:: ماهیان دریای خزر ایران ←خانواده قناتماهیان ← گونه ماهی سیم کندپوزه یا سیم کندپوزه
• این گونه در بخش ماهیان آبهای داخلی نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
◄ در ردهبندیهای قدیمیتر، در خانوادهء کپورماهیان (Cyprinidae) بوده است.
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Ballerus sapa (Pallas, 1814)j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سیم کندپوزه، سیم کندپوزه، ساپا، سابا، سبا
• اسامی محلی » سیم
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Leuciscidae (خانواده: قناتماهیان) (En: Minnows)
■ این گونه در گذشته در خانوادهء کپورماهیان (Cyprinidae) و زیرگونهای به نام Alburninae قرار داشته است.
← Genus: Ballerus
← Species: Ballerus sapa (گونه: ماهی سیم کندپوزه)
:: نام انگلیسی: White-eye bream و نیز Danube bream, Southwest white-eye
• سایر زبانها: روسی » Zobel. آلمانی » Scheibpleinzen
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Cyprinus sapa, Abramis sapa, Cyprinus kleweza, Cyprinus cleveza, Abramis balleropsis , Abramis schreibersii
:: ریشه لغوی: -
■ کشورهای محل زندگی ماهی سیم کندپوزه
• گزارششده از ایران در دریای خزر و بعضی رودهای منتهی به آن بویژه نواحی مصبی ، و کشورهای دیگر نظیر
روسیه، افغانستان، قزاقستان، ازبکستان، اوکراین، اتریش، بلغارستان، چک، آلمان، مجارستان، مولداوی، رومانی، صربستان، اسلوواکی، اسلوونی
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سیم کندپوزه
• بومی در آبهای ایرانی دریای خزر و بعضی رودهای حوضهء آبریز آن بویژه بخش غربی، مثل سفیدرود، تالاب انزلی و.... گزارش آن در ایران کم است و ممکن است با Abramis brama اشتباه گرفته شده باشد.
• سایر نقاط جهان:
دریای خزر، دریاچه آرال، رودخانه آمودریا، رودخانه دانوب، رودخانه کوبان، رودخانه راین، رودخانه ویستولا، رود ولگا، دریاچه لادوگا
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سیم کندپوزه
ساکن آبهای لبشور و شیرین. کف و دور از کف.
ساکن آبهای معتدل با دمای 10 تا 25 درجه سانتیگراد.
در آبهای با جریان زیاد، دارای جمعیتهای ساکن آبهای لبشور نظیر خزر که وارد بخش پایینی رودخانه میشوند. در مصبها و پایین دست رودخانهها هستند. نیمه رودرو میباشند.
مختصات جغرافیایی: از 65°شمالی تا 45°شمالی و 12°شرقی تا 69°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سیم کندپوزه
• شکل بدن: تفاوت اصلی آن با گونه Ballerus ballerus، دارابودن دهان کوچک زیرین، 47-54 فلس روی خط جانبی و چشمان بزرگ است که تقریبا اندازه طول پوزه هستند | باله پشتی دارای 3 شعاع سخت غیرمنشعب و 8 شعاع نرم منشعب | باله مخرجی خیلی دراز و دارای 3 شعاع سخت و 41-35 شعاع نرم منشعب. | بدن پهن و عریض و نسبتا دراز فشرده | پشت ماهی به رنگ خاکستری روشن و پهلوها به رنگ نقرهای روشن | پوزه پهن و دهان از نوع نیمهزیرین است | خط جانبی 48 تا 52 عدد فلس دارد | چشمها بزرگ و عنبیه آن به رنگ نقرهای است و به همین دلیل چشمسفید خوانده میشود |
• اندازه: حداکثر طول کل 35 سانتیمتر و میانگین طول کل رایج آن 15 سانتیمتر
• طول عمر: -
• غذا: بیمهرگان کفزی مهمترین شکار این ماهی هستند. حلزونها، دوکفهایهای ریز، گاماروس، انواع زئوپلانکتون و...
• ژنتیک: تعداد کروموزومهای هاپلویید/گامتیک (n) برابر 25 عدد و کروموزومهای دیپلوئید/زیگوتیک (2n) برابر 50-50 عدد است.
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. فعال در شب.
• سایر توضیحات: رشد این ماهی کند است، ماهی 3 ساله 12.5 و چهارساله 15.6 سانتیمتر است.
■ تولیدمثل ماهی سیم کندپوزه
در 2 تا 3 سالگی بالغ میشود.
تخمریزی در مقیاس وسیع و در جریانات آبی سریع روی شنریزههای بستر یا گیاهان غوطه ور انجام میشود.
نیمه رود رو است و مهاجرتهای تخمریزی را در ماه نوامبر (در حوضه رود کورا) انجام میدهد.
تخمها چسبناک بوده و خود را به سنگها و گیاهان میچسبانند.
میانگین هماوری مطلق آن در شرق اروپا 100هزار عدد تخم است. در جنوب خزر بین 7.3 تا 39.3 هزار عدد هماوری مطلق آن بوده است.
تخمریزی در ماه آوریل و مه (فروردین و اردیبهشت) در خزر صورت میگیرد.
بچهماهیان هم در دریای خزر و هم در رودخانهها مستقر میشوند.
■ صید ماهی سیم کندپوزه
صید ورزشی میشود.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سیم کندپوزه
میزان صید آن اندک است.
■ وضعیت ذخایر ماهی سیم کندپوزه
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سیم کندپوزه
در رودخانههای تجن و زارم رود استان مازندران، انگل M. musculi از این ماهی گزارش شده است.
○ تصاویر و فیلم از ماهی سیم کندپوزه: |
