• مشخصات کلی خانواده خارپشت‌ماهیان (Diodontidae):
»» خانواده خارپشت ماهیان، جزو راسته چهاردندان‌سانان (Tetraodontiformes) هستند.
ریشه لغوی: یونانی >> di = دو + oduous= دندان
نام انگلیسی: Porcupinefishes, burrfishes.
نام فارسی: خارپشت‌ماهیان.
• خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده خارپشت‌ماهیان، Diodontidae:
- پراکنش بیشتر در اقیانوس‌های اطلس، آرام و هند.
- دارای 7 جنس و 18 گونه در جهان است.
- بدن پوشیده از خارهای توسعه یافته است.
- اسکلت آنها اغلب کاملا استخوانی نیست. تعداد مهره‌ها کم، باله تنها شعاع نرم دارند.
- باله‌های پشتی و مخرجی متقابل، باله‌های شکمی غیر موجود و دهانه‌های آبششی کوچک است.
- معده آنها دارای کیسه ای است که پر از آب یا هوا شده و باعث میشود ماهی حالت بادکردگی بخود بگیرد.
- بدن قابلیت باد شدن دارد و در برخی از گونه‌ها خارها تنها در زمانی که بدن باد کرده سیخ می‌شوند.
- فکین با دو دندان مخروطی شکل.
- استخوان‌های پیش سرپوش آبششی و دندانی، در وسط به هم پیوسته است.
- بالغین در مناطق نزدیک ساحل یافت می‌شوند، و نابالغین پلاژیک هستند. به مناطق مرجانی، گلی، شنی، صخره‌ای مرجانی و بسترهای پوشیده از گیاه تا عمق 100 متری برای زندگی علاقه دارند.
- غذای عمده آنان را بیمهرگان صدفدار تشکیل می‌دهند که پوسته آنها را با دهان می‌شکنند.
- تخم‌ها پلاژیک هستند و والدین از آنها یا نوزادان مراقبت نمی‌نمایند.
- فاقد ارزش غذایی بوده و گوشت آنها سمی است. تنها بعضی از گونه‌های آن از جهت نگهداری در آکواریوم مناسب هستند.
- صید آنها با قلاب دستی و ترال امکان پذیر است.
• پراکنش خارپشت‌ماهیان در ایران:
◄ جنس‌ها: در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان 3 جنس از خانواده خارپشت ماهیان گزارش شده است:
- 1. Cyclichthys > ماهی‌های قورباغه‌ای بادکنکی
- 2. Diodon > ماهی‌های باددار
- 3. Lophodiodon
◄ گونه‌های خارپشت‌ماهیان ایران:
پنج گونه از 3 جنس فوق به شرح جدول زیر در آب‌های ایران شناسایی شده است.
با کلیک روی نام گونه به صفحه آن بروید و توضیحات بیشتر دریافت کنید↓
