• مشخصات کلی خانواده شینگماهیان یا شنگماهیان (Ephippidae):
»» خانواده شینگماهیان، عضو راسته خارماهیسانان (Moroniformes) است.
• توجه: بعضی منابع نیز این خانواده را در راستهء جراحماهیسانان (Acanthuriformes) قرار دادهاند.
ریشه لغوی: لاتین >> ephippium=زین اسبی
نام انگلیسی: Spadefishes, batfishes, scats
نام فارسی: شینگماهیان، شنگماهیان
لازم به ذکر است که در بعضی منابع، خانواده Platacidae و Drepaneidae نیز جزو این خانواده در نظر گرفته میشوند.
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده شینگماهیان، Ephippidae:
- پراکنش اصلی در اقیانوسهای اطلس، آرام و هند.
- دارای 8 جنس و 15 گونه در جهان.
- اغلب دریازی و ندرتا ساکن آبهای لبشور.
- باله مخرجی دارای 3 خار.
- بالههای سینه ای طویل و هلالی شکلند.
- بالههای شکمی دارای یک شعاع سخت و پنج شعاع نرم و زائده فلسی قاعدهای هستند.
- باله پشتی منفرد و عمیقا قبل از قسمت نرم، لبه دار است.
- شعاعهای سخت باله پشتی قوی و قابل مخفی شدن در یک شیار است. بنظر میرسد که اولین خار جدا، فقط در ماهیان جوان دیده میشود.
- بدن مرتفع و به سمت انتها فشرده میشود. خط پیشنانی با شیب تند و برجستگی پیشانی بلند است.
- دهان کوچک و فاقد استخوانهای کامی. دندانهای فکی باریک و نوک تیز شبیه شانه و پهن هستند و به شکل گروهی روی فکین دیده میشوند.
- استخوان پیش سرپوش آبششی در بخش تحتانی بطور ظریف دندانهدار است. سرپوش آبششی دارای یک شعاع سخت نوک کند است.
- دارای دستهای از خارهای آبششی کند و مرتفع به شکل شانه در اولین کمان آبششی. دهانه آبششی وسیع است.
- فلسها ظریف و شانهای و هرقدر به سمت بالههای میانی نزدیکتر میشوند ضخیم تر میگردند. بخشی از سرپوش آبششی پوشیده از فلس ولی گونهها فاقد فلس هستند.
- خط جانبی موازی خط پشتی است.
- بعضی از گونههای این خانواده تولیدصدا میکنند.
- همه چیز خوار و تغذیه از جلبگها و بیمهرگان کوچک.
- احتمالا تخمریزی در مناطق پلاژیک انجام شده و از تخم و نوزاد مراقبت نـمیکنند.
- در آبهای کم عمق ساحلی، خلیجهای کوچک، و اطراف جزایر مرجانی یافت میشوند.
- حرکت آنها کند و گروهی است.
- نمونههای جوان جنس Platax برای نگهداری در آکواریوم بسیار مورد توجه اند، اما خیلی سریع بزرگ میشوند.
- گوشت آنها لذیذ بوده و بصورت تازه و منجمد مورد استفاده قرار میگیرند.
- صید آنها اغلب بوسیله ترال کفروب و تورهای گوشگیر کف انجام میپذیرد.
■ پراکنش در ایران:
• جنسها: در آبهای ایرانی خلیج فارس و دریای عمان، دو جنس از این خانواده شناسایی شده است:
• گونههای شینگماهیان ایران: دو گونه از خانواده شینگماهیان متعلق به دو جنس فوق، در آبهای خلیج فارس و دریای عمان گزارش شده است.
◄ با کلیک روی نام گونه، اطلاعات بیشتر دریافت کنید↓