:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده گیشماهیان ← گونه درفشماهی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Alectis ciliaris (Bloch, 1787)j
:: نام فارسی و محلی ایران: درفشماهی ، گیشماهی آفریقایی
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوفماهیواران)
← Superfamily: Percoidea (بالاخانواده: سوفماهیوشان)
← Family: Carangidae (خانواده: گیشماهیان) (En: Jacks and pompanos)
← Subfamily: Caranginae
← Genus: Alectis
← Species: Alectis ciliaris (گونه: درفشماهی)
:: نام انگلیسی: African pompano و نیز: Amberjack, Ciliated thread-fish, Ciliated threadfish, Cobblerfish, Cuban jack
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: بامبو، خیط، تایلار
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Zeus ciliaris, Blepharis ciliaris, Gallus virescens, Zeus crinitus, Alectis crinitus, Blepharichthys crinitus, Blepharis crinitus, Blepharis fasciatus, Blepharis sutor, Blepharis major, Alectis indica, Hynnis cubensis, Caranx ajax ...
:: ریشه لغوی: Alectis از واژه Alecto (یونانی) = یکی از سه الههء انتقام در یونان باستان
■ کشورهای محل زندگی درفشماهی:
• گزارششده از آبهای ایران و کشورهای دیگر از جمله:
آسیا: بنگلادش، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، فلسطین، ژاپن، اردن، کره جنوبی، مالزی، مالدیو، میانمار، عمان، پاکستان، فیلیپین، عربستان، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، امارات، ویتنام
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، کوبا، دومینیکن، ال سالوادور، گواتمالا، هائیتی، هندوراس، جامائیکا، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما، پورتو ریکو، ترینیداد و توباگو، ایالات متحده آمریکا، و...
آمریکای جنوبی: برزیل، کلمبیا، اکوادور، پرو، ونزوئلا و...
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، ساموآ، میکرونزی، نیوکالدونیا، پالائو، پابوآ گینه نو و...
آفریقا: آنگولا، بنین، کامرون، کومور، کنگو، جیبوتی، مصر، گینه، اریتره، گابن، گامبیا، غنا، کنیا، لیبریا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، نیجریه، سنگال، آفریقای جنوبی، سومالی، سودان، تانزانیا، توگو و...
■ زیستگاههای گزارششده درفشماهی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان ، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، دریای کارائیب، خلیج کاریگارا، خلیج چساپیک، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، دریای شرق و دریای جنوبی چین، خلیج عقبه، خلیج مین، خلیج مکزیک، خلیج تایلند، خلیج هوندا، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لاگونوی، خلیج لانوزا، خلیج لیته، خلیج لینگاین، خلیج میلنه، فلاتهای شمال، جنوب غربی و غرب مرکزی استرالیا، فلات شمال برزیل، فلات قاره شمالشرق و جنوبشرق ایالات متحده، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیلائو، دریای سرخ، دریای سمر، خلیج راگای، خلیج سن میگل، خلیج سن پدرو، خلیج سوگود، آبهای ساحلی سومالی، دریای سولو-سلبز،دریای زرد، و...
■ ویژگیهای زیستگاه درفشماهی
دریازی، در مجاورت صخرههای مرجانی
در عمق 60 تا 100 متری دیده میشود.
ساکن نواحی نیمهگرمسیری
در پیکره آبی و آبهای اقیانوسی و گاهی نزدیک بستر. نوزادان ممکن است در نواحی ساحلی مشاهده شوند و بالغین نزدیک بستر در اعماق 60 متری حضور دارند.
مختصات جغرافیایی: از 42° شمالی تا 34° جنوبی و 180 ° غربی تا 180 ° شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک درفشماهی
• شکل بدن: بالههای پشتی دارای 7-8 شعاع سخت و 18-22 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 15-20 شعاع نرم | بدن از طرفین فشرده و مرتفع ترین بخش آن بین پایه باله پشتی و مخرجی است | مقطع شکمی و پشتی به یک اندازه محدب است و بالغین سر محدبتری دارند | باله سینهای کوچک کشیده و محدب است | در ظاهر بدون فلس است اما فلسهای ریز فرورفته در پوست دارد | خط جانبی دارای یک بخش خمیده تقریبا بلند است که قسمت قدامی آن 12 تا 30 اسکات دارد | رنگ بدن آبی نقرهای متالیک تا سبزآبی در بالا، که در ناحیه سر تیرهتر است و بخش زیرین بدن نقرهای است | نوزادان و ماهیان جوان دارای 5 نوارتیره روی بدن است
• اندازه: حداکثر طول کل 150 سانتیمتر و طول چنگالی رایج آن 100 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارش شده 22.9 کیلوگرم است.
• طول عمر: -
• غذا: از سختپوستان ثابت یا کندرو و گاهی از خرچنگهای گرد و ماهیان کوچک تغذیه میکنند. سختپوستان کفزی مثل میگوها، مواد آواری، سرپایانی نظیر ماهی مرکب و...
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای هاپلوئید / گامتیک (2n) برابر 24 و تعداد کروموزومهای دیپلوئید / زیگوتیم (2n) برابر 48-48 است.
• خصوصیات رفتاری: تشکیل دسته و گلّه میدهد.
• سایر توضیحات: شکار ماهیان خانوادهء تونماهیان مثل گونه Acanthocybium solandri میشود.
■ تولیدمثل درفشماهی
در هند، در ماه آوریل تجمع زیادی از لاروهای آن دیده میشود. تخمها کروی و پلاژیک با کیسه زره. در مکزیک تخمریزی در فصل بهار روی شن انجام میشود.
■ صید درفشماهی
با رشته قلاب و در سنین جوانتر با تورهای ساحلی پرساین صید میشود.
■ ارزشهای اقتصادی درفشماهی:
دارای ارزش صید تجاری کمی است، اگرچه ماهی خوراکی مناسبی است و بصورت تازه یا خشک و نمکسود عرضه میشود
صید ورزشی دارد.
انواع جوانتر آن در آکواریوم نگهداری میشوند اگر چه در اسارت زندگی مناسبی ندارند
■ وضعیت ذخایر درفشماهی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای درفشماهی
گزارش مسمومیت سیگواترا از این ماهی وجود دارد.
○ تصاویر و ویدئوهایی از درفشماهی:
|