:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده گاوماهیان ← گونه گاوماهی سیرمان
◄ این گونه در بخش ماهیان دریای خزر نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Ponticola syrman (Nordmann, 1840)j
:: نام فارسی و محلی ایران: گاوماهی سیرمان، گاوماهی شیرمان. گاوماهی
• اسامی محلی » -
:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Gobiiformes (راسته: گاوماهی‌سانان)→ منابع قدیمی‌تر: سوف‌ماهی‌سانان
← Family: Gobiidae (خانواده: گاوماهیان) (En: Gobies)
← Subfamily: Gobiinae
← Genus: Ponticola
← Species: Ponticola syrman (گونه: گاوماهی سیرمان)
:: نام انگلیسی: Syrman goby و نیز Caspian syrman goby
• سایر زبان‌ها: روسی » Kaspiiskii shirman. ترکی » Kaya balığı
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Gobius syrman, Neogobius syrman, Gobius trautvetteri, Gobius eurystomus, Gobius hybridus
:: ریشه لغوی: -
■ کشورهای محل زندگی گاوماهی سیرمان
• گزارش‌شده از ایران در دریای خزر و کشورهای دیگر نظیر
روسیه، آذربایجان، ترکمنستان، ترکیه، قزاقستان، اوکراین، بلغارستان
■ زیستگاه‌های گزارش‌شده گاوماهی سیرمان:
• بومی در آبهای ایرانی دریای خزر ، در سال 2007 از ایران گزارش شده، بویژه در تالاب انزلی، تالاب گمیشان، خلیج گرگان، ساحل میانکاله و نقاط دیگر.
• سایر نقاط جهان:
دریای خزر، دریای سیاه، دریای آزوف، دریای مرمره، رودخانه دنیستر، رودخانه کوبان، رود اورال
به دریاچه آرال معرفی شده.
■ ویژگی‌های زیستگاه گاوماهی سیرمان
دریازی، آبهای لب‌شور. کفزی
ساکن نواحی معتدله
در نواحی ساحلی با بسترهای شن و گل و لای. ممکن است وارد آب شیرین هم بشوند.
مختصات جغرافیایی: از 47°شمالی تا 36°شمالی و 27°شرقی تا 54°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گاوماهی سیرمان
• شکل بدن: دو باله پشتی ، دارای 7 شعاع سخت و 15-18 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 1 شعاع سخت و 10-15 شعاع نرم | باله شکمی فنجانی شکل | بدن مخروطی | فضای بین‌چشمی هم‌اندازه قطر چشم است | پس سر کاملا فلس‌دار | اولین شعاع منشعب باله پشتی دوم، حدودا دوبرابر شعاع ماقبل آخر | کانال‌های حسی زیرچشمی بصورت اریب و تعداد آنها در 6 تا 8 ردیف و معمولا 7 ردیف می‌باشد. | بلندترین شعاع دومین باله پشتی در قسمت وسط آن قرار دارد | طول ساقه دمی دو برابر ارتفاع آن است. | ضخامت ساقه دمی کمتر از 66 درصد ارتفاع آن است | طول سر 24.1 تا 25.3 درصد طول استاندارد | عرض سر تا حدی بیشتر از ارتفاع آن است | دارای لکه‌های بزرگ در بخش‌های پایینی دو طرف بدن، یک نوار تیره بصورت ممتد از چشم تا لب بالایی کشیده شده، 3 باند اریب روشن و 2 باند اریب تیره روی اولین باله پشتی قرار دارد. نوارهای آبی طویلی روی شعاع‌های دومین باله پشتی، باله مخرجی و دمی قرار دارد.
• اندازه: حداکثر طول کل 24 سانتیمتر. حداکثر طول در دریای خزر برای نرها 29.2 و ماده‌ها 25.6 سانتیمتر است.
• طول عمر: 4 سال
• غذا: سخت‌پوستان مثل مایسیدها، ناجورپایان Corophiidae.، ماهیان کوچک بویژه گاوماهیان دیگر، دوکفه‌ای‌ها، پرتاران و لارو شیرونومید
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات: -
■ تولید مثل گاوماهی سیرمان
در سن 1 تا 2 سالگی بالغ می‌شوند. تخمریزی در ماه مارس تا ژوئن با حداقل دو مرتبه تخمریزی ماده در فصل صورت می‌گیرد.
تخم‌ها در 300-400 متری ساحل رها می‌شوند.
در طول عمر خود 3 و گاه 4 بار تخمریزی می‌کنند.
تخم‌ها چسبناک بوده و به سنگ‌ها، پوسته‌ها و گیاهان آبزی می‌چسبند.
ماهی نر تا زمان تخمه‌گشایی از تخم‌ها مراقبت می‌کند.
هماوری این گونه بطور متوسط 3390 تخمک برای ماهیان با طول 13 تا 23 سانتیمتر است.
■ صید گاوماهی سیرمان
-
■ ارزش‌های اقتصادی گاوماهی سیرمان
به عنوان غذای ماهیان باارزش، دارای اهمیت است.
■ وضعیت ذخایر گاوماهی سیرمان
در سیاهه قرمز گونه‌ها دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
در ایران وضعیت حفاظتی آن "اطلاعات ناکافی" (DD) می‌باشد. پراکنش این گونه در آبهای ایران نسبتا وسیع است اما فراوانی آن نسبت به برخی از گونه‌های گاوماهیان بسیار کمتر است و ارزیابی وضعیت ذخایر آن دشوار است.
■ بهداشت و بیماری‌های گاوماهی سیرمان
-
○ تصاویر و فیلم از گاوماهی سیرمان: |
