:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده کوسه‌ماهیان درنده ← گونه کوسه آبی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Prionace glauca (Linnaeus, 1758)j

:: نام فارسی و محلی ایران: کوسه آبی
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: پِشک، نرمانی، مشک، پاگاس، پِیشو، پَرِی، وَروک. بوشهر: بمبک. هرمزگان: کولی

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروف‌ماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرم‌آبشش‌داران)
← Superorder: Galeomorphii
← Order: Carcharhiniformes (راسته: درنده‌کوسه‌سانان / زمین‌کوسه‌سانان)
← Family: Carcharhinidae (خانواده: کوسه‌ماهیان درنده) (En: Requiem sharks)
← Genus: Prionace
← Species: Prionace glauca (گونه: کوسه آبی)

:: نام انگلیسی: Blue shark و نیز: Blue dog, Blue poninter, Great blue shark, Great blue,Great blue whaler
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: قرش أزرق، کلب البحر
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Squalus glaucus, Carcharias glaucus, Carcharinus glaucus, Glyphis glaucus, Isurus glaucus, Carcharias rondeletii, Squalus caeruleus, Carcharias hirundinaceus , Carcharias pugae, Hypoprion isodus, Carcharias gracilis, Prionace mackiei
:: ریشه لغوی: Prionace: از واژه prio, prion (یونانی)= ارّه / glauca (لاتین)= آبی

■ کشورهای محل زندگی کوسه آبی
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگر جهان از جمله:
آسیا: بنگلادش، برونئی دارالسلام، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، فلسطین، ژاپن، کره جنوبی، لبنان، ماکائو، مالزی، مالدیو، عمان، پاکستان، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، سوریه، تایوان، تایلند، ویتنام، یمن
اروپا: ترکیه، آلبنانی، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، دانمارک، فرانسه، یونان، ایرلند، ایتالیا، مونته نگرو، نروژ، پرتغال، اسلوونی، اس=انیا، سوئد، انگلستان و...
آمریکای شمالی و مرکزی: ایالات متحده، کانادا، کوستا ریکا، کوبا، السالوادور، هاییتی، هندوراس، جامائیکا، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما، پورتوریکو
آمریکای جنوبی: برزیل، کلمبیا، اکوادور، پرو، اروگوئه، ونزوئلا، آرژانتین
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، فیجی، پلی نزی، کیریباتی، میکرونزی، نائورو، نیو کالدونیا، نیوزلند، پالائو، پاپوآ گینه نو، تونگا
آفریقا: الجزایر، آنگولا، بنین، کامرون، کومور، کنگو، مصر، گابن، گامبیا، غنا، گینه، گینه بیسائو، کنیا، لیبریا، لیبی، ماداگاسکار، موریتانی، موریس، مراکش، موزامبیک، نامیبیا، نیجریه، سنگال، سیشل، سیرالئون، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا، توگو، تونس.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده کوسه آبی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای اژه، دریای آندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، دریای بالتیک، دریای برنتس، خلیج بنگال، دریای سیاه، دریای کارائیب، دیواره بزگر مرجانی و دریای مرجان استرالیا، فلات‌های شرق مرکزی، شمالی و جنوبغربی استرالیا، فلات شرق برزیل، خلیج عدن ،خلیج آلاسکا، خلیج کالیفرنیا، خلیج ماین، خلیج مکزیک، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، دریای ایونیان، دریای مدیترانه، اقیانوس آرام، آب‌های پلی نزی، دریای سمر، دریای جنوبیچین، دریای سولو-سلبز، دریای تاسمان، دریای زرد و...

■ ویژگی‌های زیستگاه کوسه آبی
دریازی و نیز آب‌های لب‌شور، پلاژیک و اقیانوسی، مهاجر در اقیانوس
در عمق 1 تا 1000 متری و معمولا تا 220 متری مشاهده شده است.
ساکن آب‌های نیمه‌گرمسیری با دمای 7 تا 21°سانتیگراد
با وجود اقیانوسی بودن ممکن است نزدیک منطقه شیب قاره و نزدیک ساحل مشاهده شود اما معمولا در عمق بیش از 150 متری است. گزارش‌هایی از حضور آن داخل خورها وجود دارد.
مختصات جغرافیایی: از 71°شمالی تا 55°جنوبی و 180°غربی تا 180°شرقی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک کوسه آبی

• شکل بدن: کوسه‌ای باریک، با پوزه بلند و مخروطی | چشم‌ها بزرگ | دندان‌های بالا منحنی و سه وجهی با لبه‌های مضرس | باله‌های سینه‌ای بلند و نازک | فاقد شیار بین باله‌های پشتی | رنگ بدن در پشت آبی تیره، در پهلوها آبی براق و در شکم سفید است. | نوک باله‌های سینه‌ای و مخرجی تیره است | باله دمی نامتجانس و غیرقرینه | فلس‌ها از نوع صفحه‌ای | بدن دوکی‌شکل
• اندازه: حداکثر طول کل 400 سانتیمتر و طول کل رایج آن 335 سانتیمتر است. بیشترین وزن آن 205.9 کیلوگرم گزارش شده است.
• طول عمر حداکثر 20 سال عمر می‌کند.
• غذا: تغذیه بیشتر از ماهیان مثل هرینگ، ماکرل، روغن‌ماهی، کفشک‌ها، کوسه‌هیا کوچک، اسکوئیدها و خرچنگ‌های گرد قرمز پلاژیک، و گاهی از پرندگان دریایی و زباله‌های داخل دریا
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلوئید /گامتیک (n) برابر 39 و تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 78-78 [86-86] است.
• ویژگی‌های رفتاری: برای انسان خطرناک است. موارد متعدد حمله این کوسه به قایق و یا غواصان گزارش شده که در بعضی دفعات منجر به مرگ گردیده است.
مهاجرت‌های طولانی دارد: در یک نمونه موردی، از نیوزلند تا سواحل شیلی با فاصله 1200کیلومتر مهاجرت کرده است. سرعت عادی 2 متر در ثانیه است.
• سایر توضیحات: این گونه توسط کوسه‌های خانواده Lamnidae مثل کوسه وحشی (Isurus oxyrinchus) و کوسه سفید بزرگ (Carcharodon carcharias) و شیر دریایی کالیفرنیایی (Zalophus californianus) شکار می‌شود.

■ تولیدمثل کوسه آبی

در اندازه بین 170 تا 221 سانتیمتری بالغ است. در این زمان حدود 4-5 ساله است.
زنده‌زا.
تفاوت جنس نر و ماده به شکل ضخامت پوست ماهیان ماده بالغ است.
بارداری حدود یک سال طول می‌کشد.
در هر زایمان بین 4 تا 135 نوزاد به دنیا می‌آورد.
نوزادان در بدو تولد 40 سانتیمتر طول دارند.
در فاصلهء ماه‌های مارس تا ژوئن زایمان می‌کند.

■ صید کوسه آبی

--

■ ارزش‌های اقتصادی کوسه آبی

ارزش صید تجاری پایینی دارد.
صید نیز ورزشی دارد.
مصرفی انسانی دارد و بصورت تازه، خشک و نمک‌سود یا منجمد فروخته می‌شود. گوشت برای خوردن، پوست برای استخراج چرم و باله‌ها برای تهیه سوپ باله در بعضی کشورها به کار می‌رود.

■ وضعیت ذخایر کوسه آبی

در سیاههء قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "گونه آسیب‌پذیر" (VU) است.
تخمین زده می‌شود سالانه ۱۰ تا ۲۰ میلیون کوسه از این گونه توسط انسان‌ها در ماهیگیری کشته می‌شوند

■ بهداشت و بیماری‌های کوسه آبی

انگل‌هایی مثل پاروپای گونه Alebion lobatus، و نماتد Huffmanela sp. از این کوسه گزارش شده است.

○ تصاویر و ویدئوهایی از کوسه آبی: