:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده سیکلیدها ← گونه ماهی سیکلید گورخری
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Amatitlania nigrofasciata (Günther, 1867)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سیکلید گورخری، سیچلاید گورخری، سیکلید زندانی، بارش
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Cichlasomatinae (زیرراسته: زمردماهیواران)
← Family: Cichlidae (خانواده: سیکلیدها) (En: Cichlids)
← Subfamily: Pseudocrenilabrinae
← Tribe: Tilapiini (تبار: سیکلیدهای تیلاپیایی)
← Genus: Amatitlania
← Species: Amatitlania nigrofasciata (گونه: ماهی تیلاپیای شکمسرخ)
:: نام انگلیسی: Convict cichlid و نیز White convict cichlid, Zebra chanchito, Zebra cichlid
• سایر زبانها » آلمانی: Grünflossenbuntbarsch
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Heros nigrofasciatus, Archocentrus nigrofasciatus, Cichlasoma nigrofasciatum, Cryptoheros nigrofasciatus
:: ریشه لغوی: Amatitlania از واژه Amatitlán، نام مکانی در گواتمالا
■ کشورهای محل زندگی ماهی سیکلید گورخری
• غیربومی و وارداتی به ایران و کشورهای دیگر:
• بومی در السالوادور، گواتمالا و هندوراس
• معرفیشده به ژاپن، فیلیپین، ایتالیا، مکزیک، پورتو ریکو، ایالات متحده، استرالیا و...
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سیکلید گورخری
• اولین بار در سال 2013 از چشمهگلابی، رود کُر و بعد در سال 1395 در حوضهء آبریز دریاچه نمک گزارش گردید. این ماهی که احتمالا بوسیلهء آکواریومداران محلی در ایران رهاسازی شده، اکنون در حوضهء آبریز هرمز و دریاچه نمک، چشمه سلیمانیه و چشمهگلابی تشکیل جمعیت داده است.
• در سایر نقاط جهان:
حوضه آبریز دریای سرخ و رودخانههای: آروویمی کنگو، بانداما ساحل عاج، بِنو در نیجر، بیا غنا، کاوالا در لیبریا، رود سیس لیبریا، کومئو ساحل عاج، رود کنگو، رود کوروبال، رود کراس، رود ایتیمبیری، رود کونکور، رود لوفا، رود موآ، رود مونگالا، رود مونو، رود نیل، رود اوگان، رود سن پل، رود ولتا و...
معرفی شده به: دجله، رود روکل، رود تانا، رود سِنگوِن و...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سیکلید گورخری
ساکن آب شیرین، بستر و دور از بستر. در pH بین 7 تا 8 و dH بین 9-20 زندگی میکند.
ساکن آبهای گرمسیری با دمای بین 20° تا 36° سانتیگراد است.
بالغین ساکن آبهای جاری، از چشمههای کوچک تا بخشهای کمعمق رودهای خروشان دیده شدهاند. زیستگاههای صخرهای را ترجیح میدهد و معمولا در شکافهای سنگها یا لابه لای گیاهان و اجسام داخل آب به سر میبرد. در آبگیرهای دارای آب گرم مرتبط با چشمهها هم دیده شده است.
مختصات جغرافیایی: 15°شمالی تا 8°شمالی.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سیکلید گورخری
• شکل بدن: باله پشتی دارای 10-12 شعاع سخت و 10-11 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | باله سینهای دارای 14-15 شعاع نرم | باله شکمی دارای 5 شعاع نرم | خط جانبی دارای 42-45 فلس است. | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) برابر 12-15 عدد است. | تعداد مهرهها 27-28 عدد است. | موقعیت دهان از نوع انتهایی | مادهها رنگارنگتر از نرها هستند. | دور ساقه دمی دارای 17-19 فلس است. | بالای خط جانبی بالای خط جانبی 2.5 عدد |
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 10 سانتیمتر و میانگین طول کل 8.5 سانتیمتر است.
• طول عمر: حداکثر 7 سال.
• غذا: تغذیه از کرمها، سختپوستان، حشرات، ماهی و مواد گیاهی.
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای کروموزومهای هاپلوئید / گامتیک (n)، 24، و دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 48-48 است.
• خصوصیات رفتاری: پتانسیل تبدیل به یک آفت برای اکوسیستمها را دارد.
• سایر توضیحات: توسط ماهیانی مثل گونههای Micropterus salmoides، Barbus canis، Gymnarchus niloticus، Lates niloticus و Mormyrops anguilloides شکار میشوند.
■ تولیدمثل ماهی سیکلید گورخری
نر و ماده شکل متفاوت دارند.
تخمها روی سطوح سنگی صاف و تمیز رها میشوند.
نر و ماده از تخمها مراقبت میکنند. تخمها را تهویه کرده و در صورت لزوم جابجا میکنند.
در طبیعت در شکافهای تاریک لانهسازی میکنند. این شکافها معمولا تنها یک ورودی دارند تا قابل کنترلتر باشند.
معمولا 100-150 تخم میگذارند.
■ صید ماهی ماهی سیکلید گورخری
فاقد صید
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سیکلید گورخری
ارزش تجاری دارد
ماهی محبوب آکواریومی است.
در تحقیقات رفتارشناسی استفاده میشود.
■ وضعیت ذخایر ماهی سیکلید گورخری
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "اطلاعات ناکافی" (DD) است.
این ماهی پتانسیل تبدیل به آفت دارد و جمعیت آن در ایران، اگرچه اغلب گسترده نیست، ولی باید دائما زیر نظر باشد.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سیکلید گورخری
از بیماریهایی که در این گونه دیده شده است، انگل مولد بیماری لکهء سفید و انگل عامل Spiroxys Infestation است.
○ تصاویر و فیلم از ماهی ماهی سیکلید گورخری:
|