:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده کفشکماهیان تیزدندان ← گونه کفشک تیز دندان
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Psettodes erumei (Bloch & Schneider, 1801)
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی کفشک تیزدندان، کفشک هندی خاردار
سیستان و بلوچستان: کچک، کوچِک. بوشهر: کوشک. هرمزگان: چلاپی، پوجت. خوزستان:مِزلگ
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Pleuronectiformes (راسته: کفشکماهی سانان)
← Family: Psettodidae (خانواده: کفشکماهیان تیزدندان) (En: Psettodids)
← Genus: Psettodes
← Species: Psettodes erumei
:: نام انگلیسی: Indian halibut و نیز Indian spiny turbot, False halibut, Tropical halibut
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان: كلب، سبط، مداس، خوفه، حذاءالبحر
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Pleuronectes erumei, Hippoglossus erumei, Hippoglossus orthorhynchus
:: ریشه لغوی: Psettodes: ازواژه psetta (یونانی)= ماهی گروپر+ oides (یونانی)=شبیه
■ کشورهای محل زندگی ماهی کفشک تیزدندان
• گزارششده از آبهای ایران و 37 کشور دیگر از جمله:
آسیا: بحرین، بنگلادش، کامبوج، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، عراق، ژاپن، کویت، مالزی، میانمار، عمان، پاکستان، فیلیپین، قطر، عربستان، سریلانکا، تایوان، تایلند، امارات، ویتنام، یمن
اقیانوسیه: استرالیا، پابوا
آفریقا: جیبوتی، مصر، اریتره ،کنیا، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سیشل، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا
■ زیستگاههای گزارش شده ماهی کفشک تیزدندان
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
دریای اندامان، دریای عرب، خلیج کاریگارا، خلیج بنگال، دریای شرق چین، خلیج عدن، خلیج تایلند، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لاگونوی، خلیج لینگاین، اقیانوس آرام، فلات شمال ، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، خلیج پانگوئیل، دریای سرخ، خلیج سن میگل، خیلیج سن پدرو، خلیج سوگود، دریای جنوب چین، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی کفشک تیزدندان
دریازی، مجاور بستر
عمق 1 تا 100 متری و بیشتر 20-50 متری
روی شن و گل و لای بستر دیده میشود.
ساکن مناطق گرمسیری.
مختصات جغرافیایی: از 26 ° شمالی تا 21 ° جنوبی و 43 ° شرقی تا 156 ° شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی کفشک تیزدندان
• شکل بدن: باله پشتی مجموعا دارای 9-11 شعاع سخت و 38-45 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 1 شعاع سخت و 33-43 شعاع نرم | تعداد مهره های ستون فقرات 23-25 عدد | بدن بیضی و تخت، اما از بسیاری از سایر ماهیان پهن، نازکتر است | دهان بزرگ با دندانهای قوی | استخوان فکی تا لبهء عقبی چشم پایینی ادامه دارد | هردو چشم روی بخش چپ یا راست بدن هستند، چشم بالایی بلافاصله بزیر لبه پشتی | خط جانبی تقریبا مستقیم دارای 68 تا 75 فلس است | رنگ بدون معمولا قهوهای یا خاکستری، و گاه با 4 نوار تیره است | باله های پشتی، مخرجی و دمی نوک تیره دارند | طرف بدون چشم کم و بیش رنگی
• اندازه: حداکثر طول کل 65 سانتیمتر و طول کلّ رایج آن 50 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارش شده حدود 9 کیلوگرم بوده است.
• طول عمر: -
• غذا: ماهی کفشک تیزدندان، ماهیخوار است. ماهیانی نظیر آنچوی، مارماهیان، ماهیان پهن دیگر و سایر ماهیان استخوانی نظیر جنس Nemipterus، Leiognathus و همچنین ماهی مرکب و خرچنگ و میگو در میان غذاهای این گونه دیده میشود.
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان. معمولا در طول روز خود را در اعماق بستر دفن میکند و در شبها برای شکال خارج میشود. به شکل عمودی شنا میکند.
• سایر توضیحات: ماهی کفشک تیزدندان خوراک کوسه های خانواده Charcharhinidae میشود.
■ تولیدمثل ماهی کفشک تیزدندان
ماهیان بالغ 3-4 سالهاند.
در هندوستان هماوری مطلق این گونه بین 303840 تا 1316735 گزارش شده است. در همین بررسی حداقل هماوری نسبی 425 و حداکثر آن 1095 بوده است.
تخمریزی در آبهای هندوستان بسته به مکان، در کلیه ماه های سال مشاهده میشود
■ صید ماهی کفشک تیزدندان
بطور عمده به روش ترال کف یا تور گوشگیر کف صید میگردد.
■ ارزش های اقتصادی ماهی کفشک تیزدندان
صید تجاری دارد. دارای ارزش صید تجاری است و معمولا بصورت تازه و یا دودی و یخزده فروخته میشود و آرد ماهی نیز از آن تهیه میگردد. گوشت آن لذیذ است.
⧠ وضعیت ذخایر ماهی کفشک تیزدندان
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، وضعیت ارزیابینشده دارد.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی کفشک تیزدندان
در ماهی کفشک تیزدندان بیماریهای انگلی مختلفی مشاهده میشود از جمله:
Prosorhynchus Infestation
Rhipidocotyle Infestation
Capillaria Infestation
Rhapidascaris Disease (لارو), Parasitic infestations (protozoa, worms, etc.)
Cucullanus Disease
Porrocaecum Infestation
مطالعهای نشان داد که غلظت فلزات کادمیوم ماهیچه و کبد این ماهی در سواحل بوشهر و غلظت سرب در سواحل بندر دیر، بیش از استاندارد جهانی است.
○ تصاویر و فیلم ماهی کفشک تیزدندان:
|