تماس درباره ما منابع سایت سایر آبزیان گونه های ماهی خانواده ماهیان درباره خلیج فارس و دریای عمان  
 
  خلیج فارس و دریای عمان
خانواده کفال‌ماهیان
(Mugilidae)
 

:: خانواده کفال‌ماهیان به دلیل داشتن نمایندگانی در آب‌های دریای خزر و نیز آب‌های داخلی ایران، در این دو بخش نیز مجددا مورد اشاره قرار گرفته‌اند.

 

■ مشخصات کلی خانواده کفال ماهیان (Mugilidae):

»» خانواده کفال‌ماهیان، عضو راسته کفال‌‌ماهی‌سانان (Mugiliformes) است.

ریشه لغوی: لاتین >> Mugil -ilis = کفال خاکستری

نام انگلیسی: Mullets

نام فارسی : کفال‌ماهیان

Mugilidae

■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده کفال‌ماهیان، Mugilidae:

  • بدن مستطیلی شکل در قسمت جلویی نیمه استوانه و در قسمت خلفی اندکی فشرده است.
  • سر در باله مسطح و پهن و در مقطع سه‌گوش است.
  • دارای 26 جنس و 78 گونه در سراسر جهان.
  • دارای دو باله پشتی مجزا از یکدیگر. باله پشتی اول دارای 4 خار است، ولی باله پشتی دوم دارای شعاع‌های نرم منشعب است.
  • باله شکمی در موقعیت زیرشکمی (Subadominal)، که دارای یک خار و 5 شعاع نرم منشعب است.
  • باله مخرجی دارای 2 یا 3 خار و باله سینه‌ای نوکدار است.
  • خط جانبی بسیار نامشخص است یا وجود ندارد.
  • حفره دهانی (عرضی) است. دهان کوچک است.
  • بدن و سر پوشیده از فلس از نوع دایره‌ای شکل (Cycloid) است.
  • دندان‌ها کوچک یا فاقد دندان است.
  • چشم‌ها دارای پلک سوم
  • معده، ماهیچه‌ای و روده بسیار طولانی است.
  • دارای 24 تا 26 عدد مهره است.
  • خارهای آبششی بلند هستند.
  • حداکثر طول در گونه‌های کفال‌ماهیان 90 سانتیمتر است.
  • بسیاری گونه‌ها، زندگی گله‌ای دارند.
  • اغلب از جلبک‌ها، دیاتومه‌ها و مواد آواری کف به عنوان غذا استفاده می‌کنند.
  • در مناطق ساحلی دریا زیست کرده و وارد مصبها و آب شیرین نیز می‌شوند.
  • بیشتر گونه‌ها تغییرات شوری را تحمل می‌کنند، بطوریکه از آب‌های شیرین تا آب‌های با شوری 75 جزء در هزار نیز برای آن‌ها قابل تحمل است.
  • اغلب گونه‌ها در دریا تخمریزی می‌کنند.
  • به علت رشد سریع و مقاوم بودن، ماهی پرورشی با ارزشی به حساب می‌آیند.
  • جزو ماهیان بسار مناسب جهت مصرف خوراکی انسان بوده و بصورت تازه، منجمد، شور و خشک مصرف می‌گردد.
  • صید آن‌ها با تور گردان ساحلی، تور ثابت، ماشک و تور بالارونده انجام می‌گیرد.

 

■ پراکنش در ایران:

• جنس‌های کفال‌ماهیان در آب‌های جنوبی ایران: در آب‌های ایرانی خلیج فارس و دریای عمان، هشت جنس از خانواده کفال‌ماهیان گزارش شده است:

  • 1. Crenimugil > بریده‌کفال‌ها
  • 2. Ellochelon
  • 5. Mugil > کفال‌های اصلی
  • 6. Osteomugil
  • 7. Planiliza
  • 8. Plicomugil

 

• گونه‌ها: از جنس‌های فوق در ایران مجموعا سیزده گونه گزارش شده است (برای اطلاعات گونه، روی نام آن کلیک کنید):

1. Crenimugil crenilabis
کفال بزرگ‌لب
2. Crenimugil pedaraki
کفال باله‌بلند
3. Crenimugil seheli
کفال خال‌آبی
4. Ellochelon vaigiensis
کفال دم‌مربعی
5. Mugil cephalus
کفال خاکستری
6. Osteomugil cunnesius
کفال بازو‌بلند
7. Planiliza abu
ماهی بیاح
8. Planiliza carinata
کفال کیل‌دار
9. Planiliza klunzingeri
ماهی مید
10. Planiliza macrolepis
کفال فلس‌درشت
11. Planiliza persica
بیاح ایرانی
12. Planiliza subviridis
کفال پشت‌سبز، گاريز
13. Plicomugil labiosus
کفال لب‌شیپوری
   


.::. تصاویر زیر، بعضی از گونه‌های خانواده کفال ماهیان را در نقاط مختلف جهان نشان می‌دهد:

Cestraeus plicatilis >> کفال چاق رودخانه ای Chelon bispinosus >> کفال کِیپ ورد Crenimugil crenilabis >> کفال لب چیندار
Cestraeus plicatilis >> کفال چاق رودخانه ای Chelon bispinosus >> کفال کِیپ ورد Crenimugil crenilabis >> کفال لب چیندار
Neomyxus leuciscus >> کفال تیز آرواره Joturus pichardi >> بوبو Valamugil buchanani >> کفال دم آبی
Neomyxus leuciscus >> کفال تیز آرواره Joturus pichardi >> بوبو Valamugil buchanani >> کفال دم آبی