:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده سوسمارماهیان ← گونه کیجار بزرگ
»» سیستماتیک:
:: نام علمی گونه: Saurida tumbil (Bloch, 1795)j
:: نام فارسی و محلی ایران: کیجار بزرگ، حسون، برادر حسون
• اسامی محلی ایران » سیستان و بلوچستان: شیرو. بوشهر: کِرِی شو. هرمزگان: کیمورگ، کیلمور. خوزستان: کِرِی شو، برم. سایر نامهای محلی: کیمار، کاریچون، شیرآور، کاسور، حسون.
:: ردهبندی کامل↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Aulopiformes (راسته: لولهسانان)
← Family: Synodontidae (خانواده: سوسمارماهیان / کیجارماهیان / حسونماهیان) (En: Lizardfishes)
← Subfamily: Harpadontinae
← Genus: Saurida (جنس: کیجار)
← Species: Saurida tumbil (گونه: کیجار بزرگ)
:: نام انگلیسی: Greater lizardfish و نیز Yellow banned Grinner, Common saury, Sand smelt, Silver saury
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: حسوم، شیجیه. برم
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Salmo tumbil, Saurida argyrophanes, Saurus argyrophanes, Saurida ferox
:: ریشه لغوی: واژه Saurida در یونانی sauros و به معنای مارمولک و سوسمار
■ کشورهای محل زندگی ماهی کیجار بزرگ
• گزارششده از آبهای ایران و نیز:
عربستان ، یمن، عمان، پاکستان، کویت، اردن، فلسطین ، عراق، هند، استرالیا، چین، جیبوتی، مصر، اریتره، هنگ کنگ، اندونزی، ماداگاسکار، مالزی، مالدیو، موزامبیک، میانمار، پابوا گینه نو، فیلیپین، سومالی، آفریقای جنوبی، سریلانکا، سودان، تایوان، تایلند و ویتنام از کشورهایی هستند که این گونه از آنها گزارش شده است
■ زیستگاههای گزارششده ماهی کیجار بزرگ
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
مناطق هند و غرب آرام، دریای سرخ و ساحل شرقی آفریقا بجز کنیا، از ماداگاسکار تا خلیج فارس و دریای عرب و نیز جنوب شرق آسیا و استرالیا یافت میشود. بنظر میرسد که که در مناطق مرکزی و شرقی اقیانوس آرام وجود ندارد.
مهمترین اکوسیستمهای بومی: خلیج فارس، دریای عمان، دریای عرب، خلیج بنگال، سواحل شرقی و غربی استرالیا، شرق دریای چین، خلیج عقبه، اقیانوس هند، دریای اندونزی، دریای سرخ، خلیج سن میگل، خیج سن پدرو، دریای سمر، دریای جنوبی چین، خلیج اورموک و ...
■ ویژگی زیستگاه ماهی کیجار بزرگ
دریازی، وابسته به صخره های مرجانی، مهاجر بین دریا و رودها
در عمق 10 تا 60 متر و معمولا بین 20 تا 60 متری دیده میشود، اگر چه تا 700 متری نیز موارد مشاهده وجود داشته است.
ساکن مناطق گرمسیری
در بسترهای گلی و زمینهای هموار یافت میشود.
مختصات جغرافیایی:
از 30درجه شمالی=35درجه جنوبی و 32 درجه شرقی تا 155 درجه شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی کیجار بزرگ
• شکل بدن: باله دمی چنگالی و کم و بیش معمولی است | دو باله پشتی دارد | بدون شعاع سخت باله پشتی، 11تا 13 عدد شعاع نرم در باله پشتی | دومین شعاع باله پشتی در نرها بلندتر از مادهها در نمونههای صید شده در منطقه هند و آرام بود | 10-11 شعاع نرم در باله مخرجی | باله سینهای 14-15 شعاع نرم | باله شکمی 9 شعاع نرم | بدن سیگاری شکل، مدور یا تا حد کمی فشرده است | سر نوک تیز و فشرده است | پوزه عرضی است | رنگ آن معمولا قهوهای در بالا و نقرهای در پایین می باشد | ناحیه پشت دارای نوارهایی متقاطع و نامحسوس است | نوک باله پشتی و سینهای و و لوب پایینی باله دمی سیاهفام است. | دهان از نوع انتهایی (terminal) | بدن کم و بیش کشیده | بالغین ممکن است اشکال ظاهری متفاوتی نشان بدهند. | روی خط جانبی 50-53 فلس دارد |
• اندازه: معمولا حدود 30 سانتیمتر در بلوغ و دامنه رشد از 19 تا 35 سانتیمتر، طول چنگالی به 60 سانتیمتر (ماده ها طول استاندارد 30 سانتیمتر).
• طول عمر: حداکثر 7 سال
• غذا: از ماهیان، سخت پوستان و اسکویید ها تغذیه میکند. غذاهای مورد استفاده مورد بررسی در نقاط مختلف جهان بویژه فیلیپین: میگوهایی نظیر جنس Acetes sp.، Palaemon sp.، Parapenaeus sp. ، Penaeus monodon، Metapenaeus، انواعی از خرچنگ های گرد، سرپایانی نظیر Loligo sp. و Sepia Sp. . این ماهی در شرایطی هم نوعان خود را نیز میخورد.
همچنین از گونه های ماهی که مورد تغذیه کیجار بزرگ قرار میگرد میتوان به جنسها و گونه های زیر اشاره کرد: Apogon sp., Caranx sp., Decapterus sp., Encrasicholina heteroloba, Encrasicholina punctifer, Encrasicholina sp., Gazza minuta, Gerres filamentosus, Gobius sp., Leiognathus bindus, Leiognathus blochii, Leiognathus daura, Leiognathus leuciscus, Leiognathus splendens, Nemipterus spp., Platycephalus sp., Rastrelliger sp., Sardinella fimbriata, Sardinella longiceps, Sardinella longiceps, Saurida undosquamis, Secutor insidiator, Secutor ruconiusStolephorus commersonii, Stolephorus indicus, Stolephorus sp., Therapon sp., Trichiurus lepturus
• ژنتیک: ـ
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان
• سایر خصوصیات:
■ تولیدمثل ماهی کیجار بزرگ
لقاح خارجی ، از تخمها و نوزادان محافظت نمیکنند.
در آبهای آزاد تخمهای خود را بصورت پراکنده رها میکند.
■ صید ماهی کیجار بزرگ
بهرهبرداری تجاری دارد.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی کیجار بزرگ
بصورت تازه فروخته میشود و ارزش صید تجاری دارد.
■ وضعیت ذخایر کیجار بزرگ
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی کیجار بزرگ:
-
○ تصاویر و ویدئوهایی از ماهی کیجار بزرگ:
|