■ مشخصات کلی خانواده گاوماهیان (Gobiidae):
»» خانواده گاو ماهیان (Gobiidae)، عضو راسته گاوماهیسانان (Gobiiformes) است.
◄ در منابع قدیمیتر، جزو
راسته سوفماهیسانان (Perciformes) و یا زیرراستهء آن طبقهبندی میشده است.
ریشه لغوی: یونانی >> gobius = نام نوعی ماهی، goby
نام انگلیسی: Gobies
نام فارسی: گاوماهیان
◄ این خانواده در آبهای داخلی ایران نیز نمایندگانی دارد، از این رو در در آن بخش نیز مورد اشاره قرار گرفتهاند.
![Gobiidae](family/images/Gobiidae.jpg)
در دریای خزر ذخایر گاوماهیان تقریبا زیاد است، ولی بدلیل کوچک بودن اندازه آنها و نداشتن ارزش اقتصادی، صید آنها اقتصادی نمی باشد. بدلیل عدم صید گاو ماهی و تعدد گونههای مختلف آن در دریای خزر در تولید عمومی این دریا رل مهمی را ایفا می کنند زیرا مورد تغذیه اکثر ماهیان اقتصادی دریای خزر قرار می گیرند و از طرفی می توانند رقیب غذایی برای سایر ماهیان باشند. لذا شناخت گونههای مختلف گاوماهیان ضروری است.
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده گاوماهیان، Gobiidae:
-
نخستین باله پشتی در صورت وجود، خاردار و از باله پشتی نرم جداست، و دارای 2 تا 80 خار منعطف است.
-
در آبهای جهان، 258 جنس و 1809 گونه دارد
-
بالههای شکمی در صورتیکه بخوبی توسعهیافته باشند، بایکدیگر متحد شده و معمولا یک صفحه چسبنده یا مکشی ایجاد مینمایند.
-
فلسها از نوع دایرهای یا شانهای و ندرتا در بعضی گونهها فاقد فلس هستند.
-
بعضی از گونهها دارای سبیلکهای برجسته در سر هستند.
-
عضو حسی و کانال مربوطه بجای پهلوها روی سر قرار دارد.
-
برخی گونهها دارای کیسه شنا و برخی فاقد آن هستند.
-
اغلب ماهیان کوچکی هستند. اغلب گونهها زیر 10 سانتیمترند. کوچکترین ماهیان جهان جزو این خانواده هستند.
-
اغلب گونهها ساکن آبهای شور و لب شورند. بعضی ساکن آب شیرین هستند که برای تخمریزی به آبهای شور میروند.
-
اغلب گونهها از جانداران کفزی ریز تغذیه میکنند بعضی نیز پلانکتون خوارند.
-
اغلب در آشیانه تخمریزی میکنند و جنس نر از تخمها مراقبت میکند.
-
بعضی از گونهها از انگلهای روی بدن سایر آبزیان تغذیه میکنند.
-
تخم این ماهیان از نظر اندازه به دو فرم کوچک و بزرگ وجود دارد. در بعضی از گونهها تخمها کوچک و در بعضی دیگر اندازه آن بزرگ است.
• جنسهای گاوماهیان بخش ایرانی دریای خزر:
در بخش ایرانی دریای خزر، 9 جنس از خانواده گاوماهیان گزارش شده اند:
-
1- Anatirostrum
-
2- Babka
-
3- Benthophilus > مترسک
-
4- Hyrcanogobius > مترسکنماها
-
5- Knipowtschia
-
6- Mesogobius >گاوماهی قدیمی
-
7- Neogobius > گاوماهی جدید
-
8- Pontica
-
9- Proterorhinus > گاوماهیهای بینیلولهای
• گونههای گاوماهیان بخش ایرانی دریای خزر:
:: از جنسهای فوق، در بخش ایرانی دریای خزر، 23 گونه از خانواده گاوماهیان به شرح جدول زیر گزارش شده است.
◄
گونههایی که در بخش سیاه رنگ جدول درج شده اند تکمیل اطلاعات شده و می توانید با کلیک روی آنها اطلاعات بیشتری دریافت کنید↓
◄◄ حضور گونههایی که در مقابل آنها علامت سوال (؟) قرار دارد، در ایران قطعی نیست.
|