:: ماهیان دریای خزر ایران ← خانواده قناتماهیان ← گونه ماهی سیم پشتآبی
»» وجود این گونه در بخش جنوبی دریای خزر (ایران) قطعیت ندارد.
◄ در ردهبندیهای قدیمیتر، در خانوادهء کپورماهیان (Cyprinidae) بوده است.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Ballerus ballerus (Linnaeus, 1758)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سیم پشتآبی، ماهی زوپ
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Leuciscidae (خانواده: قناتماهیان) (En: Minnows)
■ این گونه در گذشته در خانوادهء کپورماهیان (Cyprinidae) و زیرگونهای به نام Alburninae قرار داشته است.
← Genus: Ballerus
← Species: Ballerus ballerus (گونه: ماهی سیم پشتآبی)
:: نام انگلیسی: Zope و نیز Fliran, Blue bream
• سایر زبانها: روسی » Sinetz. آلمانی: Zoppe
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Cyprinus ballerus, Abramis ballerus, Cyprinus farenus
:: ریشه لغوی: -
■ کشورهای محل زندگی ماهی سیم پشتآبی
• فهرستشده در اسامی ماهیان ایران در دریای خزر (بعضی منابع اطلاعاتی) و کشورهای دیگر نظیر:
افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، قزاقستان، گرجستان، روسیه، اتریش، روسیه سفید، بلغارستان، جمهوری چک، آلمان، فنلاند، مجارستان، لتونی، لیتوانی، لهستان، مولداوی، رومانی، صربستان، اسلوواکی، اسلوونی، سوئد، اوکراین، احتمالا در استونی
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سیم پشتآبی
• بومی در آبهای ایرانی دریای خزر ، گزارش آن در ایران کم است و تنها در بعضی منابع ذکر شده است.
• سایر نقاط جهان:
دریای خزر، دریای بالتیک، رودخانههای متعدد بویژه در شرق اروپا نظیر: ولگا، اورال، باگ، دنیپر، دون، دانوب، دسنا، دنستر، دراوا، الب، گورین، خوپر، کرینکا، نِمان و...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سیم پشتآبی
ساکن آبهای لبشور و شیرین. بنتوپلاژیک (کف و دور از کف)، مهاجر در آب شیرین.
ساکن آبهای معتدله با دمای 5 تا 25 درجه سانتیگراد.
در آبهای جهان در پاییندست رودها و آبهای حاشیهای و نیز دریاچههای یوتروف زندگی میکند.
مختصات جغرافیایی: تز 63°شمالی تا 43°شمالی و 4°شرقی تا 56°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سیم پشتآبی
• شکل بدن: دهان در موقعیت بالایی | دارای 62-77 فلس روی خط جانبی | چشمهاکوچک با قطر حدود 2/3 طول پوزه در نمونههای با طول استاندارد بیش از 10 سانتیمتر | باله دمی دوشاخه کامل | بدن این ماهی پهن و ناحیه پشت آبیرنگ و قسمت شکم و طرفین بدن نقرهای است. | بالههای فرد، خاکستری روشن و بالههای سینهای متمایل به زرد کمرنگ است. | باله پشتی از 3 شعاع سخت غیرمنشعب و 8-9 شعاع نرم منشعب | باله مخرجی خیلی طویل و دارای 33-44 شعاع منشعب نرم است. | فلسها ریز و در خط جانبی 65 تا 75 عدد وجود دارد
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 40 سانتیمتر و میانگین رایج طول کل 20 سانتیمتر است. بیشترین وزن گزارششده 940 گرم است.
• طول عمر: بیش از 10 سال.
• غذا: بیشتر از زوپلانکتونها در آبهای آرام تغذیه میکند.
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای هاپلویید/گامتیک (n) برابر 25 عدد (بعضی منابع 26) و کروموزومهای دیپلوئید/زیگوتیک (2n) برابر 50-50 عدد (بعضی منابع 52-52) است.
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان.
• سایر توضیحات: گوشت آن حدود دو درصد چربی دارد.
■ تولید مثل ماهی سیم پشتآبی
در اندازه 24-27 سانتیمتری بالغ هستند. در حاشیهء رودخانهها یا آبهای ساکن و روی رویشهای گیاهی و یا روی قلوهسنگها در آبهایبا سرعت متوسط تخمریزی مینمایند. مهاجرتهای تولیدمثلی به سمت بالادست به قصد پیدا کردن نواحی مناسب تخمریزی دارند.
تخمریزی 1 تا 2 هفته طول میکشد و ماده یکبار در سال و در چند مرحله تخم میریزد.
معمولا ماهی نر از قلمرو تخمریزی مراقبت میکند.
ماهیان جوان در آبهای حاشیهای مسیر رودخانه مستقر میشوند. وارد بخشهای دریا که با آب شیرین رود مخلوط شده میشوند.
تخمریزی بسته به محل، بین ماههای مارس تا ژوئن و بیشتر در آوریل و مه انجام میشود.
هماوری مطلق این ماهی در لهستان بین 7743 تا 112936 عدد تخم بوده است.
■ صید ماهی سیم پشتآبی
صید ورزشی میشود.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سیم پشتآبی
ارزش تجاری صید آن اندک است.
■ وضعیت ذخایر ماهی سیم پشتآبی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سیم پشتآبی
-
○ تصاویر و فیلم از ماهی سیم پشتآبی: |