:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده گیش ماهیان »» گونه پاروی چشم‌درشت
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Caranx sexfasciatus (Quoy & Gaimard, 1825)i
:: نام فارسی و محلی ایران: پاروی چشم‌درشت. پُرو چشم‌درشت
◄ با گونه گیش چشم‌درشت (Selar crumenophthalmus) اشتباه نشود.
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: پَتر، سیم. هرمزگان: جَش، گشرون، طالع. بوشهر: داغی، جسم، جس. سایر نام‌های محلی: کارتر، ساعول، برک، کش، سال، سل، جاله، دخور، تاله بزک، مقوا.
:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوف‌ماهی‌واران)
← Superfamily: Percoidea (بالاخانواده: سوف‌ماهی‌وشان)
← Family: Carangidae (خانواده: گیش‌ماهیان) (En: Jacks and pompanos)
← Genus: Caranx (جنس: شاه‌گیش)
← Species: Caranx sexfasciatus (گونه: پاروی چشم‌درشت)
:: نام انگلیسی: Bigeye trevally و نیز: Banded cavalla, Big-eye kingfish, Bigeye jack, Crevalle jack, Dusk jack, Great trevally, Horse mackerel, Horse-eye jack
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: بیاد، گیریم، جش، جورل، کقدره
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Caranx belengerii, Caranx forsteri, Caranx xanthopygus, Caranx flavocoeruleus, Caranx paraspistes, Caranx tapeinosoma, Carangus marginatus, Caranx marginatus, Carangus rhabdotus, Carangus elacate, Caranx elacate, Caranx thompsoni, Caranx butuanensis, Caranx oshimai,
:: ریشه لغوی: Caranx از واژه carangue (فرانسوی)= نام ماهی کارائیب
■ کشورهای محل زندگی پاروی چشم‌درشت:
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگر از جمله:
آسیا: بحرین، بنگلادش، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، عراق، فلسطین، اردن، ژاپن، کره جنوبی، کویت، مالزی، مالدیو، میانمار، عمان، پاکستان، فیلیپین، قطر، عربستان، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، تیمور شرقی، امارات، ویتنام، یمن
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، ال سالوادور، هندوراس، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما
آمریکای جنوبی: کلمبیا، اکوادور
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، پلی نزی، گوام، کیریباتی، میکرونزی، نیوکالدونیا، پالائو، پابوآ گینه نو، ساموآ، تاهیتی، تونگا و...
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، اریتره ،کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا، سودان
■ زیستگاه‌های گزارش‌شده پاروی چشم‌درشت:
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج آتولایان، خلیج بنگال، خلیج کالوآگ، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، دریای شرقی و دریای جنوبی چین، خلیج عدن، خلیج کالیفرنیا، خلیج تایلند، خلیج هوندا، خلیج کیمبی، خلیج لاگونوی، خلیج لینگاین، خلیج میلنه، فلات‌های شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیلائو، آب‌های پلی‌نزی، خلیج راگای، دریای سرخ، دریای سمر، خلیج سن میگل، خلیج سن پدرو، خلیج سوگود، خلیج سارگاسوم، دریای سولو-سلبز، خلیج تایاباس، دریای زرد، رود ارجن، رود روئرمن، رود شیتسائو، رود شیلیائو، دریاچه تال، دریاچه و تالاب چیلیکا و...
■ ویژگی‌های زیستگاه پاروی چشم‌درشت:
دریازی و نیز آب‌های لب‌شور و شیرین. در مجاورت صخره‌های مرجانی. چندمهاجرتی
در عمق 0 تا 146 متری مشاهده شده است.
ساکن نواحی گرمسیری از 26° تا 29° سانتیگراد
ساکن نواحی ساحلی و نیز آب‌های اقیانوسی با بسترهای آبسنگی. بالغین در صخره‌های مرجانی مشاهده می‌شوند. نوزادان ممکن است وارد خورها گردند. گاهی وارد رودخانه‌ها می‌گردند.
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 36° جنوبی و 25° شرقی تا 77° غربی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک پاروی چشم‌درشت:
• شکل بدن: باله‌های پشتی مجموعا دارای 9 شعاع سخت و 19-22 ش عاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 14-17 شعاع نرم | دارای 25 مهره در ستون فقرات | مقطع پشتی تقریبا به سمت جلو محدب است | پلک چربی توسعه‌یافته، و سمت خلفی آن تا لبه عقبی مردمک چشم امتداد دارد | جارویی‌های آبششی 6-8 + 15-19 عدد، مجموعا 21-25 عدد | بخش صاف خط جانبی دارای تا 3 عدد فلس قدامی و در ادامه 27-36 عدد اسکات سیاه و قوی است، ناحیه سینه کاملا فلس دارد | آرواره بالایی در بالغین دارای ردیف خارجی از دندان‌های سگ‌سان و قوی و ردیف داخلی دندان‌های ریز villiform است | رنگ بدن ماهی زنده در بالغین، سر و بدن نقره‌ای زیتونی تا سبزابی براق و در ناحیه شکمی سفید و نقره‌ای است و لکه تیره کوچک در گوشه بالایی سرپوش آبششی دارد. باله پشتی دوم زیتونی تا سیاه است و لوب باله نوک سفیدی دارد که با افزایش سن واضح‌تر می‌شود.
• اندازه: حداکثر طول کل 120 سانتیمتر و طول کل رایج آن 60 سانتیمتر است. حداکثر طول گزارش‌شده 18 کیلوگرم است.
• طول عمر: -
• غذا: بیشتر از ماهیان، ماهی مرکب و سخت‌پوستان تغذیه می‌نمایند.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان. در طول روز بیشتر به شکل گله‌های بزرگ و کندرو دیده می‌شوند و در شب، انفرادی حرکت می‌کنند. تحرک آنها در شب بیشتر است.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل پاروی چشم‌درشت:
تخمگذار.
بالغین از حدود 42 سانتیمتر طول دارند.
■ صید پاروی چشم‌درشت:
صید آنها با رشته‌قلاب و تورگوشگیر، پرساین و سایر ابزارها و ادوات مشابه صورت می‌گیرد.
■ ارزش‌های اقتصادی پاروی چشم‌درشت:
دارای ارزش صید تجاری است. بصورت تازه، منجمد، نمک‌سود و خشک در بازارهای جهان عرضه می‌شود.
صید ورزشی نیز دارد.
■ وضعیت ذخایر پاروی چشم‌درشت:
در سیاهه قرمز گونه‌ها، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماری‌های پاروی چشم‌درشت:
بیماری انگلی Caligus Infestation (خاص آبزیان) در این گونه گزارش شده است.
○ تصاویر و ویدئوهایی از ماهی پاروی چشم‌درشت:
|
