■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Rachycentron canadum (Linnaeus, 1766)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سوکَلا، ماهی کوبیا
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: سنگلو. بوشهر: سکن، سخله. هرمزگان: سِکَل، سِچَل. خوزستان: سِکِن، سِخله، غوده، و سایرنام‌ها مثل سکاله، سومکاله و سه‌کله.

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei (زیر راسته: سوف‌ماهی‌واران)
← Family: Rachycentridae (خانواده: سوکلاماهیان) (En: Cobia)
← Subfamily: Lethrininae
← Genus: Rachycentron (جنس: شهری‌ماهی‌ها)
← Species: Rachycentron canadum (گونه: شهری بینی سربالا)

:: نام انگلیسی: Cobia و نیز Black Kingfish, Black Salmon
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: سکل
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Gasterosteus canadus, Scomber niger, Elacate motta
:: ریشه لغوی: Rachycentron از واژه‌های rhachis, -ios (یونانی)=خار پشتی، ستون مهره ها + kentron (یونانی)=نیش

■ کشورهای محل زندگی ماهی سوکلا
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگر مثل:
ایران، عمان، پاکستان، هندوستان، آرژانتین، استرالیا، بنگلادش، باربادوس، برزیل، برونئی دارالسلام، کامبوج، کانادا، ایالات متحده آمریکا، چین، کلمبیا، کوستاریکا، کوبا، جیبوتی، دومینیکن، فیجی، گوام، گواتمالا، گینه، گینه بیسائو، گویان، هاییتی، هندوراس، هنگ کنگ، فلسطین، اندونزی،جامائیکا، ژاپن، کنیا، اردن، کره جنوبی، ماداگاسکار، مالزی، مالدیو، مکزیک، موزامبیک، میانمار، نامیبیا، نیکاراگوئا، نیجریه، پاناما، فیلیپین، پورتوریکو، سنگال، سنگاپور، سومالی، آفریقای جنوبی، سریلانکا، سورینام، تایوان، تانزانیا، تایلند، ترینیداد و توباگو، اوروگوئه، ونزوئلا، ویتنام، یمن و...
از طریق کانال سوئز به مدیترانه معرفی شده است.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی سوکلا
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
اقیانوس هند، دریای عرب، جریان اگولاس، دریای اندامان، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، جریان بنگوئلا، جریان قناری، دریای کارائیب، دریای شرق چین، دریای شرق برزیل، جریان گینه، خلیج عدن، خلیج عقبه، خلیج مکزیک، خلیج تایلند، دریای اندونزی، جریان کوروشیو، خلیج لیت، اقیانوس آرام، دریای سرخ، دریای سمر، خلیج اورموک، دریای زرد، سواحل استرالیا، رود چیکو، دریاچه و مرداب چیلیکا و...
گسترش این ماهی جهانی و در کلیه مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است اما در مناطق شرقی اقیانوس آرام و صفحه اقیانوس آرام بجز مناطق حاشیه ای حضور ندارد.

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی سوکلا
ساکن آب‌های شور دریایی و نیز آب‌های لب شور. در تماس با صخره های بستر. مهاجر در دریا.
در عمق 0 تا1200 متر مشاهده شده است.
ساکن آب‌های نیمه‌گرمسیری
در زیستگاه های متنوع از گل و شن و ماسه و صخره های مرجانی و سواحل صخره ای، مناطق مانگرو، نواحی مجاور ساحلی و سازه های دریایی و شناورها و در نواحی دور از ساحل اطراف اشیاء شناور و گاه در خورها حضور دارد.
مختصات جغرافیایی: از 47° شمالی تا 37 ° جنوبی و 98° غربی تا 166° شرقی.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سوکلا

• شکل بدن: بدن کشیده و تا حدی استوانه ای، سرپهن و فشرده |باله پشتی 7-9 شعاع سخت و 26-33 شعاع نرم دارد | باله مخرجی 2-3 شعاع سخت و 22-28 شعاع نرم دارد | سر عریز و فشرده | اولین باله پشتی با خارهای منفرد اما سخت و بدون غشاء بینابینی | باله دمی قوسی در بالغین ، لوب بالایی آن بلندتر از پایینی | رنگ بدن در ناحیه پشتی قهوه ای تیره و در طرفین کمرندگ تر و در ناحیه شکم سفید است، در پهلوها نوارهای تیره به عرض چشم، که از پوزه تا پایه باله دمی کشیده شده و از بالا و پایین با نوارهای روشنتر پوشیده شده است. در زیر آن، یک نوار نازکتر تیره قرار دارد. نوار تیره جانبی در جوانی بارزتر است، اما در بزرگسالان نامحسوس تر می‌شود | دهان بزرگ، انتهایی با پوزه پایینی کشیده تر | دندان‌های کرکی شکل در آرواره‌ها، سقف دهان و زبان | فلس‌ها کوچک، فرورفته در پوستی ضخیم | خط جانبی کمی مواج به سمت قدامی بدن
• اندازه: حداکثر طول کل 200 سانتیمتر و طول میانگین رایج آن 110 سانتیمتر است. حداکثر وزن منتشر‌شده 68 کیلوگرم بوده است
• طول عمر: 15 سال
• غذا: بیشتر از خرچنگهای گرد، ماهی ها و اسکوئیدها تغذیه میکند. از جمله غذاهای ماهی سوکلاماهیان استخوانی نظیر گونه‌های Astroscopus sp., Brevoortia tyrannus, Cyclichthys schoepfi, Hippocampus erectus, Micropogonias undulatus, Ophidion marginatum, Opisthonema oglinum, Opsanus tau, Paralichthys dentatus, Pomatomus saltatrix, Rhinoptera bonasus, Scophthalmus aquosus, Syngnathus floridae, Trinectes maculatus, ، خرچنگهای گرد مثل Callinectes sapidus, Cancer irroratus, Neopanope sp., Ovalipes ocellatus, دو کفه ایها مثل Mytilus edulis , میگوهای مانتیس مثل Squilla empusa ، مرجانیانی نظیر Sertularia sp. و... هستند.
• ژنتیک: ـ
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان. تشکیل گروه‌های کوچکی را می‌دهند. در سواحل ایرانی خلیج فارس، سوکلا حداقل دارای سه جمعیت هرمزگان، بوشهر و چابهار است. جمعیت سوکلای هرمزگان وضعیت بهتری نسبت به جمعیت‌های چابهار، بندر دیر و سایر نقاط دارد .
• سایر توضیحات: توسط شکارچیانی نظیر ماهیان گالیت، گونه Coryphaena hippurus شکار می‌شوند.

