:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده سپرماهیان گاوپوزه ← گونه سپرماهی پوزهپهن
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Rhinoptera javanica Müller & Henle, 1841 j
:: نام فارسی و محلی ایران: سپرماهی پوزهپهن، سپرماهی دوپوزه. رامک سرگاوی
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: دولونت، کیل. بوشهر: لقمه. بمبک پهن. هرمزگان: پو، پف. خوزستان: لخمه
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروفماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرمآبششداران)
← Infraclass: Batoidea (بالاراسته: پرتوماهی)
← Order: Myliobatiformes (راسته: لقمهماهیسانان)
← Superfamily: Dasyatoidea
← Family: Rhinopteridae (خانواده: سپرماهیان گاوپوزه) (En: Cownose rays ) →[بعضی منابع: Myliobatidae]
← Genus: Rhinoptera
← Species: Rhinoptera javanica (گونه: سپرماهی پوزهپهن)
:: نام انگلیسی: Flapnose ray و نیز: Javanese cow-nose ray, Cownose ray, Rough cownose ray
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: لخمه، المیلا، قدی.
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Rhinoptera adspersa
:: ریشه لغوی: Rhinoptera: از واژههای rhinos (یونانی)= بینی + pteron (یونانی) بال، باله
■ کشورهای محل زندگی سپرماهی پوزهپهن
• گزارششده از آبهای ایران و نیز:
آسیا: پاکستان، هند، اندونزی، هنگ کنگ، چین، ژاپن ،مالزی، میانمار، فیلیپین، سریلانکا، تایوان، تایلند، ویتنام
آفریقا: کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا
اقیانوسیه: پاپوآ گینه نو
احتمالا در استرالیا
■ زیستگاههای گزارششده سپرماهی پوزهپهن
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، اقیانوس آرام، خلیج سن میگل، آبهای ساحلی سومالی، خلیج سارساگان، دریای جنوبی چین، دریای سولو-سلبز، دریای زرد
■ ویژگیهای زیستگاه سپرماهی پوزهپهن
دریازی و نیز آبهای لبشور. نزدیک مرجانها
ساکن آبهای گرمسیری
در خلیجها، خورها، نزدیک آبسنگهای مرجانی و روی بسترهای شن و گل زندگی میکنند.
مختصات جغرافیایی: از 30°شمالی تا 15°جنوبی و 55° شرقی تا 135°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سپرماهی پوزهپهن
• شکل بدن: پوزه دو بخشی، پیشانی خمیده | آروارهها معمولا با 7 ردیف دندان صفحهای. | فاقد باله پشتی | رنگ بدن در پشت قهوهای و در شکم سفید | فلس از نوع صفحهای
• اندازه: حداکثر عرض دیسک 165 سانتیمتر است. بیشترین وزن این گونه 4.5 کیلوگرم است.
• طول عمر: در اسارت 2 سال زنده میماند.
• غذا: غذای این ماهی از دوکفهای ها، اویسترها و سختپوستان تشکیل میشود.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. معمولا بصورت انفرادی زندگی میکند، اما گاه بصورت دستهای شنا میکند و اجتماعات تا 500 عضوی آن نیز دیده شده است.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل سپرماهی پوزهپهن
تخمگذارزندهزا
نرها جفتگیری را با زدن ضرباتی به پشت ماده شروع میکنند. دوماهی در وضعیت شکم به شکم قرا رمیگیرند و ماهی نر یک یا هردو کلاسپر را وارد میکند.
معمولا جفتها به همین شکل در کف آرام میگیرند، در حالیکه ماده روی نر است.
جفتگیری حدود 30 ثانیه تا 1 دقیقه طول میکشد.
هماوری 1 تا 2 نوزاد است.
عرض دیسک بدن نوازدان حدود 60 سانتیمتر است.
جنین ابتدا توسط کیسه زرده و بعد از مواد مغذی بدن مادر با جذب غیر مستقیم از مایع جنینی غنی با مخاط، چربی یا پروتئین از طریق ساختارهای ویژه تغذیه میشود.
■ صید سپرماهی پوزهپهن
بیشتر با تور گوشگیر و گاهی با ترال کفروب و تورهای ایستادهء ساحلی صید میشود.
■ ارزشهای اقتصادی سپرماهی پوزهپهن
دارای ارزش صید تجاری است. گوشت آن خوراکی است.
صید ورزشی میشود.
■ وضعیت ذخایر سپرماهی پوزهپهن
در سیاههء قرمز گونههای IUCN، گونه "آسیبپذیر" (VU) است.
■ بهداشت و بیماریهای سپرماهی پوزهپهن
-
○ تصاویر و ویدئوهایی از سپرماهی پوزهپهن:
|