:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده بادکنک‌ماهیان ← گونه بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Chelonodontops patoca (Hamilton, 1822)j
:: نام فارسی و محلی ایران: بادکنک‌ماهی لکه‌شیری ، بادکنک‌ماهی خال‌شیری، بادکنک‌ماهی زیتونی
• اسامی محلی » سیستان و بلوچستان: توران. سایر نام‌ها: اناس، فوگل.

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Tetraodontiformes (راسته: چهاردندان‌سانان)
← Family: Tetraodontidae (خانواده: بادکنک‌ماهیان) (En: Puffers)
← Subfamily: Tetraodontinae
← Genus: Chelonodontops
← Species: Chelonodontops patoca (بادکنک‌ماهی لکه‌شیری)

:: نام انگلیسی: Milkspotted puffer و نیز Milkspotted toadfish, Gangetic pufferfish
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: انزه، عنزه، فوگل
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Chelonodon patoca, Leiodon patoca, Tetraodon patoca, Tetrodon dissutidens, Tetraodon kappa, Arothron kappa, Cheilichthys kappa, Chelonodon kappa
:: ریشه لغوی: Chelonodon : از واژه‌های chelone (یونانی)= لاک‌پشت + odous (یونانی) = دندان

■ کشورهای محل زندگی بادکنک‌ماهی لکه‌شیری
• گزارش‌شده از آب‌های ایران و کشورهای دیگری نظیر:
آسیا: بحرین، بنگلادش، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، کویت، مالزی، مالدیو، میانمار، عمان، فیلیپین، قطر، عربستان، تایوان، امارات، ویتنام
اقیانوسیه: استرالیا، پالائو، پاپوآ گینه نو
آفریقا: کنیا، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده بادکنک‌ماهی لکه‌شیری
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، دریای شرق چین، دریای جنوبی چین، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج کیمبی، خلیج لینگاین، فلات‌های شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیلو، آب‌های ساحلی سومالی، دریای سولو-سلبز، خلیج تایاباس، دریای زرد، رود کائوپینگ، رود روئرمن، رود شیتسائو، رود سیکائو، دریاچه و تالاب چیلیکا و...

■ ویژگی‌های زیستگاه بادکنک‌ماهی لکه‌شیری
دریازی، و نیز آب‌های شیرین و لب‌شور. نزدیک مرجان‌ها، مهاجر از دریا به رودخانه.
در عمق 4 تا 60 متری مشاهده شده است.
ساکن آب‌های گرمسیری با دمای 23 تا 28 درجه سانتیگراد.
در سواحل زندگی می‌کند و به پایین‌دست رودخانه‌ها و تالاب‌ها وارد می‌شود. روی بسترهای شنی و گلی و نیز خورها حضور دارد.
در دهانه رودخانه‌ها و خورهای لب‌شور و گاه ندرتا در خود رود حضور دارد، اما زیاد از دریا دور نمی‌شود.
مختصات جغرافیایی: از 39°شمالی تا 35°جنوبی و 20°شرقی تا 150°شرقی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

• شکل بدن: باله پشتی دارای 9-11 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 8-10 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 16-18 شعاع نرم | باله دمی کم و بیش صاف | بخش‌هایی از بدن بدن پوشیده از خارهای ریز | سطح پشتی بدن کاملا محدب | فضای بین چشمی صاف |
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 38 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: از بنتوزهای کفزی مثل سخت‌پوستان، پاروپایان، شکم‌پایان، کرم‌های پرتار و سایر کرم‌ها، ماهی‌ها و نیز گیاهان و جلبک‌ها تغذیه می‌کند.
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلوئید / گامتیک (n) برابر 20 و تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 40-40 است.
• خصوصیات رفتاری: سمّی. بصورت گله‌ای به سر می‌برد.
• سایر توضیحات: در نمونه‌برداری‌های ایران، گونهء غالب بادکنک‌ماهیان بوده است.

■ تولیدمثل بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

تخمگذار.

■ صید بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

-

■ ارزش‌های اقتصادی بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

ارزش صید تجاری زیادی ندارد. بدلیل سمی بودن مصرف غذایی خاصی ندارد، مگر در کشورهایی مثل ژاپن که هرساله مرگ و میر زیادی بدلیل مصرف این ماهی فوگل رخ می‌دهد.
ماهی آکواریومی است.

■ وضعیت ذخایر بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های بادکنک‌ماهی لکه‌شیری

خوردن آن توسط انسان ایجاد مسمومیت می‌کند.
بیماری انگلی Slendrorhynchus Infestation در این گونه دیده شده است.

○ تصاویر و فیلم از بادکنک‌ماهی لکه‌شیری: