:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده برکه‌ماهیان خاوری ← گونه گورماهی اصفهان

»» سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Esmaeilius isfahanensis (Hrbek, Keivany & Coad, 2006)j
:: نام فارسی و محلی ایران: گورماهی اصفهان ، کپور دندان‌دار اصفهان، ماهی گورخری، کپوردندان اصفهان
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cyprinodontiformes (راسته: کپورماهی‌شکلان دندان‌دار)
← Family: Aphaniidae (خانواده: برکه‌ماهیان خاوری) (En: Oriental killifishes)
■ قبلا، در خانواده کپورماهیان دندان‌دار (Cyprinodontidae) و زیرخانواده Cyprinodontinae بوده است.
← Genus: Esmaeilius (جنس: اسماعیلیوس)
← Species: Esmaeilius isfahanensis (گونه: گورماهی اصفهان)

:: نام انگلیسی: Esfahan tooth-carp و نیز: Isfahan killifish
• سایر زبان‌ها: -
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Aphanius isfahanensis
:: ریشه لغوی: isfahanensis: از اسم شهر و استان اصفهان که محل اولین گزارش آن بوده است.

■ کشورهای محل زندگی گورماهی اصفهان
فقط در ایران.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده گورماهی اصفهان
بومی انحصاری ایران، حوضه آبریز اصفهان، فقط در پل ورزنه در پایین‌دست زاینده‌رود دیده شده است.

■ ویژگی‌های زیستگاه گورماهی اصفهان
ساکن آب شیرین. در تودهء دور از بستر آب.
ساکن نواحی نیمه‌گرمسیری
در آب‌های با جریان آرام زندگی می‌کند
محل زندگی قبل خشکسالی، دارای 50 متر عرض و 0.5 متر عمق میانگین بوده است. pHآب برابر 6.7 و رسانایی 10.9 ms با اکسیژن محلول 12.3 میلیگرم در لیتر

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گورماهی اصفهان

• شکل بدن: باله پشتی دارای 11-14 شعاع | باله مخرجی دارای 10-13 شعاع | باله سینه‌ای دارای 13-16 شعاع | باله شکمی دارای 4-6 شعاع | روی خط جانبی 25-29 فلس | دور ساقه دمی 9-12 فلس | تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 10-13 عدد | مهره‌های دمی 15-18 عدد و مهره‌های پیش باله پشتی 10-13 عدد | بدن دوکی‌شکل | طرح بدن در نرها: روی باله‌های پشتی، مخرجی و شکمی لبهء سیاه وجود دارد. باله پشتی پوشیده از لکه‌های سیاه. ماده‌ها بجاینقاط، دارای خطوط جانبی هستند.
• اندازه: حداکثر طول کل 4.3 سانتیمتر.
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید/زیگوتیک (2n) برابر 48-48 است.
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توصیحات:

■ تولیدمثل گورماهی اصفهان

نر و ماده تفاوت ظاهری دارند

■ صید گورماهی اصفهان

فاقد ارزش صید.

■ ارزش‌های اقتصادی گورماهی اصفهان

این گونه بومی انحصاری کشور ایران (Endemic) بوده و به لحاظ حفظ ذخیرهء ژنتیکی دارای ارزش زیادی است.
رنگ‌آمیزی زیبا روی بدن دارای ارزش زیبایی‌شناسی خوبی است.

⧠ وضعیت ذخایر گورماهی اصفهان

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت ارزیابی‌نشده است، اما برای آن وضعیت در معرض انقراض (CR) پیشنهاد شده است. بعد از پروژه‌های سدسازی و دستکاری مسیر در زاینده‌رود، بخش‌های پایین‌دست رود و تالاب گاوخونی کاملا خشک شده است. آخرین نمونه‌های این گونه، در یک آبگیر اطراف پل ورزنه وجود دارند.

■ بهداشت و بیماری‌های گورماهی اصفهان

انگل ترماتود گونه Diplostomum spathaceum در چشم این ماهی دیده شده است.

○ تصاویر و فیلم از گورماهی اصفهان: