:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده هامورماهیان ← گونه هامور معمولی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Epinephelus coioides (Hamilton, 1822)j
:: نام فارسی و محلی ایران: هامور معمولی ، هامور چرب
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: چانچو. بوشهر: بالون. سایر نام‌ها: سومان، لِدن
:: رده‌بندی کامل↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوف‌ماهی‌واران)
← Family: Serranidae (خانواده: هامورماهیان) (En: Sea basses: groupers and fairy basslets)
← Subfamily: Epinephelinae
← Genus: Epinephelus (جنس: هامور)
← Species: Epinephelus coioides (گونه: هامور معمولی)
:: نام انگلیسی: Orange-spotted grouper و نیز: Brown-spotted grouper, Estuary cod, Coral cod
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: لؤز مُبَقَّع برتقالي، الهامور،
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Bola coioides, Serranus nebulosus, Epinephelus nebulosus
:: ریشه لغوی: Epinephelus: از واژه epinephelos (یونانی) =ابری
■ کشورهای محل زندگی ماهی هامور معمولی
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگری مثل:
ایران، بحرین، عراق، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، پاکستان، هندوستان، سریلانکا، بنگلادش، استرالیا، برونئی دارالسلام، کامبوج، چین، جیبوتی، مصر، اریتره، فیجی، هنگ کونگ، اندونزی، فلسطین، ایتالیا، ژاپن، اردن، کنیا، ماکائو، مالزی، میکرونزی، موزامبیک، پابوا گینه نو، فیلیپین، سنگاپور، سومالی ، آفریقای جنوبی، سودان، تایوان، تایلند، ویتنام، یمن و...
■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی هامور معمولی
• بومی خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
اقیانوس هند، جریان آگولاس، دریای اندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، سواحل استرالیا، خلیج عدن، خلیج تایلند، دریای اندونزی، دریای مدیترانه(معرفی)، اقیانوس آرام، دریای سرخ، خلیج سن میگل، جریان ساحلی سومالی، دریای جنوب چین، دریای زرد، رودخانه های ارن(تایوان)، کائوپینگ(تایوان) و سیکائو(تایلند)
■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی هامور معمولی
ساکن دریا و نیز آب‌های لب شور. ساکن مجاور صخره‌های دریایی،
حضور تا عمق 100 متری آب.
ساکن نواحی نیمه‌گرمسیری: از 37درجه سانتیگراد
ساکن سواحل گل‌آلود صخره ای هستند. اغلب در آب‌های لب‌شور مثل خورها و روی گل و لای و قلوه سنگ‌های بستر مشاهده می‌شوند. نوزادان وماهیان جوان در آب‌های کم عمق خورها، روی شن و ماسه و گل و لای و در میان درختان حرا حضور دارند.
مختصات جغرافیایی: شمالی تا 34 درجه جنوبی و 28 درجه شرقی تا 180 درجه شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی هامور معمولی
• شکل بدن: یک باله پشتی دارای 11 شعاع سخت و 13-16 شعاع نرم. چهارمین شعاع سخت باله پشتی معمولا بلندتر است. غشاء بخش خاردار باله پشتی شیاردار است | باله دمی همسان و کم و بیش دوشاخه و گرد است | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | باله سینه‌ای 18 تا 20 شعاع نرم و بدون شعاع سخت است | باله شکمی 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم دارد | باله‌ها سفید تا تیره با نقاط نارنجی تیره تا قهوه‌ای، بجز بخش انتهایی قسمت خاردار باله‌های پشتی، باله دمی و باله سینه‌ای | یک خط جانبی که100-118 فلس در طول آن قرار دارد، 58-65 فلس بالای آن است | فلس‌های قدامی خط جانبی بالغین منشعب هستند | فلس‌ها شانه ای ، بجز در منطقه سینه، شکم و منطقه بالای پایه باله مخرجی. فلس‌ها به سمت ساقه دمی کوچک می‌شوند | خارهای آبششی مجموعا 23 تا28 عدد که 14-17 عدد روی شاخه پایین و 8-10 عدد روی شاخه بالا است | دهان فوقانی و نرمال | زوائد باب المعده حدود 50 | بدن دوکی شکل و کشیده و کمی فشرده | بدن قهوه‌ای-خاکستری روشن در ناحیه پشت که به تدریج به سمت پهلوها و شکم سفید می‌شود، همراه با تعدادی نقاط نارنجی تیره یا زرد تیره به اندازه کوچکتر از قطر عدسی چشم روی سر و بدن | در روی سر و بدن دارای پنج نوارد کمی مورب به رنگ قهوه‌ای-خاکستری وجود دارد که بصورت عمودی دو شاخه می‌شوند، چهارتای اولی تا باله پشتی میرسند | نقاط قهوه‌ای- نارنجی روی بدن، بطور نامحسوس بصورت ردیف‌هایی موازی نوارهای تیره رنگ قرار دارند که بیشتر در ماهیان کوچکتر این مساله دیده می‌شود | خالهای خاکستری تیره و بزرگ معمولا روی سر و بویژه پشت چشم و روی سرپوش آبششی وجود دارند | دندان‌ها در میانه فک پایین در دو ردیف | در نوزادی و جوانی شباهت زیادی با برخی گونه‌های دیگر هامور ماهیان دارند، با این تفاوت که دارای نقاط نارنجی و فاقد نقاط شش ضلعی روی باله‌ها هستند | بریدگی نسبتا بزرگ روی حاشیه سرپوش آبششی
• اندازه: حداکثر طول به 120 سانتیمتر میرسد(در منابع فارسی این اندازه ذکر شده). بیشترین وزن گزارش شده، 15 کیلوگرم بوده است.
• طول عمر: حداکثر سن گزارش شده هامور معمولی 22 ساله بوده است (کویت).
• غذا: بیشتر از ماهیان کوچک، میگوها و خرچنگهای گرد تغذیه می‌کند.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بی خطر و غیر مهاجم است.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل ماهی هامور معمولی
تغییر جنسیت از ماده به نر (Protogyny) در آنها دیده می‌شود و لقاح خارجی دارند. احتمالا در زمان‌های محدود و با شکل گیری اجتماعات تخم ریزی تولید مثل می‌کنند.
تخم و لاروهای اولیه احتمالا پلاژیک هستند. از تخم و نوزاد محافظت نمی‌کنند و در آب‌های آزاد تخمریزی می‌نمایند.
تخمریزی یک پیک زمانی سالیانه دارد: لاروها از اواخر زمستان تا اواخر تابستان فراوان هستند. بیشترین زمان تخریزی از ماه مارچ تا جوئن بوده است. ماده‌های بالغ، 250-300 میلیمتر طول و 2-3 سال سن دارند.
تغییر جنسیت در زمانی که طول آنها 550-750 میلیمتر است روی میدهد.
هماوری متفاوت است و در یک نمونه 350 میلیمتری 850.186 تخم و در یک نمونه 620 میلیتری حدود 2.904.912 تخم بوده است.
بهترین دما برای ماندگاری لاروها 30 درجه سانتیگراد است.
■ آبزی پروری گونه هامور معمولی
پرورش هامور ماهیان هم در قفس و هم در استخرهای خاکی انجام می‌شود که پرورش در قفس آن بویژه در شرق آسیا رایج تر است. تکثیر هامور ماهیان با هورمون از از 1979 در تایوان آغاز شد. هامور معمولی یکی از دو گونه متداول پرورشی هامور ماهیان در تایوان است. همچنین مرکز ملی پرورش دریایی بحرین نیز از سال 1992 تولید انبوه بچه ماهی هامور معمولی را انجام میدهد. در کشورهایی که مشکلات مدیریتی در استخرهای پرورش میگو داشته اند، پرورش هامور معمولی به عنوان یک گزینه جایگزین مناسب پیشنهاد شده است. چندین کشور کشت دریایی هامور معمولی را تجربه کرده اند. در کشورهایی که پرورش هامورماهی انجام می‌شود، تولید نوزاد، 15-20 درصد هزینه، و در هچری ها نیروی کار 20-25 درصد کل را در بر میگیرد. 30 درصد هزینه را غذا تشکیل میدهد. سایر هزینه ها نیز شامل سوخت و تاسیسات و برق است.
مولدین ماهی هامور معمولی در مخازن 50 متر مکعبی نگهداری می‌شوند. بیشتر مولدین از طبیعت جمع‌آوری و 1تا7 سال در آب دریا با دمای ثابت 27-28 درجه سانتیگراد در شرایط استاندارد پرورشی نگهداری می‌گردند.مولدین پرورشی با ساردین یخزده، ماهی ماکرل، هشت پا و اسکوئید و دو کفه ای ها تغذیه می‌شوند، چرا که این غذاها سطح بالایی از کلسترول، فسفولیپید و اسیدهای چرب غیراشباع دارند. غذاهای مصنوعی شامل هورمونها نیز برای به بلوغ رساندن یا تغییر جنسیت بکار می‌روند.
تخمریزی طبیعی: در بحرین، تخم‌های هامور معمولی با متد استاندارد جمع‌آوری می‌شوند. در دمای ثابت 27-28 درجه سانتیگراد، تخمریزی طبیعی صورت می پذیرد. تخمریزی به ریتم قمری وابسته است: میزان تخم‌های ریخته شده یک هفته قبل و یک هفته بعد از ماه جدید بالا و در هنگام ماه کامل کم یا کلا فاقد تخمریزی خواهد بود. در دمای اتاق، تخمریزی در ماه های اپریل و می انجام می‌شود.
تخمریزی القایی: هروقت مولدین بطور طبیعی تخمریزی نکنند، نرها و ماده های بالغ از بین مولدین انتخاب و به آنها به ترتیب 700 و 500 واحد بین المللی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از HCG تزریق می‌گردد.بعد از تزریق، ماهیان در دمای 28-28.5 درجه سانتیگراد در یک مخزن 50 مترمکعبی نگهداری می‌شوند. مولدین معمولا بین 36 و 48 ساعت بعد از تزریق تخمریزی را آغاز می‌کنند.
مدیریت تخم‌ها و لاروهای تازه هچ شده: تخم‌ها با تور ویژه، سه ساعت بعد از تخمریزی جمع‌آوری می‌گردند. تخم‌های شناور با تراکم 600هزار عدد در مخزن1مترمکعبی نگهداری می‌شوند. تخم‌ها در همان مخازن با هوادهی متعادل و آب جاری لقاح یافته و تا زمان تخمه‌گشایی نگهداری می‌گردند. لاروهای تازه هچ شده، سه ساعت بعد از تخمه‌گشایی با بشر شیشه‌ای از سطح آب جمع‌آوری می‌شوند و تعداد آنها اندازه گیری می‌گردد. سپس لاروها به مخازن پرورش لارو منتقل می‌گردند (تصاویر انتهای متن).
پرورش لاروهای هامور معمولی: پرورش لاروها در مخازن بتنی 20 متر مکعبی انجام می‌شود. متداستاندارد برای پرورش لاروها استفاده می‌گردد. نور مصنوعی با در نظر گرفتن روز تخمه‌گشایی به عنوان روز 0، در روز سوم در آغاز تغذیه لاروها، از ساعت 7 صبح تا 24 ، در روز چهر و پنج بصورت دائم، در روز 6 از ساعت 7 تا 22، در روز 7 از ساعت 7 تا 20 است. نور طبیعی از روز 8 بکار می‌رود.
لاروها بلافاصله بعد از باز شدن دهان تغذیه می‌کنند. لاروهای تازه دهان گشوده، روزی یک بار با Sروتیفر یوری هالاین گونه Brachionus plicatilis که غنی شده است و اندازه 160-180 µm دارد، با تراکم 5-6 روتیفر در میلیلیتر تغذیه می‌گردند. لاروها در اندازه 3-20 میلیمتری، دو بار در روز با Sروتیفر با اندازه 180-200 µm با تراکم 5-10 روتیفر در لیتر تغذیه می‌گردند. لاروهای 5 تا 8 میلیمتری، 8-20 میلی متری و بزرگتر از 20 میلیمتری اغلب بصورت پیوسته با غذاهای میکروسکوپی به ترتیب با اندازه‌های 140-410 µm, 315-580 µm و 479-800 µm تغذیه می‌گردند. وقتی اندازه لاروهای هامور معمولی به 6-25 میلیمتر رسید، ناپلی غنی شده آرتمیا نیز به رژیم غذایی اضافه شده و یکبار در هر بعد از ظهر به مدت 1 تا 3 ساعت با آن غذادهی می‌شود.
سیستم نوزادگاهی: دو سیستم تولید برای مرحله نرسری به شکل داخلی و خارجی وجود دارد. در سیستم داخلی از مخازن 30-50 متر مکعبی و در سیستم خارجی از استخرهای بیش از 200 متر مکعبی استفاده می‌گردد.
:: سیستم نوزادگاهی خارجی (Outdoor): نوزادانی که تکثیر مصنوعی شده‌اند یا از طبیعت جمع‌آوری گردیده‌اند، در مخازن یا تورهای "هاپا" نگهداری می‌شوند تا به اندازه 6 سانتیمتر برسند. تورهای هاپا با ابعاد 1در1در1.5 متر با چشمه کمتر از 2 میلیمتر، در مخازن یا استخرها یا داخل قفسهای توری شناور قرار میگیرند و در هر تور تعداد 1000تا2000 نوزاد کوچکتر از 2.5 سانتیمتری ریخته می‌شود. رقم بندی نوزادان طی این مرحله بسیار مهم است. لامپها در مرکز و بالای تورهای هاپا برای جذب کردن غذاهای زنده نظیر آرتمیا، پاروپایان، مایسید ، ماهیان کوچک یا لارو سخت پوستان بکار می‌رود. ماهیها با جیره سرشار از پروتئین با اندازه های مختلف و یا ماهی تازه یا منجمد کاملا چرخ شده مخلوط با ویتامین و مواد معدنی تغذیه می‌گردند. معمولا یک کیلوگرم ماهی کم ارزش، 10-20 گرم ویتامین و مینرال با هم مخلوط می‌شوند. غذادهی 4-6 بار در روز انجام میگیرد.
:: سیستم نوزادگاهی داخلی (indoor): مخازن نوزادگاهی داخلی، از 30 تا 50 متر مکعب در سیستمهای متراکم و نیمه متراکم با آب جاری متفاوت هستند. چنین مخازنی با نوزادان کوچکتر از 2.5 سانتیمتر به میزان 50-200 عدد در متر مکعب ذخیره سازی می‌گردند. در سیستمهای دیگر مدار بسته یا آب جاری با حجم بیش از 1000 متر مکعب، تراکمهای بالاتر هم رواج دارد. ماهیها هر 5-7 روز تا زمانی که بعد از 45-60 روز به 6سانتیمتری برسند، رقم بندی می‌گردند. در این مرحله، ماهیها به استخرهای پرواری و یا قفسهای شناور منتقل می‌گردند.
•
سیستمهای پرواری در پرورش هامور معمولی:
:: استخرهای خاکی: استخرها آماده سازی و کوددهی می‌شوند. اگر مواد غذایی طبیعی فراوان باشد، ماهی تیلاپیای بالغ با تراکم 5000-10000 در هکتار اضافه می‌گردد تا با تولید بچه ماهی انگشت قد، غذای زنده برای هامورماهی فراهم نماید. هامورماهیان انگشت قد با اندازه حدود 6 سانتیمتر با تراکم 5000-10000 در هکتار حداقل یک ماه بعد از رهاسازی تیلاپیای بالغ، در آب رهاسازی می‌شوند. رقم بندی ماهیان انگشت قد هر هفته انجام می‌شود تا ا زهم نوع خواری جلوگیری شده و رقابت برای غذا و جا را به حداقل برساند. اگر انگشت قدهای تیلاپیا کافی نباشند، غذادهی کمکی انجام می‌شود و از از ماهی چرخ شده به میزان 5درصد وزن بدن در روز، نیمی در صبح زود و باقی در بعد از ظهر استفاده می‌گردد.
وقتی ماهی به وزن حدود 200 گرم رسید، غذاهی به یک بار در روز با ماهی خرد شده به میزان 5درصد وزن یا پلت به میزان 2 درصد وزن بدن تقلیل می یابد. 20-50 درصد تعویض آب دوبار در هفته انجام می‌شود. استفاده از هواده های پدالی وقتی اکسیژن محلول زیر 4 ppm برسد ضروریست.
کیفیت آب در pH 7.5-8.3، دمای 25-32 درجه سانتیگراد، 20-35 ‰، اکسیژن محلول 4-8 ppm، NO2-N کمتر از 0.05ppm و NH3-N کمتر از 0.02ppm حفظ می‌گردد.
::پرورش در قفسهای شناور: قفسهای توری با چشمه 8 میلیمتری برای انگشت قدهای 2-10 سانتیمتری و چشمه 25 میلیمتری برای ماهیان بزرگتر بکار می‌رود. هامورماهیان انگشت قد به میزان 15-20 عدد در متر مکعب ذخیره می‌گردند. رقم بندی حداقل هر ماه یکبار انجم می‌گردد. ماهیان با ماهی مناسب چرخ شده منجمد یا تازه بصورت روزانه به میزان 10 درصد وزن بدن، یا با غذای پلت به میزان 3 درصد وزن بدن، نیمی در صبح ها و نیمی در بعد از ظهر تغذیه می‌گردند. 0.5 درصد ویتامین و مواد معدنی به به ماهی یکاملا یخ زدایی شده قبل از غذادهی اضافه می‌گردد. قفسهای شناور توری باید هر 2-3 سال پرورش به یک محل جدید انتقال یابند تا بستر زیر قفس‌ها بازسازی گردد. دوره پرورش هامور معمولی در مرحله پرواری 4-7 ماه بسته به سایز مورد نظر در هنگام برداشت است.
• جمع‌آوری ماهیها از استخر یا قفس:
هامورها در اندازه 400 گرمی یا بیشتر بر اساس تقاضای بازار جمع‌آوری می‌گردند. ماهیان ممکن است بصورت زنده عرضه گردند.
:: برداشت در استخرهای خاکی: ماهیان با پورسین در آغاز روز یا بعد از ظهر جمع‌آوری می‌گردند. آب دو ساعت قبل از برداشت برای جلوگیری از سفت شدن عضلات ماهیها به هم زده می‌شود. در روش دیگر، برای برداشت جزئی از استخر، تورهای آسانسوری ممکن است در محلهای غذادهی نصب گردند و سپس به آرامی برای جلوگیری از فرار هامورها بالا کشیده شوند. توصیه می‌شود در استخرهای خاکی هامور ها، قفس‌هایی با ابعاد 8در2در1.5 یا 8در4در1.5 متری با چشمه 25 میلیمتری نصب شوندتا ماهیان موقتا در آنها نگهداری گردند. تراکم ماهیان در این نوع قفسهای موقد نباید بیش از 20 عدد در مترمکعب باشد.
:: برداشت از قفسهای شناور: غذادهی 1-2 روز قبل از ارائه به بازار متوقف می‌گردد. قفس پرورشی ابتدا باید از لحاظ هر نوع آسیبی بررسی و سپس به آرامی از یک طرف بالا کشیده شود تا ماهیان در یک گوشه جمع شوند. یک تور نرم و بدون گره دستی، یا توری پلاستیکی نرم برای گرفتن ماهیان استفاده می‌شوند. باید مراقب بود که فلس ماهیان نریزد و یا هر نوع آسیب دیگری که بر بازارپسندی آنها تاثیر منفی دارد صورت نگیرد.
این گونه بویژه در زمان استفاده از پلت های فرموله شده با پروتئین بالا رشد کمتری نسبت به سایر گونه‌های گوشتخوار دارد. توسعه سویه های جدید سریع الرشد از طریق تکنیک های پرورش انتخابی و استفاده از سیستمهای مداربسته جهت مقرون به صرفه کردن تولید آن درد ست انجام است.
علیرقم پرورش گسترده هامور معمولی در آسیا، تولید آن با محدودیت بچه ماهی انگشت قد مواجه است چراکه اغلب کشورها برای تهیه بچه ماهی به برداشت از آب‌های طبیعی متکی هستند. جمع‌آوری نوزادان هم منجر به مرگ و میر فراوان آنها بر اثر استرس و حمل و نقل و بیماریها می‌گردد. همچنین استفاده از آنتی بیوتیکها در پرورش هامور ماهیان مشکلات انسانی ایجاد نموده است.
