:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده طوطی‌ماهیان ← گونه طوطی‌ماهی زردپولک
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Scarus ghobban Forsskål, 1775
:: نام فارسی و محلی ایران: طوطی‌ماهی زردپولک، طوطی‌ماهی خط‌آبی
• اسامی محلی: سیستان و بلوچستان: پامپَگا، مشکتی، میتو. بوشهر و هرمزگان: گین
:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Labroidei (زیرراسته: زمرّدماهی‌واران)
← Family: Scaridae (خانواده: طوطی‌ماهیان) (En: Parrotfishes)
← Subfamily: Scarinae
← Genus: Scarus
← Species: Scarus ghobban (گونه: طوطی‌ماهی زردپولک)
:: نام‌های انگلیسی: Blue-barred parrotfish و نیز: Yellowscale parrotfish, Blue-barred orange parrotfish, Bluechin parrotfish, Flame-breasted parrot-fish, Globe-headed parrotfish, Green blotched parrotfish
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: گن، گین، فین، بابقه، حرید، حمرا، جین، کبن
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Callyodon ghobban, Scarus guttatus, Callyodon guttatus, Scarus maculosus, Scarus pepo, Scarus reticulata, Hemistoma reticulata, Scarus lacerta, Scarus dussumieri, Callyodon dussumieri, Scarus scabriusculus, Scarus magrathii, Scarus pyrrostethus, Scarus haridoides, Pseudoscarus cantori, Pseudoscarus nudirostris, Pseudoscarus flavipinnis, Pseudoscarus californiensis, Scarus noyesi, Pseudoscarus natalensis, Pseudoscarus garretti, Scarus azureus, Scarus toshi, Callyodon fuscocuneus, Callyodon speigleri, Callyodon apridentatus, Scarus fehlmanni
:: ریشه لغوی: Scarus از واژه skaros (یونانی)= نام باستانی طوطی‌ماهی
■ کشورهای محل زندگی طوطی‌ماهی زردپولک
• گزارش‌شده در اسامی ماهیان آب‌های ایران و کشورهای دیگر مثل:
آسیا: عراق، کویت، عمان، پاکستان، امارات، بحرین، هند، اردن، قطر، عربستان، یمن، فلسطین، چین، هنگ کنگ، اندونزی، ژاپن، مالزی، مالدیو، فیلیپین، سریلانکا، تایلند، تایوان، تیمور شرقی، ویتنام
آفریقا: موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، تانزانیا
آمریکای جنوبی:اکوادور
آمریکای شمالی و مرکزی: کوستاریکا، السالوادور، گواتمالا، هندوراس، مکزیک، نیکاراگوآ، پاناما
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، کیریباتی، میکرونزی، نیوکالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو، تاهیتی، تونگا
معرفی شده به لبنان
■ زیستگاه‌های گزارش‌شده طوطی‌ماهی زردپولک
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و همچنین:
دریای عرب، اقیانوس اطلس، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج داوائو، فلات‌های شرق‌مرکزی، شمالی، شمالشرقی، شمالغربی و غرب‌مرکزی استرالیا، خلیج عدن، خلیج عقبه، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج کیمبی، خلیج لاگونوی، خلیج لانوزا، خلیج لیته، خلیج لینگاین، دریای مدیترانه، خلیج میلنه، خلیج مورو، خلیج اورموک، اقانوس آرام، خلیج پانای، آب‌های پرو-گالاپاگوس، آب‌های پلی‌نزی، خلیج راگای، دریای سرخ، خلیج سن میگل، خلیج کوسه، خلیج سوگاد، دریای جنوبی چین، دریای سولو-سلبز، خلیج تاوی تاوی، خلیج تایاباس، دریای زرد، رود شیلیائو و...
■ ویژگی‌های زیستگاه طوطی‌ماهی زردپولک
دریازی و نیز آب‌های لب‌شور. نزدیک مرجان‌ها
در عمق 1 تا 90 متری مشاهده شده است.
ساکن آب‌های گرمسیری
بالغین ساکن آبگیرها و پهنه‌های آبسنگی رو به دریا، در مناطق شیب قاره و دورتر. ماده‌ها در محدودهء آتول‌ها مشاهده شده‌اند و به مناطق عمیقتر بیشتر علاقه دارند. بچه‌ماهیان کوچک در دسته‌هایی در مناطق نزدیک ساحل روی بسترهای جلبکی دیده می‌شوند و گاهی وارد محیط‌های سیلتی و تیره می‌گردند.
مختصات جغرافیایی: از 31°شمالی تا 35°جنوبی و 21°شرقی تا 77°غربی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک طوطی‌ماهی زردپولک
• شکل بدن: باله پشتی دارای 9 شعاع سخت و 10 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 9 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 15-16 شعاع نرم | بدن دوکی‌شکل و فشرده | فلس‌های میانی پیش‌پشتی 6-8 عدد | سه ردیف فلس روی گونه | نر تغییر جنیست یافتهء نهایی، دارای 2 دندان مخروطی روی کنارهء صفحهء دندانی بالایی است که ماده آن‌را ندارد، با لب‌هایی معمولا پوشیده با صفحات. | بالهء دمی ماده‌های کوچک محدب است، و در بالغین لوب‌های آن کشیده شده است. | رنگ بدن نر،قهوه‌ای سوخته در جلو با یک لکهء سبز درخشان در انتهای بالایی خط حایل بین چشم تا بالای سرپوش آبششی. رنگ بدن ماده‌ها در نواحی سر، شکم و باله‌ها قرمز است و پهلوها دارای خطوط موجدار سیاه و سفید است، و اطراف دهان و چشم نوارهای رنگی سبز تیره دیده می‌شود.
• اندازه: حداکثر طول کل 75 سانتیمتر و میانگین رایج طول کل، 30 سانتیمتر است. رشد سریعی دارد.
• طول عمر: 13 سال
• غذا: جلبک‌خوار است و جلبک را از روی سطح صخره‌ها و مرجان‌ها می‌تراشد و می‌خورد.
• ژنتیک: -
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان. معمولا تنها و گاه در دسته‌های کوچک زندگی می‌کند.
• سایر توضیحات:
■ تولیدمثل طوطی‌ماهی زردپولک
از اندازهء 49 سانتیمتری بالغ هستند.
در سن 7 سالگی تغییر جنیست می‌دهند.
تخمگذار
هرمافرودیت ماده به نر هستند.
از تخم و نوزاد نگهداری نمی‌کند.
■ صید طوطی‌ماهی زردپولک
با انواع تور و ابزارهای صید محلی صید می‌شود..
■ ارزش‌های اقتصادی طوطی‌ماهی زردپولک
ارزش صید تجاری دارد. بصورت تازه در بازارها عرضه می‌گردد. در بعضی کشورها عرضهء زنده دارد.
ماهی آکواریومی است.
■ وضعیت ذخایر طوطی‌ماهی زردپولک
در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماری‌های طوطی‌ماهی زردپولک
-
○ تصاویر و فیلم از طوطی‌ماهی زردپولک:
|
