:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده اُپاه ← گونه ماهی اُپاه
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Lampris guttatus (Brünnich, 1788)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی اُپاه، ماهماهی
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Lampriformes (راسته: دهانگردماهیسانان)
← Family: Lampridae (خانواده: اُپاه) (En: Opah)
← Genus: Lampris
← Species: Lampris guttatus (گونه: ماهی اُپاه)
:: نام انگلیسی: Opah و نیز: San Pedrofish, Spotted Opah, Sunfish, Moonfish, Kingfish, Mariposa, Jerusalem haddock, Gudlax, Glacefish, Cravo, Arokura
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: حدوق القدس، أباه، القيصانة، كرافو، سمك القمر
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Zeus guttatus, Zeus regius, Lampris regius, Zeus luna, Lampris luna, Zeus stroemii, Zeus imperialis, Scomber gunneri, Lampris lauta
:: ریشه لغوی: Lampris: از واژه lampros (یونانی) =نور، چراغ + guttatus (لاتین)= شاهی
■ کشورهای محل زندگی ماهی اُپاه
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (IUCN) و کشورهای متعدد دیگری مثل:
آسیا: پاکستان، عمان، ژاپن، تایوان، چین
آفریقا: الجزایر، آنگولا، مصر، موریتانی، موزامبیک، نامیبیا، سنگال، سومالی، آفریقای جنوبی، تونس
اروپا: ترکیه، آلبانی، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، دانمارک، فرانسه، یونان، ایرلند، ایسلند، ایتالیا، مونته نگرو، هلند، نروژ، پرتغال، روسیه، اسلوونی، اسپانیا، سوئد، اسکاتلند، انگلستان
آمریکای شمالی و مرکزی: ایالات متحده، باربادوس، کانادا، کوستاریکا، جامائیکا، گواتمالا، دومینیکن، کوبا، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما، پورتوریکو، ترینیداد و توباگو
آمریکای جنوبی: آرژانتین، کلمبیا، اکوادور، اروگوئه، ونزوئلا
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، نیوکالدونیا، نیوزلند، پاپوآ گینه نو، ساموآ، تونگا
■ زیستگاههای گزارششده ماهی اُپاه
• بومی خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
دریای اژه، دریای عرب، اقیانوس اطلس، دریای بالتیک، خلیج بنگال، دریای کارائیب، مرکز قطب شمال، فلات شرق برزیل، فلاتهای شرق مرکزی و شمالی استرالیا، خلیج آلاسکا، خلیج کالیفرنیا، خلیج مین، خلیج مکزیک، ساحل ایبریا، اقیانوس هند، دریای اندونزی، دریای ایونیان، لابرادور، دریای مدیترانه، فلات نیوزلند، دریای شمال، دریای نروژ، اقیانوس آرام، ساردینیا، دریای ژاپن، دریای مرمره، آبهای ساحلی سومالی، فلات جنوبی برزیل، دریای جنوب چین، دریای سولو-سلبز، دریای تاسمان، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی اُپاه
دریازی، در تودهء آبهای عمیق، مهاجر در اقیانوس
در عمق 0 تا 500 متری و بیشتر تا 366 متری مشاهده شده است.
مختصات جغرافیایی: از 75°شمالی تا 600°جنوبی و 180°غربی تا 180°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی اُپاه
• شکل بدن: باله پشتی دارای 48-55 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 33-41 شعاع نرم | باله سینهای دارای 20-24 شعاع نرم | باله شکمی دارای 14-17 شعاع نرم | دارای 43 مهره | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) 43 عدد | باله دمی بسیار هلالی شکل | بالههای سینهای بلند و داسی شکل | باله شکمی شبیه باله سینهای ولی بلندتر | رنگ بدن در پشت آبی تیرهء فلزی مایل به سبز، با تلالو نقرهای و بنفش. ناحیه شکمی صورتی. بدن پوشیده از نقاط نقرهای در ردیفهای نامنظم، لکههای روشن روی باله دمی و پشتی. دور چشم طلاییرنگ.
• اندازه: حداکثر طول کل 200 سانتیمتر و میانگین طول کل رایج آن 120 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارش شده، 270 کیلوگرم بوده است.
• طول عمر: قطعی نیست، اما بیشتر نمونههای صید شده بین 1 تا 6 سال دارند.
• غذا: تغذیه از ماهیان میانآبی و بیمهرگان، بیشتر اسکویید.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. ظاهرا به شکل انفرادی زندگی میکند. احتمالا رشد بسیار سریعی دارد.
• سایر توضیحات: نام این ماهی در سال 2015 به عنوان اولین ماهی خونگرم ثبت گردید.
■ تولیدمثل ماهی اُپاه
تخمریزی احتمالا در بهار است، اما برحسب دمای محیط تغییر میکند.
در آبهای گرم سطحی تخمریزی میکند.
تخمها کروی و شناور.
لاروها پلانکتونی
■ صید ماهی اُپاه
صید ضمنی تونماهیان است. صید ورزشی با قلاب دارد.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی اُپاه
از نظر صید صنعتی، ارزش کمی دارد، اما گوشت مطبوعی دارد و بصورت تازه یا منجمد و نیز برای تهیه ساشیمی استفاده میشود.
صید ورزشی میشود.
■ وضعیت ذخایر ماهی اُپاه
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی ماهی اُپاه
-
○ تصاویر و فیلم از ماهی اُپاه:
|