:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده پروانهماهیان ← گونه پروانهماهی بینیدراز زرد
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Forcipiger flavissimus Jordan & McGregor, 1898
:: نام فارسی و محلی ایران: پروانهماهی بینیدراز زرد، -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوفماهیواران)
← Family: Chaetodontidae (خانواده: پروانهماهیان) (En: Butterflyfishes)
← Genus: Forcipiger (جنس: پروانهماهیهای بینیدراز)
← Species: Forcipiger flavissimus (گونه: پروانهماهی بینیدراز زرد)
:: نام انگلیسی: Yellow Longnose butterflyfish و نیز Long nose butterfly, Long-nose butterflyfish, Long-snouted butterfly fish,
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: -
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: -
:: ریشه لغوی: Forcipiger : از واژه forceps (لاتین)= وسیلهای گازانبرمانند، که بویژ] در جراحی و زایمان کاربرد دارد + gero (لاتین) = حمل کردن
■ کشورهای محل زندگی پروانهماهی بینیدراز زرد
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (عوفی، 1394)→[قطعی نیست و نیازمند بررسی بیشتر است] و کشورهای دیگر نظیر:
آسیا: چین، اندونزی، ژاپن، مالدیو، فیلیپین، سریلانکا، تایوان، تیمور شرقی، ویتنام، یمن
آفریقا: مصر، کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا
آمریکای شمالی و مرکزی: مکزیک
آمریکای جنوبی: اکوادور
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، ساموآ، فیجی، پلی نزی، میکرونزی، نیوکالدونیا، نیوزلند، پالائو، پاپوآ گینه نو، تاهیتی، تونگا
■ زیستگاههای گزارششده پروانهماهی بینیدراز زرد
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و همچنین:
دریای عرب، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج داوائو، فلاتهای شرقمرکزی، شمالی و شمالشرقی استرالیا، خلیج کالیفرنیا، اقیانوس هند، خلیج کیمبی، خلیج لانوزا، خلیج لینگاین، خلیج مالالاگ، خلیج میلنه، خلیج مورو، فلات قاره نیوزلند، اقیانوس آرام، خلیج پانای، آبهای پرو-گالاپاگوس، آبهای پلینزی، دریای سرخ، خلیج سارانگانی، دریای جنوبی چین، آبهای ساحلی سومالی، دریای تاسمان، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه پروانهماهی بینیدراز زرد
دریازی، نزدیک مرجانها. بدون مهاجرت. هم در کف و هم دور از کف وجود دارد.
در عمق 2 تا 145 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری با میانگین دمای 27.5 درجه سانتیگراد
بیشتر در آبسنگهای رو به دریا و نیز در آبسنگهای آبگیرهای مرجانی زندگی میکند.
مختصات جغرافیایی: از 36°شمالی تا 32°جنوبی و 30°شرقی تا 79°غربی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک پروانهماهی بینیدراز زرد
• شکل بدن: باله پشتی دارای 12-13 شعاع سخت و 19-25 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 17-19 شعاع نرم | باله سینهای دارای 15-17 شعاع نرم | باله شکمی دارای 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | باله دمی کم و بیش صاف و کوتاه است . | خط جانبی دارای 74-80 فلس است. روی خط جانبی 11-14 ردیف و زیر آن 27-34 ردیف فلس وجود دارد. | فلسها از نوع شانهای هستند. | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) 12-16 عدد | موقعیت دهان از نوع انتهایی | بدن فشرده است | پیشانی محدب | دهان کشیده و بیرون زده | بخش پشتی سر سیاه است و بخش شکمی سفید نقرهای. بدن زرد و بالههای میانی هم زرد هستند. باله مخرجی در زیر پایهء باله دمی لکه سیاهی دارد.
• اندازه: حداکثر طول کل 22 سانتیمتر است.
• طول عمر: 18 سال.
• غذا: دامنهء وسیعی از جانوران را شامل میشود از جمله هیدروئیدها، تخم ماهیان، سختپوستان کوچک اما ترجیحا خارپوستان لولهپا و Pedicellaria از توتیاهای دریایی و پرتاران.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. تنها یا در گروههای کوچک حداکثر 5 تایی شنا میکنند. بالغین معمولا جفتی هستند.
• سایر توضیحات: یک ماهی قلمروطلب است.
با گونههای مشابه اشتباه گرفته میشود.
■ تولیدمثل پروانهماهی بینیدراز زرد
تخمگذار و تکهمسر
تخم پلاژیک و غوطهور
در آبهای باز تخمریزی میکند.
از تخم و نوزاد نگهداری نمیکند.
لارو پلانکتونی
■ صید پروانهماهی بینیدراز زرد
-
■ ارزشهای اقتصادی پروانهماهی بینیدراز زرد
صیادی تجاری ندارد.
به عنوان ماهی آکواریومی دارای ارزش است. دومین ماهی مهم صادراتی در هاوایی است.
■ وضعیت ذخایر پروانهماهی بینیدراز زرد
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای پروانهماهی بینیدراز زرد
در مراحل اولیه زندگی گاه به بیماری باکتریایی Fin Rot دچار میشود.
بیماری انگلی با نماتودها نیز در این گونه دیده شده است.
○ تصاویر و فیلم پروانهماهی بینیدراز زرد:
|