تماس درباره ما منابع سایت سایر آبزیان گونه های ماهی خانواده ماهیان درباره خلیج فارس و دریای عمان  
 
 
  خلیج فارس و دریای عمان
خانواده منقارماهیان
(Belonidae)
 




■ مشخصات کلی خانواده منقارماهیان (Belonidae):

»» خانواده منقارماهیان متعلق به راسته منقارماهی‌سانان (Beloniformes) هستند

ریشه لغوی: یونانی >> Belone = سوزن

نام انگلیسی: Needlefishes

نام فارسی: منقارماهیان (با وجود نام انگلیسی سوزن‌ماهی، در فارسی منظور از سوزن‌ماهیان خانواده Syngnathidae است)

Belonidae

■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده منقارماهیان، Belonidae:

  • پراکنش: آب‌های شیرین و شور. مناطق استوایی و گرمسیری.
  • 10 جنس و 47 گونه از آن‌ها در آب‌های جهان وجود دارد
  • ماهیانی با بدنی دراز، هردو آرواره بالا و پائین به شکل منقار درازی در آمده که مملو از دندان‌های تیز است(بجز جنس Beloniori).
  • منافذ بویایی، در حفره‌ای زیر چشم‌ها قرار دارند.
  • باله‌ها فاقد خار هستند.
  • باله پشتی و مخرجی، در قسمت انتهایی و عقب بدن قرار دارند.
  • باله‌های سینه‌ای کوچکند و 5 تا 15 شعاع دارند.
  • باله های پشتی دارای 11 تا 43 شعاع نرم هستند. باله های مخرجی 12 تا 39 شعاع و باله های شکمی 6 شعاع نرم دارند.
  • باله دمی دارای زائده فلسی شکل عرضی (Keel) می‌باشد.
  • خط جانبی از قسمت باله سینه‌ای، شیب پیدا کرده و سپس مستقیما در بخش پهلوها ادامه پیدا می‌کند.
  • فلس‌ها کوچک و دایره ای‌بوده و براحتی از بدن جدا می‌شوند.
  • 33 تا 65 مهره پیش دمی و 19 تا 41 مهره دمی دارند. تعداد کل مهره ها 52 تا 97 عدد است.
  • رنگ بدن این ماهیان، با توجه به سطح‌زی بودن، با محیط هماهنگ شده و بخش پشتی آن‌ها سبز یا آبی و بخش شکمی بدن نقره ای است. معمولا نواری تیره رنگ در طول پهلوها داشته و بخش گوشتی آرواره پائین آنها به رنگ قرمز و نارنجی است.
  • اندازه بعضی از گونه های آب شیرین تنها 6 تا 7 سانتیمتر است، درحالیکه بعضی از گونه های دریازی تا 2 متر طول پیدا می‌کنند.
  • تخم‌های این ماهی دارای رشته‌هایی است که توسط آن به همدیگر و محیط اطراف قلاب می‌شوند.
  • از تخم‌ها محافظت نمی‌کنند.
  • گوشتخوار هستند، بیشتر از ماهی‌های کوچک که در نزدیکیشان هستند تغذیه می‌کنند.
  • تمایل زیادی به پرش به بیرون از آب دارند و گزارش‌های زیادی از مضروب شدن تصادفی انسان‌ها بوسیله آن‌ها شده است. بویژه در ساعات تاریکی که با نور تحریک می‌شوند.
  • گوشت آن خوش طعم است، اما بسیاری از مردم، به دلیل وجود تیغ‌های کوچک فراوان و رنگ سبز تمایل به خوردن آن ندارند.
  • صید بوسیله ترال سطحی، قلاب‌های خزنده، تورهای کششی ساحلی، تورهای محاصره ای.

 

■ پراکنش در ایران:

• جنس‌های منقارماهیان ایران: چهار جنس از خانواده منقارماهیان در آب‌های ایران گزارش شده‌اند:

  • 1. Ablennes
  • 2. Platybelone
  • 3. Strongylura
  • 4. Tylosurus

• گونه‌های منقارماهیان ایران : از چهار جنس فوق، 5 گونه به شرح زیر در ایران گزارش شده است.
◄ با کلیک روی نام گونه، به صفحه مشخصات آن بروید ↓

1. Ablennes hians
منقارماهی پهن
2. Platybelone argalus platura
منقارماهی دم‌تیغه
3. Strongylura leiura
منقارماهی نواردار
4. Strongylura strongylura
منقار‌ماهی دم‌خالدار
5. Tylosurus crocodilus
منقار‌ماهی شکارچی، تازی‌ماهی
 
تصاویر زیر، بعضی از گونه‌های خانواده Belonidae را در نقاط مختلف جهان نشان می‌دهد:
Ablennes hians << منقار ماهی پهن Belone belone >> منقار اردک ماهی Platybelone argalus pterura >> منقار ماهی دم خاردار کالیفرنیا
Ablennes hians << منقار ماهی پهن Belone belone >> منقار اردک ماهی Platybelone argalus pterura >> منقار ماهی دم خاردار کالیفرنیا
Potamorrhaphis guianensis >> منقار ماهی سمی Pseudotylosurus angusticeps Xenentodon cancila >> منقارماهی آّب شیرین
Potamorrhaphis guianensis >> منقار ماهی سمی Pseudotylosurus angusticeps Xenentodon cancila >> منقارماهی آّب شیرین