:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده صافیماهیان ← گونه ماهی صافی خالسفید
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Siganus canaliculatus (Park, 1797)j
:: نام فارسی و محلی ایران: صافی خالسفید
• اسامی محلی ایران » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Acanthuroidei (زیرراسته: جراحماهیواران)
← Family: Siganidae (خانواده: صافیماهیان) (En: Rabbitfishes)
← Genus: Siganus (جنس: صافیماهی)
← Species: Siganus canaliculatus (گونه: صافی خالسفید)
:: نام انگلیسی: White-spotted spinefoot و نیز Net-pattern spinfoot, Pearlspotted spinefoot, Pearly spinefoot, Seagrass rabbit-fish, Slimy spinefoot, Smudgepot spinefoot, Streaked spinefoot,
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: صافی، صافی عربی
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Chaetodon canaliculatus, Siganus oramin, Teuthis oramin, Amphacanthus dorsalis, Teuthis dorsalis
:: ریشه لغوی: Siganus از واژه Siganus (یونانی)= خرگوش ماهی
■ کشورهای محل زندگی ماهی صافی خالسفید
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (IUCN) و کشورهای دیگر از جمله:
آسیا: عراق، کویت، عمان، امارات، قطر، عربستان، پاکستان، بحرین، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، کره جنوبی، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، تیمور شرقی، ویتنام
اقیانوسیه: استرالیا، نیو کالدونیا، پاپوآ گینه نو
■ زیستگاههای گزارششده ماهی صافی خالسفید
• احتمالا بومی خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، خلیج کالائاگ، خلیج کاریگارا، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج داوائو، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لاگونوی، خلیج لیته، خلیج لینگاین، خلیج میلنه، خلیج مورو، فلاتهای شمال، شمالشرقی، شمالغربی و غربمرکزی استرالیا، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیلائو، دریای سمر، خلیج سن میگل، خلیج سن پدرو، خلیج کوسه، خلیج ساگاد، دریای جنوبی چین، خلیج تایاباس، دریای زرد و.
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی صافی خالسفید
دریازی و نیز آبهای لبشور. مجاور مرجانها. مهاجر در اقیانوس.
در عمق 1 تا 50 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری، در میانگین دمایی 28.3 درجه سانتیگراد.
بالغین ساکن سواحل، آبسنگهای جلبکی، خورها و آبگیرهای بزرگ با قلوهسنگهای پوشیده از جلبک و بسترهای صخرهای و سازگاری با آبهای متلاطمتر در دهانهء ورودی رودخانهها و بسترهای علفی. بالغین همچنین در چندکیلومتری سواحل و آبهای شفاف مشاهده شدهاند. ماهیان جوانتر ساکن خلیجهای کمعمق و پهنههای مرجانی هستند.
مختصات جغرافیایی: از 30°شمالی تا 35°جنوبی و 49°شرقی تا 174°غربی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی صافی خالسفید
• شکل بدن: باله پشتی دارای 13 شعاع سخت و 10 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 7 شعاع نرم و 9 شعاع سخت | باله سینهای دارای 15-18 شعاع نرم | باله شکمی دارای 2 شعاع سخت و 3 شعاع نرم | باله دمی دوشاخه | در ردیف طولی بدن 16-27 فلس دارد | تعداد مهرهها 23 عدد است | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) 20-27 عدد است | فلسها از نوع دایرهای | موقعیت دهان از نوع انتهایی | بدن دوکیشکل و عادی | پیشانی کم و بیش صاف. | بدن نرها معمولا کشیدهتر است. | رنگ بدن متنوع است. از خاکستری سبزفام تا زرد قهوهای با تعداد زیادی، 100 تا 200 عدد، نقطهء مرواریدی سفید تا آبی در پس گردن و پهلوها. در هنگام ترس و آسیب، پهلوها قهوهای و کرم تیره و روشن میشوند
• اندازه: حداکثر طول کل 40 سانتیمتر و میانگین آن 20 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: گیاهخوار. از جلبکهای کفزی و گیاهان دریایی استفاده میکند.
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: سمی است. نوزادان و بچهماهیان تشکیل گلههای بسیار بزرگ میدهند که با افزایش سن، اندازهء گله هم کوچک میشود و در نهایت بالغین در گروههای 20 تایی قرار میگیرند.
• سایر توضیحات: توسط کوترماهیان (Sphyraenidae) و حسونماهیان (Synodontidae) شکار میشود.
■ تولیدمثل ماهی صافی خالسفید
در اندازه میانگین 11.6 سانتیمتری بالغ است.
تخمگذار.
نمونههای بزرگ ممکن است در یک فصل در بیش از یک نوبت تخمریزی کنند.
نر و ماده شکل متفاوت دارند.
تخمریزی بصورت گروهی روی میدهد و چند نر تخمهای هر ماده را بارور میکنند.
بدن نرها کشیدهتر است و در فصل تخمریزی، نرها معمولا کوچکتر از مادهها هستند و منفذ تناسلی ماده بزرگتر است.
تقریبا در طول سال تخمریزی آنها دیده شده، اما یک اوج سالیانه دارند. در خلیج فارس از ماه مارس تا جولای گزارش تخمریزی دارند
در آبهای باز تخمریزی کرده و از تخم و نوزاد نگهداری نمیکنند.
هماوری مطلق آنها بسته به مکان، بین 42253 تا 1000000 عدد تخم است.
تخمها شفاف، کروی و چسبناک هستند و نزدیک کف قرار میگیرند.
لاروها پلانکتونی و ساکن نواحی ساحلی هستند.
■ صید ماهی صافی خالسفید
صید آنها با ترال، مشتا و پرساین، و نیز به صورت صید ضمنی در تلههای آبهای عمیق و گرگرور انجام میشود.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی صافی خالسفید
دارای ارزش صید تجاری بوده و از این لحاظ به لحاظ حجم صید گونه مهمی است. بصورت تازه در بازارها عرضه میشود و با وجود دارا بودن خارهای سمی، مصرف غذایی دارد.
امکان پرورش آن وجود دارد: در بعضی نقاط مثل هند به دلیل رشد سریع، گیاهخواری و ارزش تجاری پرورش دریایی داده میشود.
■ وضعیت ذخایر ماهی صافی خالسفید
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی صافی خالسفید
چندنوع بیماری انگلی خاص آبزیان از این گونه گزارش شده از جمله:
آلودگی انگلی Hexangium، بیماری Procamallanus، آلودگی Diplosentis، آلودگی Diplosentis، آلودگی Streptococcal
○ تصاویر و فیلم از ماهی صافی خالسفید:
|