:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده گیش ماهیان »» گونه اسبماکرل اطلس
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Trachurus trachurus (Linnaeus, 1758)ه
:: نام فارسی و محلی ایران: اسبماکرل اطلس، زبردم اطلس
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوفماهیواران)
← Superfamily: Percoidea (بالا خانواده: سوفماهیوشان)
← Family: Carangidae (خانواده: گیشماهیان) (En: Jacks and pompanos)
← Subfamily: Caranginae
← Genus: Trachurus (جنس: زبردمها)
← Species: Trachurus trachurus (گونه: اسبماکرل اطلس)
:: نام انگلیسی: Atlantic horse mackerel و نیز Cape horse mackerel, European horse mackerel, Pollock, Western horse mackerel, common scad, scad, saurel
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: شاخورة ، سیف، خوری، تجرل و...
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Scomber trachurus, Caranx trachurus, Trachurus vulgaris, Trachurus europaeus
:: ریشه لغوی: Trachurus از واژه trachys, -eia, -ys (یونانی)= زبر + oura (یونانی) = دم
■ کشورهای محل زندگی اسبماکرل اطلس:
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (عوفی، 1394) ←[هیچ گزارش دیگری از آبهای خلیج فارس و دریای عمان در کشورهای دیگر منطقه یافت نشد] و کشورهای دیگر نظیر:
آسیا:فلسطین، لبنان، سوریه
اروپا: ترکیه، قبرس، بلژیک، آلبانی، بوسنی و هرزگوین، گرجستان، بلغارستان، کرواسی، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند، ایرلند، مالت، ایتالیا، مونته نگرو، هلند،نروژ، لهستان، پرتغال، رومانی، روسیه، اسلوونی، اسپانیا، سوئد، انگلستان، اوکراین
آفریقا: اجزایر، مصر، گامبیا، غنا، لیبی، موریتانی، مراکش، موزامبیک، نامیبیا، سنگال، تونس
■ زیستگاههای گزارششده اسبماکرل اطلس:
• احتمالا بومی در دریای عمان ، و نیز:
درای اژه، خلیج آموراکیکوس، دریای عرب، اقیانوس اطلس، دریای بالتیک، دریای سیاه، دریای کانتابارین، خلیج اوئیکوس، فلات گالیسیا، سواحل ایبریا، اقیانوس هند، دریای ایونیان، دریای مدیترانه، دریای شمال، دریای نروژ، اقیانوس آرام، خلیج پاگاسیتیکوس، دریای مرمره، و...
■ ویژگیهای زیستگاه اسبماکرل اطلس:
دریازی، نزدیک کف و دور از کف، اقیانوسرو.
در عمق 0 تا 1050 متری، و بیشتر 100 تا 200 متری مشاهده شده است.
ساکن نواحی نیمهگرمسیری
بالغین بصورت گلهای در نواحی ساحلی با بستر شنی حضور دارند.
مختصات جغرافیایی: از 67°شمالی تا 19°جنوبی و 26°غربی تا 41°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک اسبماکرل اطلس:
• شکل بدن: دو باله پشتی مجموعا با 9 شعاع سخت و 30-36 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 24-32 شعاع نرم | جاروییهای آبششی (Gill Rakers) به تعداد 63-75 عدد | بدن دوکی شکل و نرمال | رنگ بدن سبز آبیفام، خاکستری یا سیاه در ناحیه پشت، و در پایین سفید نقرهای است. سرپوش آبششی نقاط سیاه دارد. | فلسهای جانبی بلند و دارای کیل است. | آبششی با نقاط سیاه واضحی پوشیده شده است | اولین باله پشتی بلند است.
• اندازه: حداکثر طول کل 70 سانتیمتر و میانگین طول چنگالی رایج آن 22 سانتیمتر است. حداکثر وزن گزارش شده 2 کیلوگرم است.
• طول عمر: -
• غذا: تغذیه از ماهیان، سختپوستان و سرپایان. ماهیانی مثل گونههای Aphia minuta, Atherina boyeri, Boops boops, Engraulis encrasicholus, Gadiculus argenteus, Maurolicus muelleri, Micromesistius poutassou. سختپوستانی مثل Euphausia couchii، Mesopodopsis slabberi. عروس دریایی جنس Cyanea
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. تشکیل گلههای بسیار بزرگ میدهد.
• سایر توضیحات: شکار ماهیانی مثل گونههای Coryphaena hippurus, Merlangius merlangus, Merluccius capensis, Merluccius merluccius, Merluccius paradoxus, Raja alba, Atractoscion aequidens, Sarda sarda, Squalus acanthias, Chelidonichthys gurnardus, Uranoscopus scaber, Zeus faber و پستانداران آبزی مثل فوک Arctocephalus pusillus pusillus میشود.
■ تولیدمثل اسبماکرل اطلس:
دراندازه بین 21 تا 30 سانتیمتری بالغ هستند.
تخمریزی این گونه بصورت چندنوبتی انجام میشود.
ماهی ماده میانگین تا 140000 تخم میگذارد که نوزادانی با اندازه 5 میلیمتر از آن خارج میشوند.، هماوری مطلق این گونه تا 860 هزار تخم هم گزارش شده است.
تخمها پلاژیک، کروی و غیرچسبناک هستند.
فصل تخمریزی بسته به مکان متفاوت است، اما در بیشتر فصول سال تخمریزی مینمایند.
دو جمعیت اصلی از این ماهی شناسایی شده است. جمعیت غربی و جمعیت دریای شمال. جمعیت غربی در کمربندی از منطقه بیسکی تا ایرلند در اوایل بهار تخمریزی میکنند و به شمال و غرب تا جنوب نروژ و شمال دریای شمال مهاجرت مینمایند. جمعیت دریای شمال در جنوب دریای شمال و در تابستان تخمریزی مینمایند و سپس به مرکز دریای شمال، اسکاگراک و دریای کاتگات مهاجرت میکنند.
■ صید اسبماکرل اطلس:
-
■ ارزشهای اقتصادی اسبماکرل اطلس:
ارزش صید تجاری بالایی دارد. معمولا بصورت تازه، دودی، کنسرو و منجمد عرضه میگردد.
صید ورزشی نیز دارد.
گوشت آن به عنوان طعمه برای صید سایر ماهیان کاربرد دارد.
■ وضعیت ذخایر اسبماکرل اطلس:
در سیاهه قرمز گونهها، دارای وضعیت "گونه آسیبپذیر" (VU) است، یعنی با احتمال بالای تهدید و در خطر بودن در حیات وحش.
■ بهداشت و بیماریهای اسبماکرل اطلس:
-
○ تصاویر و ویدئوهایی از ماهی اسبماکرل اطلس:
|