:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده برکه‌ماهیان خاوری ← گونه گورماهی کویر

◄ این جنس ماهی پیش از این در خانوادهء کپورماهیان دندان‌دار (Cyprinodontidae) جای داشته است.

◄ احتمال داده شده که سه گونه A. kavirensis, A. mesopotamicus و A. kavirensis ، با هم یکی و مترادف گونه Aphanius sophiae باشند (نیازمند بررسی بیشتر).

»» سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Aphanius kavirensis Esmaeili, Teimori, Gholami & Reichenbacher, 2014j
:: نام فارسی و محلی ایران: گورماهی کویر ، کپور دندان‌دار کویر، ماهی گورخری، کپوردندان کویر
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cyprinodontiformes (راسته: کپورماهی‌شکلان دندان‌دار)
← Family: Aphaniidae (خانواده: برکه‌ماهیان خاوری) (En: Oriental killifishes)
■ قبلا، در خانواده کپورماهیان دندان‌دار (Cyprinodontidae) و زیرخانواده Cyprinodontinae بوده است.
← Genus: Aphanius (جنس: آفانیوس)
← Species: Aphanius kavirensis (گونه: گورماهی کویر)

:: نام انگلیسی: Kavir tooth-carp و نیز: Kavir killifish
• سایر زبان‌ها: آلمانی » Kavir Zahnkärpfling
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Esmaeilius kavirensis
:: ریشه لغوی: kavirensis : از نام حوضهء آبریز کویر

■ کشورهای محل زندگی گورماهی کویر
فقط در ایران.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده گورماهی کویر
بومی انحصاری ایران در چشمه‌علی در حوضهء آبریز کویر، سمنان، دامغان.

■ ویژگی‌های زیستگاه گورماهی کویر
ساکن آب شیرین. بستر و دور از بستر.
ساکن نواحی نیمه‌گرمسیری

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گورماهی کویر

• شکل بدن: باله پشتی دارای 9-13 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 9-12 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 14-17 شعاع نرم | باله شکمی دارای 5-7 شعاع نرم | باله دمی کم و بیش کوتاه و صاف | تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 9-11 عدد | در ردیف طولی بدن 25-29 فلس دارد | دور ساقهء دمی 9-12 فلس دارد | بدن دوکی‌شکل | جنس ماده دارای لکه‌های بزرگ و نامنظم قهوه‌ای تیره در پهلو | باله سینه‌ای در هردو جنس کوچک است
• اندازه: حداکثر طول کل 4.2 سانتیمتر.
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک: -
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توصیحات:

■ تولیدمثل گورماهی کویر

نر و ماده تفاوت ظاهری دارند
نرها دارای نوارهای عمودی روی بدن هستند و ماده‌ها یک لکهء سیاه و کوچک مدور یا لوزی در میانهء پایهء بالهء دمی دارند و نقاط پراکندهء قهوه‌ای در پهلوی آنها دیده می‌شود.

■ صید گورماهی کویر

فاقد ارزش صید.

■ ارزش‌های اقتصادی گورماهی کویر

این گونه بومی انحصاری کشور ایران (Endemic) بوده و به لحاظ حفظ ذخیرهء ژنتیکی دارای ارزش زیادی است.
رنگ‌آمیزی زیبا روی بدن دارای ارزش زیبایی‌شناسی خوبی است.

⧠ وضعیت ذخایر گورماهی کویر

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت ارزیابی‌نشده است، اما به دلیل محدود بودن زیستگاه نیازمند توجه ویژه است.

■ بهداشت و بیماری‌های گورماهی کویر

-

○ تصاویر و فیلم از گورماهی کویر: