:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده سوف‌ماهیان ← گونه ماهی روف
»» سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Gymnocephalus cernua (Linnaeus, 1758)jj
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی روف
• اسامی محلی » -
:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes(راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوف‌ماهی‌واران)
← Family: Percidae (خانواده: سوف‌ماهیان) (En: Perches)
← Genus: Gymnocephalus
← Species: Gymnocephalus cernua (گونه: ماهی روف)
:: نام انگلیسی: Ruffe و نیز Eurasian ruffe, Pope
• سایر زبان‌ها: روسی » Yersh obyknovennyi
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Perca cernua, Acerina cernua, Holocentrus post, Cernua fluviatilis, Acerina vulgaris, Acerina fischeri, Acerina czekanowskii
:: ریشه لغوی: Gymnocephalusاز واژه Perk (یونانی) = Perch=سوف
■ کشورهای محل زندگی ماهی روف
:: احتمالا بومی در ایران (برایان کد) و کشورهای دیگر نظیر:
آسیا: افغانستان، ازبکستان، چین
اروپا: ترکیه، اتریش، بلژیک، بلغارستان، کرواسی، چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، مجارستان، لتونی، لیتوانی، هلند، نروژ، لهستان، رومانی، روسیه، صربستان، اسلوواکی، اسلوونی، سوئد، سوییس، انگلستان، اوکراین
معرفی شده به: یونان، ایتالیا، اسکاتلند، کانادا، ایالات متحده
■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی روف
:: حوضه‌هایآبریز دریاچه آرال، دریای بالتیک، دریای سیاه، دریای نروژ، اقیانوس اطلس، رودخانه‌های متعددی مثل: آمودریا، رودهای مناطق بالکان، رود باگ، رود دانوب، رود دنیپر، رود دُن، رود دسنا، رود دنستر، رود دراوا، رود دوینا، رود البر، رود ارکیشی، رود کورین، رود کامارود خوپر، رود کولیما، رود کرینکا، رود کوبان، رود ولگا، رود مدودیستا، رود میشیگان، رود نمان، رودهای شمال دریای خزر، رود اودر، رود اونگا، رود پو، رود پروت، رود راین، رود ساراتا، رود ساوا، رود سیرت، رود تاتارف، رود وستر، رود ویستولا، اورال، رود ییلی و...
■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی روف
ساکن آب شیرین و نیز لب‌شور. نزدیک بستر. مهاجر در رودخانه
در pH بین 7 تا 7.5 و dH بین 8-12 به سر می‌برد.
در حدود 3 متری یا کمتر دیده می‌شود. در عمق تا حدود 10 متری دیده شده است.
ساکن دریاچه‌های یوتروف، پست و پایین‌دست رودخانه‌ها. در خورهای رودهای بزرگ، دریاچه‌های آب لب‌شور با شوری 10-12 جزء در هزار و مخازن آبی مشاهده می‌شود. با افزایش یوتروفی، مشاهدهء آن بیشتر می‌گردد. آبهای ساکن یا با جریان کم را که دارای بستر نرم هستند ترجیح می‌دهد. آبهای عمیق دارای بستر شن و قلوه‌سنگ نیز برایش قابل تحمل است. می‌تواند شرایط بد محیط زسیتی را تحمل کند. معمولا در همان مناطقی که گونهء سوف حاجی‌طرخان وجد دارد، دیده می‌شود، ولی بیش از سوف حاجی‌طرخان تحمل عمق را دارد.
ساکن آبهای معتدل با دمای 10 تا 20 درجه سانتیگراد.
مختصات جغرافیایی: از 74°شمالی تا 43°جنوبی و 6°غربی تا 169°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی روف
• شکل بدن باله پشتی دارای 11-19 شعاع سخت و 11 تا 16 شعاع نرم است. | باله مخرجی دارای 2 شعاع سخت و 5-6 شعاع نرم است | باله سینه‌ای دارای 13-16 شعاع نرم است | باله شکمی دارای 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم است | باله دمی دوشاخه | تعداد مهره‌ها 35-36 عدد | تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 10-13 عدد | روی خط جانبی دارای 34-40 فلس است. | بالای خط جانبی 5-9 ردیف و پایین خط جانبی 16-21 ردیف فلس دارد | بدن دوکی‌شکل | رنگ بدن قهوه‌ای با نقاط تیره
• اندازه: حداکثر طول کل 25 سانتیمتر و میانگین رایج طول کل 12 سانتیمتر است. بیشترین وزن آن 400 گرم بوده است.
• طول عمر: 10 سال. نرها کمتر و حدود 7 سال عمر می‌کنند.
• غذا: تغذیه از زئوپلانکتون‌ها، شیرونومیدها، کم‌تاران و ناجورپایان و نیز ماهیان.
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلویید/گامتیک (n) برابر 24 و دیپلوئید/زیگوتیک (2n) برابر 48 عدد است.
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان. به دلیل ساختار خاص کانال‌های حسی در سر، توان جهت‌یابی خوبی در شب داشته و شب‌ها نیز با کمک خط جانبی توان شکار دارد. با وجود اندازه کوچک، مهاجم است.
• سایر توضیحات: شکار ماهیان مختلفی می‌شود مثل مارماهی اروپایی (Anguilla anguilla)، اردک‌ماهی (Esox lucius)، سوف حاجی‌طرخان (Perca fluviatilis)، سوف‌معمولی (Sander lucioperca) و قزل‌آلای خال‌قرمز (Salmo trutta).
■ تولیدمثل ماهی روف
در اندازه حدود 10.5 سانتیمتری بالغ است.
زمان تولیدمثل بیشتر بین ماه‌های مارس تا آگست است.
هماوری مطلق این گونه از 6900 تا 450000 عدد تخم گزارش شده است.
در آبهای باز تخمریزی کرده و از تخم و نوزاد نگهداری نمی‌کند.
تخم‌ها سفید تا زرد بوده و پس از برخورد با آب چسبناک می‌شوند و به سنگ‌ها و گیاهان نواحی کم‌عمق می‌چسبند.
ماده‌ها در دو یا تعداد بیشتری نوبت تخمریزی می‌کنند که گاه تا 30 روز بینشان زمان وجود دارد. اولین سری تخم‌ها بزرگتر هستند.
لاروها دارای یک یک دوره کوتاه پلاژیک (دور از بستر) یا بدون این دوره هستند و بعد سریعا کفزی می‌شوند.
لاروها منزوی و بیشتر مخفی و تنها هستند و تشکیل گروه نمی‌دهند.
مرگ و میر لاروها در دمای زیر 10 درجه و بالای 20 درجه سانتیگراد زیاد است.
■ صید ماهی روف
صید ورزشی و تجاری می‌شود.
■ ارزش‌های اقتصادی ماهی روف
ارزش صید تجاری اندکی دارد.
صید ورزشی دارد.
به عنوان طعمه برای صید ماهیان باارزش مثل اردک‌ماهی به کار می‌رود.
■ وضعیت ذخایر ماهی روف
در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
در زیستگاه‌های غیربومی، گونهء مهاجمی است و تلاش برای کنترل آن وجود دارد.
■ بهداشت و بیماری‌های ماهی روف
-
○ تصاویر و فیلم از ماهی روف: |