• نگهداری و عمل آوری ماهیان هامور معمولی:
ماهیان برداشت شده در یک مخزن دارای تجهیزات هوادهی ذخیره می‌گردند. برای کاهش فعالیت متابولیک بدن، دمای آب به آرامی به 20درجه سانتیگراد کاهش می یابد. این کار با افزودن تدریجی یخ خرد شده به آب در کیسه های پلاستیکی و یا پمپهای خنک کن انجام می‌شود و آب هر ساعت 2-3 درجه کاهش دما می یابد. 3-5 ماهی در هر کیسه دو لایه با ابعاد 20در20در30 سانتیمتر قرار داده می‌شود. حجم ماهی 2-3 کیلو در هر کیسه بیشتر نباید بشود. اکسیژن قبل از مسدود کردن کیسه با نوار لاستیکی، به نسبت 1قسمت آب، 3قسمت اکسیژن به کیسه اضافه می‌گردد. کیسه ها در جعبه های استایروفوم قرار میگیرند، به شکلی که در هر بسته مقدار کافی از ژل منجمد، کیسه های یخ یا بطریهای پلاستیکی در بسته حاوی یخ پیچیده در روزنامه باطله بمنظور پایین نگه داشتن دما در طی جابجایی قرار گرفته باشد. این روش برای حمل و نقل هوایی به شرطی که بیش از 8 ساعت نباشد مناسب است.
■ صید ماهی هامور معمولی
ترال کفروب، گرگور، قلاب دستی
■ ارزش‌های اقتصادی ماهی هامور معمولی
دارای ارزش اقتصادی است. آبزی پروری دریایی این گونه نیز انجام شده است. قیمت عمده فروشی اندازه بازاری ماهی هامور زنده، در ماه می سال 2010 در هنگ کنگ هرکیلو 13دلار آمریکا و در همان سال و ماه فوریه در بحرین، 15.96 دلار آمریکا بوده است. در سال 2000، تقاضای بازار برای هامورهای پرورشی حدود 20.000 تا 25.000 تن بوده است. از آن زمان تولید بصورت پیوسته در حال افزایش بوده است.هامورماهیان عموما ماهیانی محبوب برای تغذیه انسان هستند و برآورد می‌شود که تقاضای بازار ممکن است تا سال 2020 به 100000تن در سال برسد. از اینرو آبزی پروری هامورماهیان و گونه‌های مشابه آن ها ضروری است.در تایوان، سنگاپور و ژاپن با نگهداری هامور معمولی بازاری در مخزن با آب روان طی دو روز بدون غذادهی، طعم بد آن را از بین بردند و این تکنیک منجر به افزایش سهم هامور معمولی دربازارهای جهانی گردید:درکشورهای صنعتی بازارهای کوچک مهاجرین خارجی منجر به ورود هامور به بازار این کشورها گردید. چین یک صادر کننده عمده هامورماهی در جهان است.
■ وضعیت ذخایر هامور معمولی
در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "در نزدیکی تهدید" (NT) است. یعنی ممکن است در آینده نگرانی‌هایی برای در خطر افتادن آن وجود داشته باشد که این امر بیشتر بخاطر از بین رفتن زیستگاه‌های ماهی هامور معمولی است.
■ بهداشت و بیماریهای هامور معمولی
عوامل بیماری‌زای مختص آبزیان در این گونه گزارش شده‌اند از جمله بیماریهای انگلی:
Rhexanellosis Disease
Fish Leech Infestation (Hirudinea sp.)
در سیستم پرورشی بیماریهایی نظیر بیماری بلیستر (ایریدوویروس GIV-2)، بیماری باکتریایی ویبریوزیس، بیماریهای انگلی نظیر Cryptobia sp, Scyphidia sp. Vorticella sp. Dactylogyrus sp. Neobenedenia girellae, Gnathia sp.سندرم کیسه شنا، و بیماری پوپی (اگزوفتالموزیس) گزارش شده است.
○ تصاویر و فیلم از ماهی هامور معمولی:
|
