:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده کوسهماهیان گاوی ← گونه کوسه ششآبششی پخبینی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Hexanchus griseus (Bonnaterre, 1788)j
:: نام فارسی و محلی ایران: کوسه ششآبششی پخبینی
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروفماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرمآبششداران)
← Superorder: Galeomorphii
← Order: Hexanchiformes (راسته: ششکمانسانان)
← Family: Hexanchidae (خانواده: کوسهماهیان گاوی) (En: Cow sharks)
← Genus: Hexanchus
← Species: Hexanchus griseus (گونه: کوسه ششآبششی پخبینی)
:: نام انگلیسی: Bluntnose sixgill shark و نیز: Atlantic mudshark, Bull dog shark, Cow shark, Grey shark, Mud shark, Sixgill cow shark
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: قرش، کلب البحر
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Squalus griseus, Monopterinus griseus, Notidanus griseus, Squalus vacca, Notidanus monge, Hexanchus corinus, Notidanus vulgaris, Hexanchus griseus australis
:: ریشه لغوی: Hexanchus: از واژه exa (یونانی)= شش + agcho (یونانی) = نازک / griseus (لاتین)= خاکستری
■ کشورهای محل زندگی کوسه ششآبششی پخبینی
• فهرستشده در اسامی ماهیهای آبهای ایران (عوفی، 1394)→[قطعیت ندارد، تنها در این یک منبع برای ایران ذکر شده، در هیچکدام از کشورهای همسایه در خلیج فارس و دریای عمان گزارشی یافت نشد و ممکن است فهرست شدن در ایران اشتباه باشد] و کشورهای دیگر جهان از جمله:
آسیا: چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، فلسطین، ژاپن، لبنان، ماکائو، مالزی، فیلیپین، سوریه، تایوان
آفریقا: الجزایر، آنگولا، کومور، مصر، لیبی، ماداگاسکار، موریتانی، مراکش، موزامبیک، نامیبیا، نیجریه، سنگال، تونس، آفریقای جنوبی و...
اروپا: قبرس، آلبانی، ترکیه، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند، ایرلند، ایتالیا، مالت، مونتهنگرو، هلند، نروژ، پرتغال، اسلوونی، اسپانیا، انگلستان
آمریکای شمالی و مرکزی: کوبا، ایالات متحده، کوستا ریکا، آلاسکا، مکزیک، نیکاراگوآ
آمریکای جنوبی: آرژانتین، برزیل، شیلی، اروگوئه، ونزوئلا
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، ساموآ، نیوزیلند، پالائو، پاپوآ گینه نو و...
■ زیستگاههای گزارششده کوسه ششآبششی پخبینی
• احتمالا بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای اژه، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، دریای کارائیب، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، فلات شرق برزیل، فلاتهای شرق مرکزی و شمالی استرالیا، دریای شرق چین، دریای جنوبی چین، خلیج مکزیک، اقیانوس هند، دریای اندونزی، دریای ایونیان، دریای مدیترانه، فلات نیوزلند ، دریای نروژ، اقیانوس آرام، فلات پاتاگونیان، فلات جنوب برزیل، دریای سولو-سلبز، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه کوسه ششآبششی پخبینی
دریازی، عمقزی. مهاجر در اقیانوس
در عمق 1 تا 2500 متری و بیشتر 180-1100 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای نیمهگرمسیری
در نواحی دور از قاره و اطراف جزایر و شیبها، نزدیک بستر و اغلب در تودهء آب زندگی میکند. بچهکوسهها ممکن است به ساحل نزدیک شوند. روزها روی بستر هستند و شبها برای تغذیه بالا میآیند. عمق زندگی به دما و اندازهء کوسه ربط دارد، جوانترها بیشتر در نواحی کمعمق و سرد علاقمند هستند.
مختصات جغرافیایی: از 65°شمالی تا 48°جنوبی و 180°غربی تا 180 درجه شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک کوسه ششآبششی پخبینی
• شکل بدن: بدن سنگین و تنومند | دارای شش حفرهء آبششی کشیده و سر بزرگ | دهان عمودی با 6 ردیف دندان پایینی تیغمانند شانهای در هر طرف، دندانهای بالا کوچکتر هستند. دندان نر و ماده متفاوت است. | پوزه گرد و عریض | بدن دوکیشکل | باله مخرجی کوچکتر از باله پشتی | رنگ بدن قهوهای یا خاکستری در بالا، و در پایین روشنتر است، و در طول جانبی بدن یک نوار روشن دارد. روی ستون مهرهها، لکهها و نقاطی را دارد که تعداد آنها با افزایش سن بیشتر میشود. | بالههای لبهء سفید دارند | نمونه زنده، چشمهای کوچک و درخشان (فلورسنت) سبز دارد. | باله دمی نامتجانس و غیرقرینه | فلسها از نوع صفحهای
• اندازه: حداکثر طول کل 482 سانتیمتر و طول کل میانگین آن 300 سانتیمتر است. حداکثر وزن 590 کیلوگرم است. بعضی منابع تا 6.1 متر طول نیز ذکر کردهاند.
• طول عمر مشخص نیست اما تخمین زده میشود با توجه به سن بالا در هنگام بلوغ، ممکن است تا 80 سال عمر کند.
• غذا: به دلیل گسترش در نقاط مختلف جهان، تغذیه هم از دامنهء وسیعی از جانوران دریایی شامل سایر کوسهها، سپرماهیان، شیرا، ماهیان استخوانی، ماهی مرکب، خرچنگهای گرد، میگوها، لاشه جانوران و حتی شیرهای دریایی صورت میگیرد.
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: گزارشی از حمله به انسان بدون تحریک، وجود ندارد. کوسهء کندی است اما زمان شکار به کمک دم قوی خود میتواند طعمه را تعقیب کند.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل کوسه ششآبششی پخبینی
جنس ماده در طول حدود 4.5 متر بالغ شده و در این اندازه 18-35 سال سن دارند، در حالیکه ماهی نر در اندازهء 3.15 متری و سن 11-14 سال بالغ میشوند.
تخمگذار زندهزا
دوران بارداری بیش از 2 سال تخمین زده میشود.
شکل دندان ماهی نر متفاوت است که احتمالا بخاطر گرفتن ماده زمان جفتگیری تغییر یافته است. ماهی نر هنگام جفتگیری، ناحیه آبششی ماده را گاز میگیرد.
جفتگیری احتمالا بین ماههای مِی و نوامبر است که این اطلاعات از وجود زخمهای حاصل از گازگرفتن نر، روی آبشش ماده به دست آمده است.
در هر زایمان بین 22 تا 108 نوزاد به دنیا میآورد که احتمالا بسیاری از آنها میمیرند..
نوزادان حین تولد 60-75 سانتیمتر طول دارند.
■ صید کوسه ششآبششی پخبینی
--
■ ارزشهای اقتصادی کوسه ششآبششی پخبینی
ارزش صید تجاری دارد. بصورت تازه ،منجمد یا خشک نمکسود در بازارها عرضه میشود، همچنین به عنوان منبع روغن و نیز غذای ماهی استفاده میشود.
صید ورزشی دارد.
■ وضعیت ذخایر کوسه ششآبششی پخبینی
در سیاههء قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "در نزدیکی تهدید" (NT) است.
■ بهداشت و بیماریهای کوسه ششآبششی پخبینی
گوشت، احتمال مسمومیتزایی دارد.
○ تصاویر و ویدئوهایی از کوسه ششآبششی پخبینی:
|