تماس درباره ما منابع سایت سایر آبزیان گونه های ماهی خانواده ماهیان آبهای داخلی آبهای داخلی  
 
 
 
  آب‌های داخلی ایران
گاوماهی دکمه‌سر
( Benthophilus baeri )
 
گاوماهی دکمه‌سر

:: ماهیان آب‌های داخلی ایران خانواده گاوماهیانگونه گاوماهی دکمه‌سر

» این گونه در بخش ماهیان دریای خزر نیز مورد اشاره قرار گرفته است.

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Benthophilus baeri Kessler, 1877 j
:: نام فارسی و محلی ایران: گاوماهی دکمه‌سر، گاوماهی، مترسک بائر، گاوماهی تکمه‌سر
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
Order: Gobiiformes (راسته: گاوماهی‌سانان)→ منابع قدیمی‌تر: سوف‌ماهی‌سانان
Suborder: Gobioidei (زیرراسته: گاوماهی‌واران)
Family: Gobiidae (خانواده: گاوماهیان) (En: Gobies)
Subfamily: Gobiinae
Genus: Benthophilus (جنس: مترسک)
Species: Benthophilus baeri (گونه: گاوماهی دکمه‌سر)

:: نام انگلیسی: Baer pugolovka و نیز Baer tadpole goby
• سایر زبان‌ها: قزاقی » Ber comcaxulu
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: -
:: ریشه لغوی: Benthophilus از واژه benthos (یونانی)= عمق آب + phyle (یونانی)= دوستدار

■ کشورهای محل زندگی گاوماهی دکمه‌سر:

• گزارش‌شده از ایران در دریای خزر و نیز:
قزاقستان.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده گاوماهی دکمه‌سر:

• بومی در آب‌های ایرانی دریای خزر. این ماهی در در سواحل غربی، مناطق میانی و جنوبی دریای خزر مشاهده می‌شود، ولی در منطقه شمالی و رودخانه‌های آن این ماهی وجود ندارد. در بخش ایرانی دریای خزر از غرب تا شرق کم و بیش صید گردیده‌اند اما تعداد آن‌ها بسیار کم و پراکنش محدودی دارند. از خلیج گرگان گزارش شده است.
• سایر نقاط جهان:
فقط دریای خزر

■ ویژگی‌های زیستگاه گاوماهی دکمه‌سر:
ساکن آب لب‌شور، نزدیک بستر.
در عمق 15 تا 81 متری و در فصول سرد تا 150 متری حضور دارد.
ساکن آب‌های معتدله
مختصات جغرافیایی: از 44° شمالی تا 36°شمالی و 46°شرقی تا 55°شرقی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گاوماهی دکمه‌سر:

• شکل بدن: باله پشتی دارای 2 شعاع سخت و 6-8 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 1 شعاع سخت و 5-7 شعاع نرم | بدن کوچک و پوزه محدب | سبیلک بر روی گونه | ردیف برجستگی‌هایی در طول طرفین بدن | اولین باله پشیتی کوچک است | برآمدگی‌های استخوانی تقریبا بزرگ، خاردار و قسمت فوقانی سر و تنه را پوشانده‌اند. | در ناحیه پشت 13-15 و در شکم 12-14 برآمدگی دارد | سر این ماهی بزرگ و پهن است | زیرپوزه یک سبیلک کوچک و گوشه‌های دهان 2 سبیلک پوستی دارد | رنگ بدن خاکستری کمرنگ | تعداد مهره‌ها 24-27 عدد | دومین باله پشتی و باله مخرجی در جنس نر بزرگتر است.
• اندازه: حداکثر طول کل 8.6 سانتیمتر و بیشتر بین 2.9 تا 5 سانتیمتر است. وزن آن بین 0.2 تا 8.5 گرم متغیر است.
• طول عمر: حداکثر 18 ماه عمر می‌کند و در دومین سال زندگی بعد از تولیدمثل می‌میرد.
• غذا: از دوکفه‌ای‌ها و کرم نرئیس تغذیه می‌کند » غذای اصلی این گونه از سخت‌پوستان مثل Corophiidae، کلاه‌دارمیگوسانان (Cumacea) و ناجورپایان، نرم‌تنان شکم‌پا و کرم پرتار (نرئیس) تشکیل می‌شود.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات: اطلاعات اندکی از این گونه وجود دارد.

■ تولیدمثل گاوماهی دکمه‌سر:

در 9 ماهگی بالغ می‌شوند. ظاهر نر و ماده فرق دارد.
ماهی نر بالغ 8 میلیمتر و ماهی ماده بالغ 6 میلیمتر است.
در فصل تخمریزی آب‌های کم‌عمق را ترک می‌کنند. تخمریزی گاهی دومرحله‌ای است.
روی بسترهای شنی و سیلتی تخمریزی می‌کنند.
هم‌آوری بین 248 تا 1860 تخمک برای ماهیان با طول 32 تا 52 میلیمتر برآورد می‌شود.
در فصل گرما در نواحی نسبتا ساحلی تغذیه و تخم‌ریزی می‌نماید و در فصل زمستان در اعماق 60 تا 70 متری و گاهی اوقات 100 تا 150 متری وجود دارد. پس از تولیدمثل می‌میرد.

■ صید گاوماهی دکمه‌سر:

-

■ ارزش‌های اقتصادی گاوماهی دکمه‌سر:

احتمالا فاقد ارزش اقتصادی. به عنوان غذای ماهیانی مانند تاسماهیان و سوف دارای ارزش است.

وضعیت ذخایر گاوماهی دکمه‌سر:

در سیاهه قرمز گونه‌ها دارای وضعیت "ارزیابی‌نشده" است.

■ بهداشت و بیماری‌های گاوماهی دکمه‌سر:

-

تصاویر و فیلم‌ از گاوماهی دکمه‌سر:

گاوماهی دکمه‌سر گاوماهی دکمه‌سر گاوماهی دکمه‌سر
گاوماهی دکمه‌سر   پراکنش گاوماهی دکمه‌سر
گاوماهی دکمه‌سر گاوماهی دکمه‌سر گاوماهی دکمه‌سر
ترسیمی از گاوماهی دکمه‌سر گاوماهی دکمه‌سر، نمای جانبی گاوماهی دکمه‌سر، نمای فوقانی
گاوماهی دکمه‌سر    
گاوماهی دکمه‌سر    
فیلم‌هایی از گاوماهی دکمه‌سر
 
 
 

↓صفحات پیشنهادی برای مطالعه↓


خانواده Gobiidae: گاوماهیان در آب‌های داخلی ایران
خانواده Gobiidae: گاوماهیان در دریای خزر


گونه Benthophilus stellatus : گاوماهی ستاره‌ای
گونه Benthophiloides brauneri : گاوماهی برانری
گونه Benthophilus leobergius : گاوماهی بچه‌قورباغه‌ای