:: خانواده کفالماهیان به دلیل داشتن نمایندگانی در آبهای دریای خزر و نیز آبهای داخلی ایران، در این دو بخش نیز مجددا مورد اشاره قرار گرفتهاند.
■ مشخصات کلی خانواده کفال ماهیان (Mugilidae):
»» خانواده کفالماهیان، عضو راسته کفالماهیسانان (Mugiliformes) است.
ریشه لغوی: لاتین >> Mugil -ilis = کفال خاکستری
نام انگلیسی: Mullets
نام فارسی : کفالماهیان
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده کفالماهیان، Mugilidae:
- بدن مستطیلی شکل در قسمت جلویی نیمه استوانه و در قسمت خلفی اندکی فشرده است.
- سر در باله مسطح و پهن و در مقطع سهگوش است.
- دارای 26 جنس و 78 گونه در سراسر جهان.
- دارای دو باله پشتی مجزا از یکدیگر. باله پشتی اول دارای 4 خار است، ولی باله پشتی دوم دارای شعاعهای نرم منشعب است.
- باله شکمی در موقعیت زیرشکمی (Subadominal)، که دارای یک خار و 5 شعاع نرم منشعب است.
- باله مخرجی دارای 2 یا 3 خار و باله سینهای نوکدار است.
- خط جانبی بسیار نامشخص است یا وجود ندارد.
- حفره دهانی (عرضی) است. دهان کوچک است.
- بدن و سر پوشیده از فلس از نوع دایرهای شکل (Cycloid) است.
- دندانها کوچک یا فاقد دندان است.
- چشمها دارای پلک سوم
- معده، ماهیچهای و روده بسیار طولانی است.
- دارای 24 تا 26 عدد مهره است.
- خارهای آبششی بلند هستند.
- حداکثر طول در گونههای کفالماهیان 90 سانتیمتر است.
- بسیاری گونهها، زندگی گلهای دارند.
- اغلب از جلبکها، دیاتومهها و مواد آواری کف به عنوان غذا استفاده میکنند.
- در مناطق ساحلی دریا زیست کرده و وارد مصبها و آب شیرین نیز میشوند.
- بیشتر گونهها تغییرات شوری را تحمل میکنند، بطوریکه از آبهای شیرین تا آبهای با شوری 75 جزء در هزار نیز برای آنها قابل تحمل است.
- اغلب گونهها در دریا تخمریزی میکنند.
- به علت رشد سریع و مقاوم بودن، ماهی پرورشی با ارزشی به حساب میآیند.
- جزو ماهیان بسار مناسب جهت مصرف خوراکی انسان بوده و بصورت تازه، منجمد، شور و خشک مصرف میگردد.
- صید آنها با تور گردان ساحلی، تور ثابت، ماشک و تور بالارونده انجام میگیرد.
■ پراکنش در ایران:
• جنسهای کفالماهیان در آبهای جنوبی ایران: در آبهای ایرانی خلیج فارس و دریای عمان، هشت جنس از خانواده کفالماهیان گزارش شده است:
- 1. Crenimugil > بریدهکفالها
- 2. Ellochelon
- 5. Mugil > کفالهای اصلی
- 6. Osteomugil
- 7. Planiliza
- 8. Plicomugil
• گونهها: از جنسهای فوق در ایران مجموعا سیزده گونه گزارش شده است (برای اطلاعات گونه، روی نام آن کلیک کنید):