■ مشخصات کلی خانواده کوسه‌ماهیان سرچکشی (Sphyrnidae):

»» خانواده کوسه‌ماهیان سرچکشی، عضو راسته درنده‌کوسه‌سانان (Carcharhiniformes) هستند.

ریشه لغوی: یونانی> Sphyra=چکش

نام انگلیسی: Hammerhead, bonnethead, Scoophead

نام فارسی: کوسه ماهیان سرچکشی

■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده Sphyrnidae:

• ساکن مناطق ساحلی دریا بوده و گاه در آب‌های لب شور هم دیده می‌شوند.
• در سطح آب‌های جهان دارای 2 جنس و 10 گونه است.
• بدن دوکی شکل است.
• پراکنش این خانواده در کل آب‌های جهان بویژه آب‌های گرم است.
• انتهای سر از دو طرف پهن شده و چشم‌ها و حفره های بویایی روی آن بوده و بزرگتر از کوسه‌های دیگر است. احتمال میرود این بیرون زدگی طرفین سر منجر به افزایش قدرت حسگری کوسه می‌شود.
• فاقد حفره های اسپیراکل.
• چشم‌ها دارای پلک سوم.
• دوباله پشتی دارند که باله اول بلندتر و بخش ابتدایی قاعده آن در امتداد بخش عقبی قاعده باله شکمی است. دومین باله پشتی خیلی کوچکتر از باله اول است.
• تا عمق زیر 300 متری دیده می‌شوند.
• حداکثر طول آنها به 4.5 متر در گونه Sphyrna tudes می رسد.
• گستره وسیعی از غذا ها را مصرف می‌کنند از جمله ماهیان استخوانی، نرم آبشش داران(Elasmobranchii), سرپایان، سخت پوستان و بسیاری دیگر.
• زنده زا بوده، و 15 تا 35 و گاه 37 جنین تولید می‌کنند. نوزادان کامل دارند.
• برای انسان خطرناکند.
• گوشت آن بصورت تازه، دودی و نمک زده مصرف می‌شود. همچنین از روغن کبد آن نیز به دلیل دارا بودن ویتامین A استفاده می‌شود.

 

 

 

■ پراکنش در ایران:

• جنس‌ها: دو حنس از خانواده کوسه‌ماهیان سرچکشی در آب‌های ایرانی خلیج فارس و دریای عمان گزارش شده است:

• 1. Eusphyra > خوش‌چکش‌ها
• 2. Sphyrna
  

 

• گونه‌های کوسه‌ماهیان سرچکشی در ایران: از دو جنس فوق، 4 گونهء زیر در آب‌های ایرانی خلیج فارس و دریای عمان گزارش شده‌اند. (گونه‌های با زمینه سیاه، تکمیل اطلاعات شده ‌اند و با کلیک روی آن‌ها اطلاعات بیشتری می‌گیرید)↓