:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده پنجزاری‌ماهیان (فروکوماهیان) »» گونه پنجزاری خال‌پشت

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Leiognathus brevirostris (Valenciennes, 1835)i
:: نام فارسی و محلی ایران: پنجزاری خال‌پشت، -
• نام‌های محلی » سیستان و بلوچستان: لِمپی. و نیز: کالِر، فروکو، شنگو

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوف‌ماهی‌واران)
← Family: Leiognathidae (خانواده: پنجزاری ماهیان یا فروکوماهیان) (En: Slimys, slipmouths, or ponyfishes)
← Genus: Leiognathus
← Species: Leiognathus brevirostris (گونه: پنجزاری خال‌پشت)

:: نام انگلیسی: Shortnose ponyfish و نیز Pugnose pony, Slimy, Slipmouth, Yellowspot ponyfish
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین:-
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Equula brevirostris
:: ریشه لغوی: Leiognathus از واژه leios (یونانی)= نرم و صاف + gnathos (یونانی)=آرواره

■ کشورهای محل زندگی ماهی پنجزاری خال‌پشت
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و همچنین کشورهایی نظیر:
آسیا: چین، هنگ کنگ، هند، کویت، مالزی، فیلیپین، سریلانکا، تایوان، تایلند، ویتنام
اقیانوسیه: استرالیا

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی پنجزاری خال‌پشت:
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
دریای شرقی چین، دریای جنوبی چین، خلیج هوندا، اقیانوس هند، خلیج لاگونوی، خلیج لیته، فلات شمالشرق استرالیا، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیلو، دریای سمر، خلیج سن پدرو، دریای سولو-سلبز، خلیج تایاباس، رودخانه چیکو، رودخانه ارجن، رودخانه کائوپینگ، رودخانه روئرمن، رودخانه شیتسائو، رودخانه شیلیائو، رودخانه سِنگ وِن

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی پنجزاری خال‌پشت
دریازی و نیز ساکن آب‌های لب‌شور، نزدیک بستر، چندمهاجرتی
در عمق 1 تا 40 متری زندگی می‌کند
ساکن نواحی گرمسیری
در آب‌های کم‌عمق تا حدود 40 متری و بیشتر نزدیک کف آب زندگی می‌کند.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی پنجزاری خال‌پشت

• شکل بدن: باله پشتی دارای 8 شعاع سخت و 16 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 14 شعاع نرم | باله دمی دوشاخه | بدن فشرده و دوکی‌شکل | دهان از نوع انتهایی | بدن نقره‌ای و ماهی زنده دارای یک تلالو طلایی است. | سر بدون فلس با یک خار پس سری | دهان در حالت بیرون‌زده، رو به پایین است | فلس‌ها ریز و از نوع دایره‌ای
• اندازه: حداکثر طول کل 13.5 سانتیمتر و اندازه رایج آن 11 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: تغذیه بیشتر از دیاتوم‌ها، پاروپایان، جنس لوسیفر، نماتودها و پرتاران: اسفنج‌ها، مواد آواری، سخت‌پوستان ناجورپا و...
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان. بالغین زندگی گلّه‌ای دارند.
• سایر توضیحات: توسط تون‌ماهیان مثل گونه Euthynnus affinis و کیجارماهیان مثل گونه Saurida elongata شکار می‌شود.

■ تولید مثل ماهی پنجزاری خال‌پشت

در اندازه میانگین 18.1 سانتیمتری بالغ هستند.
تخمریزی در هنگ کنگ در ماه‌های میِ، ژوئن، اگست، اکتبر، نوامبر و دسامبر
و در سریلانکا در فوریه، مارس و آگست.

■ صید ماهی پنجزاری خال‌پشت

پنجزاری‌ماهیان به وسیلهٔ تورهای کیسه‌ای، ترال کف یا تورگردان‌های ساحلی قابل صید می‌باشند.

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی پنجزاری خال‌پشت

دارای ارزش صید تجاری است.
بصورت تازه، خشک و نمک‌سود در بازارهای جهان عرضه می‌شود. مصرف آن بیشتر مختص جوامل محلی است.

⧠ وضعیت ذخایر ماهی پنجزاری خال‌پشت

در سیاهه قرمز گونه‌ها دارای وضعیت "ارزیابی نشده" است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی پنجزاری خال‌پشت

-

○ تصاویر و فیلم از ماهی پنجزاری خال‌پشت: