:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده بلنیهای دندانشانهای ← گونه ماهی سنگنورد موجدار
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Istiblennius edentulus (Forster & Schneider, 1801)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سنگنورد موجدار، -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Clade: Percomorpha→Carangimorpharia→Ovalentaria→Blenniimorphae (کلاد: سوفریختتباران)
← Order: Blenniiformes (راسته: بلنیماهیسانان) / (در بعضی منابع قبل 2016: زیر راستهء Blennioidei از راسته Perciformes)
← Family: Blenniidae (خانواده: بلنیهای دندانشانهای) (En: Combtooth blennies)
← Subfamily: Salariinae
← Genus: Istiblennius
← Species: Istiblennius edentulus (گونه: ماهی سنگنورد موجدار)
:: نام انگلیسی: Rippled rockskipper و نیز: Smooth-lipped blenny, Reef blenny, Edentulate blenny, Coral blenny, Toothless blenny
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: ارفج
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Blennius edentulus, Alticops edentulus, Blennius truncatus, Salarias quadricornis, Salarias melanocephalus, Salarias sumatranus, Salarias diproktopterus, Blennius cinereus, Salarias insulae, Scartichthys enosimae, Salarias gilberti, Salarias marcusi, Scartichthys basiliscus, Salarias garmani, Salarias sindonis, Salarias azureus, Salarias rechingeri, Salarias fluctatus
:: ریشه لغوی: Istiblennius : از واژه istios (یونانی)= بادبان + blennios (یونانی)= موکوز
■ کشورهای محل زندگی ماهی سنگنورد موجدار
• گزارششده از آبهای ایران و کشورهای دیگر نظیر:
آسیا: هند، پاکستان، عمان، عراق، کویت، امارات، یمن، اندونزی، فلسطین، اردن، عربستان، کره جنوبی، ژاپن، مالزی، مالدیو، میانمار، فیلیپین، تایلند، تیمور شرقی
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، پلی نزی، کیریباتی، میکرونزی، نیوکالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو، تونگا و...
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، اریتره، کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، سودان، تانزانیا
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سنگنورد موجدار
• بومی در در خلیج فارس و دریای عمان، و همچنین:
دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلی عقبه، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، فلاتهای شمالی، شمالشرقی و شمالغربی استرالیا، اقیانوس آرام، آبهای پلی نزی، دریای سرخ، آبهای ساحلی سومالی، دریای جنوبی چین، دریای زرد.
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سنگنورد موجدار
دریازی و نیز آبهای لبشور. نزدیک صخرههای مرجانی.
در عمق 0 تا 5 متری و بیشتر تا 1 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری.
ساکن نواحی بین جزر و مدی. بالغین در نواحی دارای قطعات تخته سنگ مثل موجشکن دیده میشوند. بجز در مواقع تغذیه، در ترکها و حفرهها مخفی میشوند.
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 32°جنوبی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سنگنورد موجدار
• شکل بدن: باله پشتی مجموعا دارای 12-13 شعاع نرم و 19-21 شعاع سخت | باله مخرجی دارای 2 شعاع سخت و 21-23 شعاع نرم | باله سینهای دارای 14 شعاع نرم | بدن کشیده | جنس نر رنگ تیره دارد با 5-6 جفت نوار روی بدن و خطوط کمرنگ روی باله پشتی که تشکیل یک هلال میدهد، اما مادهها کمرنگتر هستند و راهراه های روی بدن به شکل نقاطی در بخش خلفی بدن درآمده و باله پشتی آنها منقوط است.
• اندازه: حداکثر طول کل این ماهی 16 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: جلبکهای رشتهای.
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای هاپلوئید / گامتیک (n) برابر 24 و تعداد کروموزومهای دیپلوئید / زیگوتیک (2n)، برابر 48-48 است.
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان. میتوانند از آب بیرون بجهند و از آبگیری به آبگیر دیگر بپرند.
ممکن است زیر تختهسنگها یا علفهای دریایی مرطوب، در مواقع پایینرفتن آب باقی بمانند و از هوا تنفس کنند.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل ماهی سنگنورد موجدار
نر و ماده رنگ متفاوت دارند.
تخمگذار هستند.
تخمها کفرو و چسبناک هستند و با رشتهها یا صفحات چسبناک به محیط میچسبند.
لاروها پلانکتونی هستند و در آبهای ساحلی کمعمق زندگی میکنند.
از تخم و نوزاد مراقبت میکنند.
■ صید ماهی سنگنورد موجدار
-
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سنگنورد موجدار
فاقد ارزش صید تجاری، اما ماهی آکواریومی است.
■ وضعیت ذخایر ماهی سنگنورد موجدار
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سنگنورد موجدار
-
○ تصاویر و فیلم ماهی سنگنورد موجدار:
|