:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده عقربماهیان ← گونه شبه سنگماهی
■ سیستماتیک:
:: نام علمی گونه: Scorpaenopsis diabolus (Cuvier, 1829)j
:: نام فارسی و محلی ایران: شبه سنگماهی ، عقربماهی کاذب
• اسامی محلی »-
-
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Scorpaeniformes (Scorpionfishes and flatheads) (راسته: عقربماهیسانان)
← Suborder: Scorpaenoidei
← Family: Scorpaenidae (خانواده: عقربماهیان) (En: Scorpionfishes / rockfishes)
← Subfamily: Scorpaeninae
← Genus: Scorpaenopsis
← Species: Scorpaenopsis diabolus (گونه: شبه سنگماهی)
:: نام انگلیسی: False stonefish و نیز: False scorpionfish, Devil scorpionfish, Humpbacked scorpionfish
• کشورهای عرب حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: ابواللبن
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Scorpaena diabolus, Scorpaenopsis catocala
:: ریشه لغوی: Scorpaenopsis از واژههای scorpaena (لاتین) = نوعی ماهی + opsis (یونانی)= نمود، نمایش
■ کشورهای محل زندگی شبه سنگماهی
• فهرستشده در اسامی ماهیان آبهای ایران (عوفی، 1394)←(در هیچکدام از کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای عمان و پاکستان گزارشی یافت نشد) و نیز:
آسیا: کامبوج، هنگ کنگ، اندونزی، ژاپن، اردن، کره شمالی، کره جنوبی، مالزی، مالدیو، عمان، فیلیپین، عربستان، سریلانکا، تایوان، تیمور شرقی، ویتنام، یمن
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، آفریقای جنوبی، تانزانیا
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، پلی نزی، کیریباتی، میکرونزی، نیو کالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو، ساموآ، تاهیتی، تونگا و...
■ زیستگاههای گزارششده شبه سنگماهی
• حضور مبهم و نامشخص در خلیج فارس و دریای عمان و نیز:
دریای عرب، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان، دریای شرق چین، خلیج عدن، خلیج عقبه، اقیانوس هند، دیای اندونزی، خلیج کیمبی، خلیج میلنه، فلاتهای شمال و شمالشرق استرالیا، اقیانوس آرام، آبهای پرو و گالاپاگوس، دریای سرخ، آبهای پلی نزی، دریای ژاپن، آبهای ساحلی سومالی، دریای جنوبی چین، دریای زرد و...
■ ویژگیهای زیستگاه شبه سنگماهی
دریازی، در مجاورت صخرههای مرجانی
در عمق 1 تا 70 متری مشاهده میشود.
ساکن نواحی گرمسیری
روی بسترهای قلوهسنگی و علفی و صخرهای در گسترههای مرجانی و تالابهای دریایی و آبسنگهای رو به دریا، کفزی
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 26°جنوبی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک شبه سنگماهی
• شکل بدن: باله پشتی دارای 12 شعاع سخت و 8-10 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 5-6 شعاع نرم | باله سینهای معمولا دارای 18 شعاع نرم | فلسها از نوع شانهای و بدن مخروطی شکل، ناحیه پشتی منحنی | استخوان اشکی دارای 2 تا 3 خار روی استخوان ماگزیلاری | بخش داخلی باله سینهای رنگین است | رنگ بدن ترکیبی از خاکتتری و سفید با نقاط قرمز و قهوهای، با توان استتار | توان ایجاد نور زیستی (biofluorescence) دارد |
• اندازه: حداکثر طول کل 30 سانتیمتر است.
• طول عمر: -
• غذا: ماهیخوار، مثل انواع زمردماهیان (Labridae). در کنار ماهی از بیمهرگان کفزی هم تغذیه مینماید.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: سمی است. در هنگام تحریک شدن و خطر، باله سینهای آن سیخ شده و میتواند با باله پشتی سمی، زخمهای دردناکی ایجاد کند. گاهی خود را کمی در بستر دفن میکند. معمولا کمین میکند تا طعمه به او نزدیک شود. ممکن است منفرد یا جفتی زندگی کند.
• سایر توضیحات: -
■ تولیدمثل شبه سنگماهی
ــ
■ صید شبه سنگماهی
-
■ ارزشهای اقتصادی شبه سنگماهی
ارزش صید تجاری ندارد.
ماهی آکواریومی است.
■ وضعیت ذخایر شبه سنگماهی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای شبه سنگماهی
-
○ تصاویر و فیلم از شبه سنگماهی:
|