:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده صافی‌ماهیان ← گونه ماهی صافی قهوه‌ای

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Siganus sutor (Valenciennes, 1835)j
:: نام فارسی و محلی ایران: صافی قهوه‌ای، ماهی کفشدوز
• اسامی محلی ایران» سیستان و بلوچستان: صابی، صافی. بوشهر: پرزرد

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Acanthuroidei (زیرراسته: جراح‌ماهی‌واران)
← Family: Siganidae (خانواده: صافی‌ماهیان) (En: Rabbitfishes)
← Genus: Siganus (جنس: صافی‌ماهی)
← Species: Siganus sutor (گونه: صافی‌ماهی قهوه‌ای)

:: نام انگلیسی: Shoemaker spinefoot و نیز African white-spotted rabbitfish, Brown spinefoot, Marbled spinefoot, Rabbitfish, Spinefoot, Whitespotted rabbitfish
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: صافی، سجان، سیسیج
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Amphacanthus sutor, Buro brunneus, Amphacanthus abhortani, Teuthis abhortani, Amphacanthus olivaceus, Siganus rivulatus, Teuthis siganus, Siganus canaliculatus, Siganus oramin, Teuthis oramin, Teuthis sutor, Teuthis nebulosa, Teuthis margaritifera
:: ریشه لغوی: Siganus از واژه Siganus (یونانی)= خرگوش ماهی

■ کشورهای محل زندگی ماهی صافی قهوه‌ای
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگری مثل:
آسیا: اندونزی، میانمار، تایلند و یمن
آفریقا: کومور، کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سیشل، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا و...
احتمال وجود آن در ژاپن و مالزی وجود دارد

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی صافی قهوه‌ای
• بومی خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
اقیانوس هند.

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی صافی قهوه‌ای
دریازی و نیز آب‌های لب شور. در مجاورت صخره‌های مرجانی
در عمق 1 تا 50 متری و بیشتر 1 تا 12 متری دیده می‌شود.
ساکن مناطق گرمسیری. دمای 25 تا 28 درجه سانتیگراد.
ساکن نواحی نزدیک ساحل و بخش رو به ساحل نواحی صخره‌های مرجانی. در میان علف‌های دریایی مشاهده می‌شود.
مختصات جغرافیایی: 30 ° شمالی تا 6 ° جنوبی و 19 ° شرقی تا 112 ° شرقی.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی صافی قهوه‌ای

• شکل بدن: باله پشتی مجموعا دارای 13-14 شعاع سخت و 10 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 7 شعاع سخت و 9-10 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 16-18 شعاع نرم | باله شکمی دارای 2 شعاع سخت و 3 شعاع نرم | باله دمی کم و بیش صاف و کوتاه | بالای خط جانبی 24-32 ردیف فلس دارد | مجموع تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 26-31 عدد است | بدن دوکی‌شکل و فشرده | پیشانی محدب | موقعیت دهان از نوع انتهایی | فلس‌ها از نوع دایره‌ای | تعداد مهره‌ها 23 عدد | رنگ بدن متنوع و بر مبنای رنگ محیط و وضعیت ماهی تغییر می‌کند: بخش بالای بدن سبزفام تا قهوه‌ای خاکی و بخش پایینی روشنتر است و الگوی رنگی تا باله‌ها ادامه می‌یابد | شعاع‌های سخت باله، بلند، تیز و سمی هستند | زاویه پیش‌سرپوش آبششی 88 تا 98 درجه | ناحیه چانه دارای چند فلس | میانه قفسهء سینه فاقد فلس در بین فضای میان باله شکمی | زبانه بلند حفره بویایی قدامی با افزایش سن کوچک می‌شود.
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 45 سانتیمتر، و طول کل رایج، 30 سانتیمتر است.
• طول عمر: 3 سال
• غذا: از جلبک و علف‌های دریایی تغذیه می‌کند. بیشتر در طول روز تغذیه می‌کند.
• ژنتیک: -
• ویژگی‌های رفتاری: سمّی. زندگی گله‌ای دارد. در هنگام احساس خطر از خارهای باله پشتی برای دفاع استفاده می‌کند.
• سایر توضیحات: مورد تغذیه ماهیان دیگر مثل خانواده Serranidae قرار می‌گیرد.

■ تولیدمثل ماهی صافی قهوه‌ای

مهاجرت‌های چندکیلومتری برای تخمریزی دارد.

■ صید ماهی صافی قهوه‌ای

-

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی صافی قهوه‌ای

ارزش صید تجاری دارد، در عین حال سمّی است.
آبزی‌پروری آن در قفس انجام می‌شود.

⧠ وضعیت ذخایر ماهی صافی قهوه‌ای

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت ارزیابی نشده است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی صافی قهوه‌ای

-

○ تصاویر و فیلم از ماهی صافی قهوه‌ای: