:: ماهیان دریای خزر ایران ← خانواده شگماهیان ← گونه شگماهی مهاجر
• این گونه در بخش ماهیان آبهای داخلی نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
»» سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Alosa kessleri (Grimm, 1887)j
:: نام فارسی و محلی ایران: شگماهی مهاجر ،شگ ماهی،
• نام محلی: زالون
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Clupeiformes (راسته: شگماهیسانان)
← Family: Clupeidae (خانواده: شگماهیان) (En: Herrings, shads, sardines, menhadens)
← Subfamily: Alosinae (زیرخانواده: شاهماهیهای گودآبه)
← Genus: Alosa (جنس: شاهماهی رودخانه)
← Species: Alosa kessleri (گونه: شگماهی مهاجر)
:: نام انگلیسی: Caspian anadromus shad ، و نیز Black spine , Black backed shad
• سایر زبانها » روسی: Chernonosik
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Clupea kessleri, Caspialosa kessleri, Alosa pontica kessleri
:: ریشه لغوی: Alosa از واژه alausa (لاتین)=نام یک ماهی که در متون قدیم به آن اشاره شده است+ لاتین> Halec: ترشی. همچنین واژه با ریشه ساکسون برای این دسته ماهیان است.
■ کشورهای محل زندگی شگماهی مهاجر
• گزارششده از آبهای ایرانی خزر و نیز:
کشورهای حوضه دریای خزر
■ زیستگاههای گزارششده شگماهی مهاجر
• بومی در دریای خزر، و نیز
ولگا، پالهآرکتیک(معرفی شده)
■ ویژگیهای زیستگاه شگماهی مهاجر
دریازی، آب شیرین، آب لبشور. پلاژیک-دریایی. مهاجر از دریا به رود.
تا عمق 85 متری حضور دارد.
ساکن نواحی نیمهگرمسیری.
مختصات جغرافیایی: از 55°شمالی تا 35°شمالی و 42°شرقی تا 58°شرقی
به تغییرات شوری مقاوم است. برای تولیدمثل از دریا به رودخانه مهاجرت میکند. در زمستان در بخشهای جنوبی و در بهار در بخشهای شمالی دریای خزر به سر میبرد.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک شگماهی مهاجر
• شکل بدن: باله مخرجی 2 تا 4 شعاع سخت و 16 تا 20 شعاع نرم | باله پشتی دارای 3 تا 4 شعاع سخت و 13 تا 15 شعاع نرم.| تعداد خارهای آبششی 70 تا 80 عدد| طول خارهای آبششی کوتاهتر از رشته های آبششی | دندان ها برروی آرواره ها به خوبی توسعه یافته | ارتفاع بدن 21 تا 25 درصد طول بدن | طول سر 21.5 تا 28.6 درصد طول بدن | ارتفاع سر 15 تا 18 درصد طول بدن | ارتفاع سر 66 تا 77 درصد طول سر | چشم ها کوچک و قطر آنها تا 5 درصد طول بدن | تعداد مهره ها 51 تا 54 عدد | کنار باله پشتی در نمونه های بالغ به رنگ بنفش تیره | حاشیه بالای سر و باله های سینهای با دانه های سیاه رنگ زیاد، رنگ سیاه مخصوصا در نوک پوزه مشخص است | در پشت سرپوش آبششی یک لکه نقره ای وجود دارد.
» دارای چند زیر گونه است
• اندازه: نرها از مادهها بزرگتر هستند. حداکثر طول استاندارد گزارششده، 52 سانتیمتر و میانگین طول کل رایج آن 40 سانتیمتر است. حداکثر وزن 1.2 کیلوگرم
• طول عمر: 8 سال
• غذا: از ماهیان کوچک نظیر کیلکا ها و شیشهماهیان و برخی سختپوستان تغذیه میکند.
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای هاپلوئید / گامتیک (n) برابر 24 و تعداد کروموزومهای دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 48-48 است.
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل شگماهی مهاجر
سن بلوغ 3 تا 4 سالگی. همآوری مطلق 100 تا 280 هزار عدد تخمک، جهت تولیدمثل از بهمن ماه لغایت فروردین ماه زمانی که دمای آب 10 تا 15 درجه سانتیگراد است به رودخانه ولگا و مناطق آذربایجان وارد میشود. تخم ریزی در اواسط اردیبهشت و خرداد صورت میگیرد.
■ صید شگماهی مهاجر
در منطقه ولگا 50 تا 100 تن از این گونه صید میشود.
■ ارزشهای اقتصادی شگماهی مهاجر
ارزش صید تجاری دارد. در ایران محدود بوده و مردم نیز تمایلی به مصرف آن ندارند.
■ وضعیت ذخایر شگماهی مهاجر
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
وضعیت جمعیت آن درایران مشخص نیست.
■ بهداشت و بیماریهای شگماهی مهاجر
بیماریهای انگلی Caligus disease و Mazocraes disease از این گونه گزارش شده است.
○ تصاویر و فیلم از شگ ماهی مهاجر: |