:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده پوماهیان / سپرماهیان دم‌گزنده ← گونه پو پلنگی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Himantura uarnak (Gmelin, 1789)jj

:: نام فارسی و محلی ایران: پو پلنگی، لقمه‌ماهی مشبک، شلاق‌ماهی شانه‌ای
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: پُلنگی پِتَن، بوشهر: بمبک پهن، لقمه. هرمزگان: پو، پُف. خوزستان: لوخمه

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروف‌ماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرم‌آبشش‌داران)
← Infraclass: Batoidea (بالاراسته: پرتوماهی)
← Order: Myliobatiformes (راسته: لقمه‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Myliobatoidei (زیرراسته: لقمه‌ماهی)
← Family: Dasyatidae (خانواده: سپرماهیان دم‌گزنده / پوماهیان) (En: Stingrays)
← Subfamily: Urogymninae
← Genus: Himantura
← Species: Himantura uarnak (گونه: پو پلنگی)

:: نام انگلیسی: Honeycomb stingray و نیز: Coachwhip ray, Black-spotted whipray, Reticulate whipray
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: الوَرْنك، لوخمه
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Raja uarnak, Dasyatis uarnak, Dasybatus uarnak, Trygon uarnak, Himantura punctata
:: ریشه لغوی: Himantura > از واژه‌های iman, imantos (یونانی)= شلاق، تسمه + oura (یونانی)= دُم

■ کشورهای محل زندگی پو پلنگی
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهایی نظیر:
آسیا: کویت، عمان، پاکستان، بحرین، قطر، امارات، عربستان، یمن، بنگلادش، هند، برونئی دارالسلام، کامبوج، چین، اندونزی، اردن، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، تیمور شرقی، ویتنام و...
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، اریتره، کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا و...
اقیانوسیه: استرالیا، میکرونزی، پالائو، پلی نزی، پاپوآ گینه نو
معرفی شده: ترکیه، قبرس، فلسطین، لبنان، سوریه، قبرس

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده پو پلنگی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، دریای شرق چین، خلیج عدن، خلیج عقبه، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لاگونوی، دریای مدیترانه، فلات شمال، غرب‌مرکزی و شمالغرب استرالیا، اقیانوس آرام، آب‌های پلی‌نزی، دریای سرخ، خلیج سن میگل، خلیج کوسه، آب‌های ساحلی سومالی، خلیج سارساگان، دریای جنوبی چین، دریای زرد، دریای سولو-سلبز و...

■ ویژگی‌های زیستگاه پو پلنگی
دریازی، و نیز آب‌های لب‌شور. مجاور مرجان‌ها. چندمهاجرتی.
در عمق 20 تا 50 متری مشاهده شده است.
ساکن نواحی نیمه‌گرمسیری با دمای 23°سانتیگراد تا 26°سانتیگراد.
در حاشیهء سواحل شنی و در خورهای کم‌عمق و آبگیرها، همچنین نواحی شنی دارای پهنه‌های مرجانی. ممکن است بتواند وارد آب‌های شیرین بشود.
مختصات جغرافیایی: از 38°شمالی تا 37°جنوبی و 34°شرقی تا 149°غربی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک پو پلنگی

• شکل بدن: سپرماهی شلاقی بزرگ، با خال‌های سیاه واضح روی زمینهء قهوه‌ای روشن. در جوانی زردفام با فاصلهء نقاط زیاد، اما در بالغین کاملا متراکم و مشبک است. ناحیه شکمی سفید است. دم نوارهای سیاه و سفید دارد | پوزه کاملا تیز | حاشیه‌های خارجی دیسک باریک و گرد. | دم دراز، باریک و تقریبا سه برابر بدن. | فاقد تای دمی | دیسک فاقد خار، اما واجد نوارهای دندانک‌های صاف در میانهء پشت است. | روی دم معمولا یک خار با اندازهء متوسط و دندانه‌دار وجود دارد. | فلس از نوع شانه‌ای | دهان تقریبا کوچک، با میانهء عمیق، دارای یک ردیف از 4-5 برجستگی پاپیلا در عرض کف دهان. | دارای 26-40 ردیف بالایی دندان و 27-44 ردیف پایین دندان |
• اندازه: حداکثر عرض دیسک 200 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارش شده 120 کیلوگرم.
• طول عمر: طول عمر تخمینی، 20 سال یا بیشتر
• غذا: تغذیه از ماهیان کوچک، دوکفه‌ای‌ها، خرچنگ‌های گرد، میگو، کرم و عروس دریایی.
• ژنتیک: -
• ویژگی‌های رفتاری: می‌تواند خطرناک باشد. در طول روز معمولا در کف آب استراحت می‌کند.
• سایر توضیحات: تغییر رنگ این گونه در طول زندگی و بر مبنای مکان، منجر به اشتباه گرفتن آن با گونه‌های دیگر می‌شود.

■ تولیدمثل پو پلنگی

در اندازهء بیش از 82-84 سانتیمتری و سن 4-5 سال بالغ است.
تخم‌گذار زنده‌زا، زنده‌زای با جنینِ بدون جفت
بیشتر بین ماه دسامبر تا فوریه سال بعد تولیدمثل دارد.
بارداری حدود یک سال طول می‌کشد و زایمان در تابستان است.
جنین در ابتدا از کیسه زرده و سپس با مواد مغذی دریافتی از مادر از طریق جذب غیرمستقیم مایع رحمی غنی از مخاط، چربی یا پروتئین از طریق ساختارهای ویژه.
در هر زایمان 3 تا 5 نوزاد به دنیا می‌آورد
اندازه دیسک بدن نوزاد در بدو تلود 21 تا 24 سانتیمتر است.

■ صید پو پلنگی

صید معمولا با تورهای عمودی کف، ترال کفروب، رشته‌قلاب و پرساین ساحلی و نیز با قلاب صید ورزشی انجام می‌شود.

■ ارزش‌های اقتصادی پو پلنگی

دارای ارزش صید تجاری و ورزشی است. گوشت خوراکی است اما چندان محبوب نیست.
در طب سنّتی چین کاربردهایی دارد.
دم این ماهی برای ساخت اشیاء زینتی به کار می‌رود.
از پوست آن برای تهیه چرم‌ها و تزئینات نفیس استفاده می‌شود.
غضروف‌های آن مصرف تجاری دارد.
قابل نگهداری در آکواریوم‌های بزرگ.

■ وضعیت ذخایر پو پلنگی

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، "گونه آسیب‌پذیر" (VU) است.
ساحلی بودن، بلوغ در اندازهء بزرگ، و تخریب و آسیب‌پذیری سواحل از عوامل وضعیت حفاظتی بد آن است.

■ بهداشت و بیماری‌های پو پلنگی

انگل‌های گزارش‌شده این گونه، Anthrobothrium loculatum, Dendromonocotyle colorni, Halysiorhynchus macrocephalus, Monocotyle helicophallus, M. multiparous, and M. spiremae, Thaumatocotyle australensis, و Tylocephalum chiralensis هستند.

○ تصاویر و ویدئوهایی از پو پلنگی: