:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده شگ‌ماهیان زره‌شکم ← گونه شمسک کوچک

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Ilisha melastoma (Bloch & Schneider, 1801)j
:: نام فارسی و محلی ایران: شمسک کوچک ، شمسک هندی
• اسامی محلی ایران » گاچَم، پیکو (سیستان و بلوچستان)

:: رده بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Clupeiformes (راسته: شگ‌ماهی‌سانان)
← Family: Pristigasteridae (خانواده: شگ ماهیان زره شکم) (En: Pristigasterids)
← Genus: Ilisha
← Species: Ilisha melastoma (گونه: شمسک کوچک)

:: نامهای انگلیسی: Indian ilisha و نیز : Indian herring
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: شابل هندي، ام مسفتا
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Clupea melastoma, Platygaster verticalis, Clupea indicus, Ilisha indica, Pellona micropus, Ilisha micropus, Pellona ditchoa, Ilisha ditchoa, Pellona brachysoma
:: ریشه لغوی: ilisha هندی > ملکه یا فرمانده جهان /

■ کشورهای محل زندگی ماهی شمسک کوچک
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگر از جمله:
آسیا: بحرین، بنگلادش، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، عراق، کویت، مالزی، عمان، پاکستان، فیلیپین، قطر، عربستان، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، امارات، ویتنام
اقیانوسیه: استرالیا، پاپوآ گینه نو

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی شمسک کوچک
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، دریای شرق چین، دریای جنوبی چین، خلیج تایلند، دریای اندونزی، اقیانوس هند، فلات‌های شمال و شمالشرق استرالیا، اقیانوس آرام، رود سیکائو، دریاچه و تالاب چیلیکا

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی شمسک کوچک
دریازی، و نیز آب‌های لب‌شور. پلاژیک ساحلی. چند مهاجرتی
در عمق 0 تا 50 متری حضور دارد.
ساکن آب‌های گرمسیری.
در آب‌های ساحلی زندگی می‌کند اما وارد خورها هم می‌شود و احتمالا توانایی تحمل نوسانات شوری را دارد.
مختصات جغرافیایی: از 29°شمالی تا 8°شمالی و 72°شرقی تا 124°شرقی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی شمسک کوچک

• شکل بدن: باله مخرجی دارای 35-48 شعاع نرم | باله شکمی دارای 6-7 شعاع نرم | باله دمی دوشاخه | خط جانبی دارای 38-56 فلس | دهان از نوع بالایی | فلس‌ها از نوع دایره‌ای | شکم معمولا دارای 17 تا 27 + 8-9، مجموعا 25 تا 30 اسکات است | چشم‌ها بزرگ | آرواره پایینی بیرون زده | پایه باله پشتی کمی قبل از میانهء بدن | پایه باله مخرجی زیر بخش عقبی پایه باله پشتی | کیسه شنا دارای دو لوله
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 22 سانتیمتر
• طول عمر: -
• غذا: از پلانکتون‌ها، احتمالا سخت‌پوستان پلانکتونی.
• ژنتیک: ـ
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان
• سایر توضیحات: -

■ تولیدمثل ماهی شمسک کوچک

شکل ظاهری نر و ماده مشابه است.

■ صید ماهی شمسک کوچک

صید این ماهی با تور گردان پیاله‌ای، تور بالارونده و ترال صورت می‌گیرد. صید جانبی ترال محسوب می‌شود.

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی شمسک کوچک

دارای ارزش تجاری اندکی است.

■ وضعیت ذخایر ماهی شمسک کوچک

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی شمسک کوچک

انگل آبششی جورپای Joryma tartoor در این گونه گزارش شده است.

○ تصاویر و فیلم از ماهی شمسک کوچک: