:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده پوماهیان / سپرماهیان دم‌گزنده ← گونه لقمه‌ماهی دم‌نواری

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Taeniura lymma (Forsskål, 1775)j

:: نام فارسی و محلی ایران: لقمه‌ماهی دم‌نواری، لقمه‌ماهی خال‌آبی دم‌نواری
• اسامی محلی » پِتن، لقمه، بمبک پهن، لوخمه

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Chondrichthyes (رده: غضروف‌ماهیان)
← Subclass: Elasmobranchii (زیررده: نرم‌آبشش‌داران)
← Infraclass: Batoidea
← Order: Myliobatiformes (راسته: لقمه‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Myliobatoidei
← Family: Dasyatidae (خانواده: سپرماهیان دم‌گزنده / پوماهیان) (En: Stingrays)
← Subfamily: Neotrygoninae
← Genus:Taeniura
← Species: Taeniura lymma

:: نام انگلیسی: Ribbontail stingray و نیز: Blue-spotted fantail ray, Blue spotted stingray, Blue spotted lagoon ray, Fantail ray, Lesser fantail ray
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: لما، الوَطواطة، ام قربل، روجت
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Raja lymma, Trygon ornatus
:: ریشه لغوی:Taeniura : از واژه‌های taenia (لاتین)= نوار + oura (یونانی)= دم

■ کشورهای محل زندگی لقمه‌ماهی دم‌نواری
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهایی نظیر:
آسیا: بحرین، بنگلادش، کامبوج، هند، اندونزی، ژاپن، اردن، کویت، مالزی، مالدیو، میانمار، عمان، پاکستان، فیلیپین، قطر، عربستان، سریلانکا، تایلند، تیمور شرقی، امارات، ویتنام، یمن
آفریقا: مصر، جیبوتی، اریتره، کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، نیو کالدونیا، پاپوآ گینه نو، و...

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده لقمه‌ماهی دم‌نواری
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج عدن، خلیج عقبه، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج کیمبی، خلیج لاگونوی، خلیج میلنه، فلات‌های شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، اقیانوس آرام، خلیج پانای، دریای سرخ، آب‌های ساحلی سومالی، دریای جنوبی چین، دریای سولو-سلبز

■ ویژگی‌های زیستگاه لقمه‌ماهی دم‌نواری
دریازی و نزدیک مرجان‌ها.
در عمق 1 تا 20 متری مشاهده شده است.
ساکن آب‌های گرمسیری
اطراف آبسنگ‌ها زندگی می‌کند و زمان مَد، وارد نواحی کم‌عمق ساحلی می‌شود
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 30°جنوبی و 32°شرقی و 177°غربی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک لقمه‌ماهی دم‌نواری

• شکل بدن: بدن رنگارنگ دارای نقاط آبی براق روی صفحهء بدنی بیضی و کشیده همراه با نوارهای آبی جانبی در طول دم. | پوزه مدور و زاویه‌دار. | دیسک اصلی دبن با گوشه‌های خارجی منحنی | دم ستبر و مخروطی و کمتر از دوبرابر طول بدن | بدن فاقد خار بزرگ، اما دار یا دندانه‌های کوچک و پهن در طول میانی بدن | معمولا 1 نیش با اندازه متوسط روی دم دارد. | رنگ بدن خاکستری-قهوه‌ای تا زرد، سبز زیتونی یا قرمز تیره در ناحیه پشت و در ناحیه شکم سفید است. | فلس‌ها از نوع صفحه‌ای
• اندازه: طول کل آن حداکثر 70 سانتیمتر و حداکثر عرض دیسک، 35 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: تغذیه از نرمتنان، کرم‌ها، میگوها و خرچنگ‌های گرد
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: سمی و خطرناک است. زمان مد، مهاجرت تعذیه‌ای گروهی به آب‌های ساحلی دارد. ندرتا خود را زیر شن دفن می‌کند. در هنگام جزر، پراکنده شده و در جستجوی پناهگاه در غارها و زیر لبه‌های آبسنگی مخفی می‌شوند.
• سایر توضیحات: -

■ تولیدمثل لقمه‌ماهی دم‌نواری

در اندازه 21 سانتمیتری بالغ هستند.
تخمگذار زنده‌زا
جنین ابتدا از زده و سپس مواد مغذی بیشتر از مادر به کمک جذب غیرمستقیم از مایع رحمی غنی از مخاط، چربی یا پروتئین از طریق ساختارهای ویژه.
در هربار زایمان تا 7 نوزاد به دنیا می‌آیند.

■ صید لقمه‌ماهی دم‌نواری

در تورهای ساحلی صید می‌شود و بعضی نقاط دنیا با دینامیت آنرا صید می‌کنند. با تور گوشگیر، رشته‌قلاب طویل، نیزه و تله‌های سیمی صید می‌شوند.

■ ارزش‌های اقتصادی لقمه‌ماهی دم‌نواری

دارای ارزش صید تجاری است. مصرف زیادی به دلیل گوشتش دارد.
صید ورزشی دارد.
آبزی آکواریومی است. نمونه‌های کوچکتر برای آکواریوم‌های آب شور محبوبیت دارند، اگرچه نگهداری آن مشکلاتی دارد و معمولا از تغذیه در اسارت خودداری می‌کنند.

■ وضعیت ذخایر لقمه‌ماهی دم‌نواری

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "در نزدیکی تهدید" (NT) است.
با وجود گسترش زیاد، اما به دلیل از بین رفتن زیستگاه‌های مرجانی و نیز صید بی‌رویه با دینامیت و سیانید، جمعیت آن آسیب دیده است.

■ بهداشت و بیماری‌های لقمه‌ماهی دم‌نواری

-

○ تصاویر و ویدئوهایی از لقمه‌ماهی دم‌نواری: