:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده سرخوماهیان »» گونه سرخوی حرّا

»» سیستماتیک:

:: نام علمی گونه: Lutjanus argentimaculatus (Forsskål, 1775)j

:: نام فارسی و محلی ایران: سرخوی حرّا، سرخو حرا
اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: هِیرا. هرمزگان: سوهرو، سهرو. خوزستان: حمر.

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Superorder: -
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei
← Family: Lutjanidae (خانواده: سرخوماهیان) (En: Snappers)
← Subfamily: Lutjaninae
← Genus: Lutjanus (جنس: سرخوها)
← Species: Lutjanus argentimaculatus (گونه: سرخوی حرّا)

:: نام انگلیسی: Mangrove red snapper و نیز Creek red bream, Dog Bream, Mangrove jack
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان: حمرا، سبتی، ابوزرس
:: برخی از اسامی علمی مترادف قدیمی، یا غیر معتبر: Sciaena argentimaculata, Sciaena argentata, Alphestes gembra, Perca argentata, ...
:: ریشه لغوی: Lutjanus : > ikan lutjan (مالایی)= اسم ماهی + Argenti (یونانی)=نقره + Maculata (لاتین)=رنگ شده، آغشته شده

■ کشورهای محل زندگی سرخوی حرا
• گزارش شده از ایران و نیز:
بحرین، عراق، عمان، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، یمن، سودان، پاکستان، هند، بنگلادش، اردن، مصر، جیبوتی، اریتره، اندونزی، استرالیا، کامبوج، برونئی دارالسلام، کومور، چین، تایوان، هونگ کونگ، فیجی، گوام، فلسطین(معرفی شده)، ژاپن، کنیا، کره شمالی، لبنان(معرفی شده)، ماکائو، ماداگاسکار، مالزی، مالدیو، موزامبیک، میانمار، پابوا گینه نو، سنگاپور، فیلیپین، سیشل، جزایر سلیمان، آفریقای جنوبی، سریلانکا، تایلوند، تانزانیا، ویتنام و...
از دریای سرخ به فلسطین و لبنان، از جزیره تایوان به سنگاپور وارد شده که احتمالا نتوانسته است به بقای خود ادامه دهد. وضعیت ورود آن از جنوب شرق اسیا به چین نیز نا مشخص است

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده سرخوی حرّا
در خلیج فارس، دریای عمان و نیز:
جریان آگولاس، دریای آندامان، دریای عرب، اقیانوس اطلس، خلیج بنگال، خلیج کاریگارا، دریای شرق چین، خلیج عدن، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، جریان کوروشیو، خلیج لاگونوی، دریای مدیترانه، اقیانوس آرام، خلیج پانگیل، پلی نزی، دریای سرخ، خلیج سن میگل، جریان ساحلی سومالی، دریای جنوب چین، پشته های اقیانوسی استرالیا، دریای زرد، رود چیکو، رود ارن(تایوان)، رود شیلیائو، رود تانشویی، دریاچه تال(فیلیپین)، دریاچه چیلیکا(هندوستان).

■ ویژگی‌های زیستگاه سرخوی حرا
دریازی، همچنین در آب‌های شیرین و لب شور دیده می‌شود. در مجاورت صخره‌های دریایی و اغلب در امتداد خط جنگل‌های مانگرو وجود دارد.
اقیانوس‌رو و ساکن عمق 10 تا 120 متری است. در مناطق نیمه‌گرمسیری با دمای 16 تا 30 درجه سانتیگراد زندگی می‌کند.
در عرض و طول جغرافیایی 32درجه شمالی تا 24 درجه جنوبی و 40 درجه شرقی تا 180 درجه شرقی دیده می‌شود
تحمل تغییرات دامنهء شوری زیادی دارد. نوزادان و ماهیان جوان در خورهای مانگرو و بخش‌های پایینی چشمه‌های آب شیرین و جزر و مدی دیده می‌شوند.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سرخوی حرا

• شکل بدن: مجموع شعاع‌های سخت باله پشتی 10 و شعاع‌های نرم 13یا14 عدد است | شعاعهای سخت باله مخرجی 3 و شعاعهای نرم آن 7-8عدد است | باله سینه‌ای بدون شعاع سخت و دارای 16-17 شعاع نرم | باله شکمی 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | باله دمی کم و بیش دوشاخه و نرمال است | یک خط جانبی با 44 تا 48 فلس روی آن | 4-6 ردیف فلس روی خطر جانبی قرار دارد | فاقد سبیلک | 9تا12 خارآبششی روی شاخه پایین و 6تا8 عدد روی شاخه بالا قرار دارند و مجموع آنها 16 تا 20 عدد است | شکاف پیش سرپوش کمتر گسترش یافته است | ردیف‌های فلس روی پشت کم و بیش موازی خط جانبی هستند یا در زیر بخش خاردار باله پشتی موازی‌اند و گاهی بصورت مورب به سمت عقب بالا می‌آیند یا ندرتا ردیف‌ها بطور کامل مورب هستند | رنگ بدن سرخوی حرا، قهوه‌ای مایل به سبز بر روی ناحیه پشتی و در پهلوها به تدریج سرخ‌فام می‌گردد | نمونه‌های صید شده با ترال‌های عمیق تر معمولا قرمز با فلس‌های میانی تیره و حاشیه‌ای سفید هستند که ظاهری شبکه‌ای به ماهی می‌دهد.| نمونه‌های جوان دارای یک دسته حدود هشت‌تایی نوارهای سفید در طول پهلوها و یک یا دو خط آبی در طرفین سر هستند | دهان انتهایی است | مقطع بدن بیضی است | چشم‌ها، پوزه و دهان کم و بیش نرمال هستند | شکل جانبی بدن نرمال و دوک مانند است | نر و ماده شبیه همند | در احشاء و روده آن گاهی انگل Goezia Disease Parasitic infestations دیده شده است.
• اندازه: حداکثر طول سرخوی حرا به 150 سانتیمتر میرسد. در اندازه 57 سانتیمتری بالغ هستند. اندازه رایج آنها 80 سانتیمتر است. حداکثر وزن گزارش‌شده در صید قلاب 8.7 کیلوگرم است(فورت لدردیل فلوریدا، ماهیگیری ورزشی). در ساحل شرقی استرالیا تا 14 کیلوگرم نیز گزارش شده است.
• طول عمر: حداکثر سن گزارش شده سرخوی حرا 31 ساله بوده است(پابوا گینه نو). اگر چه در ساحل شرقی استرالیا تا 39 سال نیز ذکر شده.
• غذا: جانوران کف‌زی نظیر ماهیان استخوانی مثل Nemipterus spp. سخت‌پوستان کفزی، میگوها در سطوح سنی مختلف و خرچنگ‌های گرد از غذاهای سرخوی حرا در دوره های سنی گوناگون هستند
• ژنتیک: 24 هاپلوئید/گامتیک(n)ـ | 48-48 دیپلوئید/زیگوتیک(2n)ــ
• خصوصیات رفتاری: بالغین اغلب بصورت گروهی و اطراف تپه های مرجانی زندگی می‌کنند. گاهی مهاجرت کرده و از بخش‌های ساحلی به سمت نواحی عمیق‌تر صخره‌ای و گاه تا عمق 100 متری نفوذ می‌کنند. بی‌خطر برای انسان.
عمدتا شبگرد است.

■ تولید مثل سرخوی حرا

جنس‌ها شبیه هم هستند. دوجنس مجزا و تولید مثل خارجی
از نوزاد و تخم محافظت نمی‌کنند.
در آب‌های آزاد تخم را رها می‌نمایند.

■ صید سرخوی حرا

از ماهیان ورزشی بسیار جذاب است و بعضی از بزرگترین رکوردهای آن نیز از طریق صید ورزشی با قلاب ثبت شده است.
صید تجاری آن با ترال کفروب و گرگور انجام می‌شود.

■ ارزش‌های اقتصادی سرخوی حرا

ماهی با ارزش و عالی برای غذا است و بازار خوبی در طول منطقه هند و آرام دارد اما هیچگاه به میزان خیلی زیاد صید نمی‌شود.
گونه مناسب برای آبزی‌پروی است که یکی از علل مهم آن فاسد شن کند آن بعد از انجماد است. اندازه این ماهی تاثیر منفی روی قیمت و خصوصیات صادراتی این ماهی ندارد که این هم از مزایای این گونه است. در هنگ‌کنگ بصورت زنده فروخته می‌شود.
هم صید تجاری و هم صید ورزشی دارد و پرورش نیز داده می‌شود(بیشتر پاکستان و مالزی).همچنین در استخرهای تحقیقاتی در فیلیپین و تایلند پرورش‌ تک‌گونه‌ای داده می‌شود. اما مواردی از مسمومیت غذایی سیگواترا ناشی از مصرف گوشت آن گزارش شده است.

⧠ وضعیت ذخایر سرخوی حرا

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "ارزیابی‌نشده" است.

■ بهداشت و بیماری‌های سرخوی حرّا

مسمومیت سیگواترا از این ماهی گزارش شده است.
عوامل بیماری‌زای زیر (خاص آبزیان) در این گونه گزارش شده است:
عفونت انگلی Goezia Disease

○ تصاویر و ویدئوهایی از ماهی سرخو حرا: