■ مشخصات کلی خانواده تیبرماهیان (Priacanthidae):
»» خانواده تیبر ماهیان، عضو راسته سوف‌ماهی‌سانان (Perciformes) هستند.
ریشه لغوی: یونانی>> Prioo=رنده کردن + Akantha = خار، تیغ
نام انگلیسی: Big Eyes, Catalufas
نام فارسی: تیبرماهیان، تیبر ماهیان
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده تیبرماهیان، Pricanthidae:
- بیشتر در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های آرام، اطلس و هند زندگی می‌کنند.
- دارای 4 جنس و 21 گونه در آب‌های جهان.
- چشم‌ها بسیار بزرگ بوده و دارای یک لایه انعکاسی درخشان (Tapetum lucidum) هستند.
- دهان بزرگ و زبـرین (بالایی) بوده و بسیار شیبدار است.
- خار گوشه سرپوش آبششی بزرگ و کاملا رشد یافته است.
- باله پشتی معمولا دارای 10 خار و 10 تا 15 شعاع نرم است. طول شعاع‌های سخت به سمت عقب باله بلندتر می‌شود.
- باله مخرجی دارای 3 خار و 9 تا 16 شعاع نرم است.
- باله دمی کمی لب‌دار و یا گرد است و دارای 16 شعاع اصلی می‌باشد که دوتای آنها فاقد انشعاب است.
- شعاع‌های داخلی باله شکمی، با یک غشاء به بدن متصل هستند.
- باله شکمی دارای لکه های سیاه مایل به ارغوانی است.
- خط جانبی دارای 65 عدد فلس است.
- فلس‌ها بسیار ضمخت با بخش‌های خارمانند و اغلب به رنگ قرمز روشن.
- ساکن آب‌های مجاور بستر، مناطق صخره‌ای و مرجانی و اعماق 150 تا 200 متری هستند و بعضی گونه‌ها بویژه گونه‌های گوشتخوار و شب‌رو، در آب‌های بازتر نیز دیده می‌شوند.
- تخم‌ها، لاروها و ماهیان جوان پلاژیک هستند.
- اغلب زیر 30 سانتیمتر هستند، ولی بعضی گونه‌ها بیش از 50 سانتیمتر طول پیدا می‌کنند.
- ماهیان باارزش خوراکی هستند.
- صید تیبرماهیان توسط رشته قلاب طویل عمقی و قلاب دستی امکان‌پذیر است.
- اولین فسیل‌ها مربوط به ترشیاری پایینی، ائوسن میانی
■ پراکنش تیبرماهیان در ایران:
• جنس‌ها: دو جنس از خانواده تیبرماهیان در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان گزارش شده است:
- 1. Heteropriacanthus
- 2. Priacanthus
• گونه‌های تیبرماهیان ایران: از جنس‌های فوق، 4 گونه به شرح جدول زیر گزارش شده است:
◄ با کلیک روی نام هر گونه، به صفحه اختصاصی آن بروید ↓
