:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده گاوماهیان ← گونه گاوماهی زینتی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Istigobius ornatus (Rüppell, 1830)I
:: نام فارسی و محلی ایران: گاوماهی زینتی،
-
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Clade: Percomorpha (کلاد: سوفریختتباران)
← Order: Gobiiformes (راسته: گاوماهیسانان)
← Suborder: Gobioidei (زیرراسته گاوماهیواران)
← Family: Gobiidae (خانواده: گاوماهیان) (En: Gobies)
← Subfamily: Gobiinae (زیرخانواده: گاوماهیان اصلی)
← Genus: Istigobius
← Species: Istigobius ornatus (گونه: گاوماهی زینتی)
:: نام انگلیسی: Ornate goby و نیز: Ornate sand goby
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: -
:: برخی از نامهای مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Gobius ornatus, Acentrogobius ornatus, Gobius ehrenbergii, Gobius elegans, Istigobius elegans, Gobius ventralis, Gobius interstinctus, Gobius periophthalmoides, Gobius thurstoni, Gobius venustulus, Gobius calderae, Ctenogobius calderae, Rhinogobius calderae, Gobius stephensoni, Istigobius stephensoni, Sicyopterus maritimus
:: ریشه لغوی: Gobiopsis از واژههای gobius (لاتین) = گاوماهی + opsis (یونانی)= ظاهر، نما
■ کشورهای محل زندگی گاوماهی زینتی
• گزارششده از آبهای ایران (از گواتر تا اروند کنار، ساکن پایدار سواحل ایران) و نیز:
آسیا: عمان، هند، عربستان، کویت، کامبوج، هنگ کنگ، اندونزِی، ژاپن، مالزی، فیلیپین، میانمار، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، تیمور شرقی،ویتنام، یمن
آفریقا:مصر، اریتره،کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، فیجی، پالائو، پاپوآ گینه نو، تونگا و...
■ زیستگاههای گزارششده گاوماهی زینتی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج کیمبی، خلیج لینگاین، خلیج میلنه، فلاتهای شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، اقیانوس آرام، آبهای پلینزی، دریای سرخ، آبهای ساحلی سومالی، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه گاوماهی زینتی
دریازی و نیز آبهای لبشور
در عمق 0 تا 5 متری مشاهده شده است.
ساکن آبهای گرمسیری با دمای 21 تا 29 درجه سانتیگراد
بیشتر در منطقهء جنگلهای حرّا و مناطق سیلتی و صخرهای، گاهی در پهنههای آبسنگی زندگی میکند.
مختصات جغرافیایی: 30°شمالی تا 25°جنوبی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گاوماهی زینتی
• شکل بدن: دو باله پشتی مجموعا دارای 7 شعاع سخت و 10-12 شعاع نرم. چهارمین شعاع سخت اولین باله پشتی بلندتر است | باله مخرجی دارای 1 شعاع سخت و 9-11 شعاع نرم | باله سینهای دارای 16-20 شعاع نرم. شعاعهای سینهای 3 و 4 آزاد هستند. | باله شکمی کاسه مانند و پیوسته، داریا 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | روی خط جانبی دارای 29-32 فلس است. | دارای 26 مهره در ستون فقرات | بدن دوکیشکل با سطح مقطع دایرهای | پیشانی محدب | دهان از نوع نیمهانتهایی/ بالایی | فلسها از دو نوع دایرهای و شانهای | رنگ بدن خاکستری روشن، سرپوش آبششی دارای 5 نقطهء آبی کوچک که نقاط قهوهای بین آنها پراکنده است. دارای 5 ردیف عمودی نقاط سفید روی باله سینهای. نوک قدامی اولین شعاع باله پشتی زرد روشن است. | فلسها در ناحیه پیشپشتی دایرهای و در پهلوها شانهای است | لبها بسیار ضخیم. | گونه و سرپوش آبششی بدون فلس | بالههای شکمی و مخرجی جنس ماده روشنتر از نر | کیسه شنا تحلیل رفته | موقعیت چشم در ناحیهء پشتی-جانبی
• اندازه: حداکثر طول کل 11 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: از بیمهرگان کوچک تغذیه میکند.
• ژنتیک: Total loci: 19 / Heterozygosity Exp. =0.263 / Polymorphic loci= 0.053
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. معمولا بصورت تکی دیده میشود.
• سایر توضیحات: توسط ماهیانی مثل خانواده حسونماهیان (Synodontidae) شکار میشوند.
■ تولیدمثل گاوماهی زینتی
جنس نر و ماده با هم تفاوت ظاهری دارند.
در بستر تخمریزی میکنند.
ناحیه جنسی نر گاهی تیرهتر است و تا کنار خارهای باله مخرجی میرسد.
ناحیه جنسی ماده محدب و تا پایه باله مخرجی امتداد دارد.
مراقبت از تخم و نوزاد در آن وجود دارد.
■ صید گاوماهی زینتی
-
■ ارزشهای اقتصادی گاوماهی زینتی
فاقد ارزش صید تجاری.
ماهی آکواریومی است.
■ وضعیت ذخایر گاوماهی زینتی
در سیاهه قرمز گونهها، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای گاوماهی زینتی
-
○ تصاویر و ویدئوهایی از گاوماهی زینتی:
|