■ توجه: این زیرگونه، با گونه دیگری به نام سوزنماهی کوچک (Doryrhamphus abbreviatus) که قبلا به نام زیرگونه Doryrhamphus excisus abbreviatus گزارش شده، شباهتهای زیادی دارد، از این رو بعید نیست که اطلاعات این دو در منطقهء خلیج فارس و دریای عمان اختلاط زیادی داشته و حتی به جای هم تشخیص داده شده باشند.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Doryrhamphus excisus excisus Kaup, 1856j
:: نام فارسی و محلی ایران: سوزنماهی خطآبی،
-
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Syngnathiformes (راسته: سوزنماهیسانان)
← Family: Syngnathidae (خانواده: سوزنماهیان) (En: Pipefishes and Seahorses)
← Subfamily: Syngnathinae
← Genus: Doryrhamphus
← Species: Doryrhamphus excisus excisus (گونه: سوزنماهی خطآبی)
:: نام انگلیسی: Bluestripe pipefish و نیز: Black-sided pipefish, Fantail pipefish, Pacific blue-stripe pipefish
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: -
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Doryrhamphus excisus, Syngnathus melanopleura, Doryichthys melanopleura, Doryrhamphus melanopleura, Doryrhamphus melanopleura melanopleura, Microphis melanopleura, Doryrhamphus californiensis, Doryichthys californiensis, Doryichthys pleurotaenia, Doryrhamphus melanopleura pleurotaenia, Doryrhamphus pleurotaenia, Microphis pleurotaenia, Microphis extensus, Microphis mayottae
:: ریشه لغوی: Doryrhamphus از واژه dory (یونانی)= نیزه + rhamphos (یونانی)= نوک، منقار
■ کشورهای محل زندگی سوزنماهی خطآبی
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (IUCN) و کشورهای دیگر از جمله:
آسیا: بحرین، کویت، قطر، عمان، عربستان، امارات، چین، هند، اندونزی، ژاپن، مالدیو، فیلیپین، تایوان، تایلند، ویتنام
آفریقا: کنیا، موریس، موزامبیک، آفریقای جنوبی، تانزانیا
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، فیجی، پلی نزی، میکرونزی، نیو کالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو، تونگا
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، مکزیک، پاناما
آمریکای جنوبی: کلمبیا، اکوادور و...
■ زیستگاههای گزارششده سوزنماهی خطآبی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج میلنه، فلاتهای شمال و شمالشرق استرالیا، اقیانوس آرام، آبهای پرو گالاپاگوس، آبهای پلینزی، دریای سرخ، آبهای ساحلی سومالی، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه سوزنماهی خطآبی
دریازی، نزدیک مرجانها. بنتوپلازیک (بستر و دور از بستر)
در عمق 2 تا 50 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری با میانگین دمای 27.7 درجه سانتیگراد
گونهای کمپیدا و منزوی، بیشتر در شکافهای صخرهها و مرجانهای زیر بیرونزدگیهای دیوارهها به سر میبرد.
مختصات جغرافیایی: از 30°شمالی تا 32°جنوبی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سوزنماهی خطآبی
• شکل بدن: باله پشتی دارای 21-29 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 4 شعاع نرم | باله سینهای دارای 19-23 شعاع نرم | دم کم و بیش کوتاه و صاف | بدن مارماهیسان با سطح مقطع زاویهدار | پیشانی کاملا محدب | دهان لولهمانند | موقعیت دهان از نوع انتهایی | ظاهر بالغین با هم دارای تفاوت است. | شیارهای بخش بالایی پهلو و دم، غیر متصل، شیار زیرین پهلوها به حلقهء مخرجی میرسد. | بدن دارای 17-19 حلقه، دم دارای 13-17 حلقه
• اندازه: حداکثر طول کل این گونه به 7 سانتیمتر میرسد.
• طول عمر: احتمالا 3 سال.
• غذا: سختپوستان کوچک و پلانکتونها
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان. اغلب گونههای این جنس، ماهیان "تمیزکننده" ماهیان دیگر هستند.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل سوزنماهی خطآبی
تخمگذار زندهزا.
تکهمسر
ماهی نر تخمها را در کیسه مخصوص زیر دم حمل میکند.
تخمها نرم، زرد، کهربایی یا نارنجی هستند
لاروها پلانکتونی و ساحلی.
■ صید سوزنماهی خطآبی
صیادی تجاری ندارد.
■ ارزشهای اقتصادی سوزنماهی خطآبی
به عنوان ماهی آکواریومی دارای ارزش است.
خشکشدهء آن در شرق آسیا کاربرد پزشکی سنتی دارد.
■ وضعیت ذخایر سوزنماهی خطآبی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای سوزنماهی خطآبی
-
○ تصاویر و فیلم سوزنماهی خطآبی:
|