:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده گربهماهیان تندآبه ← گونه گربهماهی شاپور
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Glyptothorax shapuri Mousavi-Sabet & Eagderi & Vatandoust & Freyhof, 2021j
:: نام فارسی و محلی ایران: گربهماهی شاپور، سینهخراش شاپور
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Siluriformes (راسته: گربهماهیسانان)
← Family: Sisoridae (خانواده: گربهماهیان تندآبه) (En: Sisorid catfishes )
← Subfamily: Glyptosterninae
← Genus: Glyptothorax (جنس: سینهخراشها)
← Species: Glyptothorax shapuri (گونه: گربهماهی شاپور)
:: نام انگلیسی: Shapur's Catfish
• سایر زبانها: » -
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: -
:: ریشه لغوی: Glyptothorax: از واژه glyptes (یونانی) = حکاک و تراشنده + Thorax (یونانی)= صفحهء سینهای / shapuri : از نام شاپور اول، دومین پادشاه ساسانی که از 240 تا 270 میلادی حکومت کرد..
■ کشورهای محل زندگی گربهماهی شاپور
• گزارششده فقط در ایران
■ زیستگاههای گزارششده گربهماهی شاپور
• تا این لحظه منحصرا در نهرهای سرابِ حوضهء رود حِله گزارش شده است.
■ ویژگیهای زیستگاه گربهماهی شاپور
ساکن آب شیرین، بستر.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گربهماهی شاپور
• شکل بدن: سر فشرده و پهن | پوزه کند | بدن نیمهاستوانهای | باله پشتی دارای 6 شعاع منشعب است و در بالای یک سوم قدامی بدن قرار گرفته است. لبهء باله صاف است و شعاعها کوتاه و مستقیمند. | باله ء چربی دارای لبهء قدامی صاف یا کمی مقعر و لبهء خلفی گرد است. | باله دمی بسیار دوشاخه با لوبهای نوکتیز | باله مخرجی در امتداد زیرین بالهء چربی است و لبهء قدامی کمی محدب و خلفی صاف دارد. | باله خرجی 8 شعاع منشعب دارد. | باله شکمی کمی مقابل ناحیه پشت نوک باله پشتی در حالت خوابیده قرار دارد. | لبهء قدامی بالهء شکمی محدب است. | باله شکمی 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم دارد. | باله سینهای دارای 1 شعاع سخت و 7 شعاع نرم است. | لبهء خلفی باله سینهای ساف یا کمی مقعر است. لبهء قدامی صاف است و طرح کندویی در سطح پایینی دارد. | پیشانی و ناحیه پیشپشتی، صاف، مقطع بدن از نوک پوزه به سمت بالا تا پایهء باله پشتی شیب یافته، سپس مستقیم تا لبهء خلفی پایه باله تشتی ادامه یافته سپس به آرامی از لبهء خلفی باله پشتی به سمت عقب شیب پیدا میکند، و از باله چربی تا ساقه دمی صاف به پیش میرود. | مقطع شکمی صاف است. | ارتفاق ساقه دمی 1.1-1.3 برابر طول آن است. | مخرج در زیر نوک بالهء شکمی در حال کشیده قرار دارد. | خط جانبی کامل و در میانه پهلو است. | حفرههای بویایی خلفی و قدامی بزرگ و با پایهء سبیلکهای بویایی جدا میشوند. | قطعاتاستخوانی سطح پشتی سر از پوستی ضخیم پوشیده شده است که صاف و بدون برجستگی است. | چشم بیضی و دقیقا ابتدای بالایی سر | چهار جفت سبیلک. جفت سبیلک فک بالایی ضخیم و پهن که به مقابل پایهء باله سینهای میرسد. | سبیلکهای ناحیه بویایی تقریبا به لبهء قدامی چشم میرسد. | سبیلکهای داخلی فک پایین به ایسمومس میرسد. | سبیلکهای خارجی فک پایین به انتهای سرپوش آبشش میرسد ولی به پایه باله سینهای نمیرسد. | دهان از نوع زیرین است. | نوار دندانهای پیشفکی تا حدی در هنگام بسته بودن دهان هم دیده میشود. دندانهای دهانی کوچک و نوکتیز در ردیفهای نامنظم. دندانهای پیشفکی در یک ردیف منفرد نیمههلالی. دندانهای روی استخوان دندانی در یک نوار منفرد هلالی شامل دو نیمه مجزا که با یک اتصال کوچک از میانه به هم متصلند. | پوست ناحیه پشت و پهلو دارای نقاط و لکههای کوچک است. رنگ سر، پشت و پهلو قهوهای روشن تا طلایی که تدریجا به سمت شکم سفید یا بژ میشود، همراه با چند لکه به اندازهء چشم یا بزرگتر به رنگ قهوهای تیره و روشن به همراه چندین لکهء کوچک نقرهای و بژ به اندازه چشم و کوچکتر از آن و تعداد زیادی نقاط خیلی کوچک قهوهای تیره. |
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 6.4 سانتیمتر.
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان.
• سایر توضیحات: اطلاعات در مورد آن کم است.
نمونههای صیدشده احتمالا بالغ نبودهاند و در بحث اندازه، نمیتوان با اطمینان در مورد آن نظر قطعی داد.
■ تولیدمثل گربهماهی شاپور
-
■ صید گربهماهی شاپور
-
■ ارزشهای اقتصادی گربهماهی شاپور
فاقد ارزش تجاری.
⧠ وضعیت ذخایر گربهماهی شاپور
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت ارزیابی نشده است.
■ بهداشت و بیماریهای گربهماهی شاپور
-
○ تصاویر و فیلم از گربهماهی شاپور: |