:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه سیاهماهی دجله
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Capoeta umbla (Heckel, 1843) j
:: نام فارسی و محلی ایران: سیاهماهی دجله، سیاهماهی تیگریس، سیاهماهی
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Minnows or carps)
← Subfamily: Cyprininae
← Genus: Capoeta (جنس: سیاهماهی)
← Species: Capoeta umbla (گونه: سیاهماهی دجله)
:: نام انگلیسی: Tigris scraper
• سایر زبانها: ترکی » Siraz balığı
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Scaphiodon umbla, Capoeta capoeta umbla
:: ریشه لغوی: Capoeta: از واژه kapwaeti، نام محلی ماهی در آذربایجان و گرجستان /
■ کشورهای محل زندگی سیاهماهی دجله
• گزارششده در ایران و نیز:
ترکیه، عراق و سوریه
■ زیستگاههای گزارششده سیاهماهی دجله
• بومی ایران، حوضهء آبریز دجله در رودخانه زاب کوچک، سیروان و لیله
• سایر نقاط: حوضهء آبریز دجله و فرات
■ ویژگیهای زیستگاه سیاهماهی دجله
ساکن دریاچهها و رودهای آب شیرین، بستر و دور از بستر.
انواع گوناگونی از آبها، از سرچشمههای کوچک تا رودهای بزرگ پاییندست، تالابها، دریاچهها و مخازن میتواند محل زندگی این گونه باشد.
ساکن آبهای نیمهگرمسیری.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سیاهماهی دجله
• شکل بدن: باله پشتی دارای 4-6 شعاع سخت و 8-10 شعاع نرم منشعب | باله دمی دارای 3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم منشعب | باله سینهای دارای 18-20 شعاع | باله شکمی دارای 9-10 شعاع | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Rakers) برابر 17-20 عدد | خط جانبی دارای 86-104 فلس | تعداد مهرهها مجموعا 46-50 عدد | بدن دوکیشکل، بسیار کشیده و کمی فشرده | آخرین شعاع غیرمنشعب باله پشتی تا حدی استخوانی و بخشی از آن دندانهدار است. | فلسها بسیار ریز | بالای خط جانبی 18-25 ردیف، پایین خط جانبی 10-15 ردیف و دور ساقهء دمی 31-39 عدد فلس دارد.
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 40 سانتیمتر
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک: تعداد کروموزومها برابر 2n=150 ، احتمالا هگزاپلوئید.
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل سیاهماهی دجله
در فصل تولیدمثل، نرها برجستگیهای واضح جنسی در طرفین پوزه، بین چشمها تا زیر حفرهء بویایی، پشت، روی بدن و بالهء مخرجی دارند.
در اندازهء حدود 20.9 سانتیمتری بالغ است.
تخمریزی در ترکیه، بین ماههای مه تا جولای.
هماوری مطلق حداکثر 35859 عدد تخم.
■ صید سیاهماهی دجله
با قلاب و نیز تور گوشگیر و پره صید میشود.
■ ارزشهای اقتصادی سیاهماهی دجله
صید تجاری و ورزشی دارد.
در ترکیه پروژههایی برای تکثیر و پرورش آن انجام شده است.
■ وضعیت ذخایر سیاهماهی دجله
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
زیستگاههای این گونه در ایران مثل رود گاران مرتبط با رودخانه سیروان، دستخوش دستکاری و آسیبهای زیادی شده است.
■ بهداشت و بیماریهای سیاهماهی دجله
-
○ تصاویر و فیلم از سیاهماهی دجله:
|