■ تولیدمثل ماهی سوکلا

جنس‌ها جدا و تولیدمثل خارجی.
یک اوج تولیدمثلی مشخص در سال دارند.
تخمریزی در ماه‌های گرم در اقیانوس اطلس غربی انجام شده است.
هماوری مطلق، بین 1935000 تا 5439000 عدد تخم است.
تخم غوطه‌ور و شناور، و لاروها پلانکتونی هستند.

► پرورش ماهی سوکلا

سوکلاماهیان در طبیعت از بنتوزها تغذیه می‌کنند ولی در شرایط پرورشی به راحتی به غذای دستی و پلت عادت پیدا می‌کنند. بر خلاف صبیتی ، هامور و شانک‌ماهیان به خوبی شرایط حمل و نقل و تراکم را تحمل می‌کنند. پرورش سوکلاماهیان با توجه به رشد زیاد آن دارای ارزش اقتصادی بالایی است ( درشرایط مناسب از نظر دما و غذا دهی از 32 گرم طی 4/11 ماه به 8 کیلوگرم رسیده است).
سوکلا یک ماهی سریع الرشد است. اولین مطالعه پژوهشی روی پرورش سوکلا در سال 1975 در کالیفرنیا انجام شده است. پرورش از سال 1998 در تایوان و چین شروع شده است. تا سال 2004 ، صد در صد پرورش بازاری سوکلا در چین و تایوان انجام می‌شده است. سوکلا ، دارای اختصاصات خوب جهت پرورش نظیر حرکت دسته ای (Schooling) و قدرت تطبیق در شرایط قفس را هستند.
این ماهی چون تا به حال مصرف نشده، مصرف‌کنندگان امکان مقایسه ندارند و این به فروش بیشتر کمک میکند. شناسایی بهتر نواحی پراکنش لارو و نیز عوامل تاثیر گذار در انتخاب مکان زندگی ،تخم‌ریزی و رشد آنها در طبیعت و از طرفی اقتصادی کردن پرورش این گونه امری ضروری بنظر می‌رسد. تحقیق بر روی تکثیر سوکلاماهیان به عنوان گونه مطرح پرورشی می‌تواند مشکلات و موانع احتمالی توسعه صنعت پرورش گونه‌های آب شور را آشکار سازد.
سوکلا تلفات زیادی در حمل و نقل دارد
آمار جهانی در 2009:
39.926 تن در کل دنیا برداشت داشته که حدودا 32.000 تن آن از پرورش حاصل شده است
آمار به تفکیک کشورهای دارای سیستم پرورشی قابل ملاحظه در سال 2008:
»» چین : 23470 تن
»» تایوان:995 تن
»» بلیز (گواتمالا): 384 تن
»» سنگاپور: 4 تن
»» جزایر مایوت فرانسه (اقیانوس هند ): 2 تن
:: جمع کل پرورش سوکلا در سال 2008: 24.860
:: ارزش: 38637000 دلار، حدود هر کیلو 1.5 دلار
سایر کشورها که به مقدار کم پرورش سوکلا دارند: باهاما، مکزیک، آمریکا، پورتوریکو، دومینیکن و ویتنام

■ صید ماهی سوکلا

صید آن معمولا بدلیل ماهیت تکرو بودن آن کم است. به همین دلیل به به لحاظ صید تجاری اهمیت کمتری دارد

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی سوکلا

ماهی مناسبی برای مصرف خوراکی است. تازه، دودی و منجمد فروخته می‌شود.
صید ورزشی نیز دارد.

■ وضعیت ذخایر ماهی سوکلا

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
امروزه ذخایر ماهی سوکلا در خلیج فارس و دریای عمان و بسیاری از نقاط دیگر دنیا به شدت کاهش یافته است. علت این کاهش صید بی‌رویه و از بین رفتن اکوسیستم‌های تولیدمثل است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی سوکلا

آلودگی انگلی Dionchus در آنها دیده شده است.

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی سوکلا: